Paus Franciscus: "Als ik de naam Rohingya had vermeld, dan had ik de deur dichtgegooid"
“Ik heb gehuild toen ik de Rohingya in Bangladesh ontmoette, maar ik heb geprobeerd om dat te verbergen.” Dat heeft paus Franciscus opgebiecht aan journalisten op zijn terugvlucht naar het Vaticaan. Zes dagen lang was de paus in Azië, hij bezocht er Myanmar en Bangladesh. De vervolging van de Rohingya – moslims in Myanmar – was de rode draad doorheen de reis, maar Franciscus vermeldde hun naam niet in zijn toespraken omdat dat te gevoelig lag, en daarvoor kreeg hij nogal wat kritiek. “Als ik dat wel had gedaan", zei de paus, "dan had ik de deur in Myanmar dichtgegooid."
De boeddhistische meerderheid van Myanmar en ook de leiders van het land beschouwen de Rohingya als migranten uit buurland Bangladesh, en niet als een aparte bevolkingsgroep of religieuze minderheid. De moslims klagen al lang over discriminatie, en afgelopen zomer is het geweld tegen hen opgelaaid, nadat een radicale Rohingya-organisatie politie- en legerposten had aangevallen in de deelstaat Rakhine, waar de meeste Rohingya woonden. Bij de represaille-acties van het Myanmarese leger werd gemoord en verkracht, heel wat Rohingyadorpen werden platgebrand. Honderdduizenden Rohingya’s zijn sindsdien naar Bangladesh gevlucht, waar ze terechtkwamen in opvangkampen.
De paus heeft het geweld tegen de Rohingya herhaaldelijk veroordeeld tijdens preken in het Vaticaan, maar in Myanmar vermeed hij de moslims bij naam te noemen. Hij riep wel op tot tolerantie, en samenwerking tussen de verschillende volkeren van Myanmar. Dat leverde hem kritiek op van mensenrechtenorganisaties. In het vliegtuig op de terugweg naar huis legde paus Franciscus uit dat hij elke kans op dialoog zou hebben verkwanseld als hij het in het publiek over de Rohingya had gehad. Hij besprak de kwestie wel tijdens privégesprekken met de leiders van Myanmar, ook met generaal Min Aung Hlaing, de stafchef van het Myanmarese leger. “De boodschap is goed bij hem aangekomen,” zo lichtte de paus toe.
Ik huilde bij ontmoeting met Rohingya
In Bangladesh had de paus een ontmoeting met een delegatie van Rohingyavluchtelingen. Zelf was hij graag naar de opvangkampen getrokken, maar dat bleek organisatorisch niet mogelijk. De ontmoeting in de hoofdstad Dhaka verliep niet helemaal van een leien dakje, de uitgenodigde Rohingya’s hadden te horen gekregen dat ze de paus alleen mochten begroeten. Praten mocht niet. Dat was niet naar de zin van Franciscus, die de organisatoren opriep respect te tonen voor de geteisterde vluchtelingen. Uiteindelijk had hij met elk van hen een individueel gesprek, en dat waren emotionele momenten. “Ik huilde,” zei de paus in het vliegtuig, “maar ik probeerde dat te verbergen. Zij waren ook aan het huilen.”