De relativiteit van de supermaan: "Zoveel super is er niet aan de maan vanavond"

"Zoveel super is er niet aan de maan vanavond", tempert Philippe Mollet van de Volkssterrenwacht de hoge verwachtingen van al wie uitkijkt naar de speciale maan vanavond. "Ze is simpelweg wat groter." Het idee is eenvoudig volgens Mollet: de maan draait in een ellipsbaan rond de aarde, dus soms staat die wat verder en is ze wat kleiner, soms staat die wat dichter en is ze wat groter. "We spreken over hoop en al een paar procent: maximaal zeven procent groter of kleiner."

Om het concreter te maken: "Stel u gaat maandelijks op restaurant en bestelt daar een pizza. Normaal geven ze u een pizza van 30 centimeter, nu van 32 centimeter. Vergeleken met die pizza van vorige maand, merk je dat verschil niet."

Terug naar de maan, waar het principe hetzelfde is. "Onze ogen - en vooral ons brein dat daarachter zit - kunnen dat niet vergelijken dat de maan vandaag groter is dan vorige maand. Dat onthou je niet."

Hoe komt het dan dat we wel een grote maan zullen zien? "Dat is wat men noemt de maanillusie. Zodra het donker wordt, komt de volle maan op. Nét dan gaan de mensen kijken, want de maan lijkt dan veel groter. Met de nadruk op lijken, want het is gezichtsbedrog."

Een test: hoe groot denkt u dat de maan is? Een voetbal? Een strandbal? "Dat zijn de gemiddelde antwoorden. De werkelijkheid is veel teleurstellender: een halve pink." Doe de test zelf maar eens - als het donker is. Hou uw pink met gestrekte arm voor de maan en kijk. "Uw pink is al dubbel zo groot dan de maan. Het is een fantastische vorm van bedrog door onze ogen en hersenen."

Om de relativiteit nog eens te benadrukken, maakt Mollet de vergelijking met zichzelf. "Ik ben een doorsnee man van 1,72 meter. Mijn broer is een kop groter, zeg maar zeven procent. Moet ik mijn broer dan ook superman gaan noemen?"

Daarnaast is het volgens Mollet ook absoluut niet zeker dat er überhaupt een maan te zien zal zijn. "Hopelijk zorgt Frank nog voor wat helder weer."