"Zwarte Piet voor dummies, moet je 's lezen": 7 schrijvers en opiniemakers schreven een gedicht voor de sint
Hij komt, hij komt; woensdag om precies te zijn. Aan de vooravond van het Sinterklaasfeest vroeg de redactie schrijvers, dichters en opiniemakers om een stukje poëzie. Woorden die verzoenen of splijten, voor elk wat wils.
Piet wordt wit
Dag Sinterklaas,
Elk jaar raken wij door jou in een obsessie.
Velen belanden zelfs in een depressie
Het is daarom dat ik je heb aangeschreven
om je een stijladvies te geven.
Ik zou voor de radicale aanpak kiezen
Laat het paard achterwege en probeer een wagen te leasen.
Je bent dan een kinder- en een beestenvriend.
Die investering heb je zo terugverdiend.
We gaan nu over naar je kledij.
Een staf en een mijter, dat is toch niet van deze tijd.
Wat denk je van een djellaba en een bidmuts?
Voor velen zal dat voelen als een zware uppercut.
Maar Sint, dat moet je geen bal interesseren.
Het is voor de kinderen dat we het doen, de rest moet maar incasseren.
Je baard is prachtig, dat vormt geen enkel probleem.
Je merkt het al, ik ben niet zo extreem.
Over naar het grootste obstakel.
Tussen al dat gekakel behoud ik mijn rol als je orakel.
Piet zal verdwijnen, het is zelfs onvermijdelijk.
Ik vrees dat je zal wegkwijnen, jullie zijn echt onafscheidelijk.
Ik begrijp het, het is een groot verlies.
Zonder Pieten heb je maar weinig opties.
Daarom heb ik het ultieme stijladvies voor je geschreven.
Zwarte Piet voor dummies, moet je echt eens lezen.
In mijn boek ben ik niet aan het overdrijven.
Piet mag nog steeds dom blijven.
Nog steeds de schouw en niet de deur.
Alles zal draaien om zijn huidskleur.
Die wordt wit, dat zonder maquillage.
Ze blijven marginaal en onnozel, je nieuwste entourage.
Deugniet, zeurpiet, volgepropt met speed, veel verandert er niet.
De ideale Witte Piet kan meteen solliciteren met de zuurste tweet.
Fikry El Azzouzi is schrijver en theatermaker van Alleen Zij en Malcolm X.
Een brief van Sinterklaas
Lief kind, je merkt wellicht, tot mijn verdriet,
dat grote mensen heftig ruziemaken
om wie er met me meeloopt op de daken.
Nee, niet mijn paard: het gaat om Zwarte Piet.
De een vindt dat ie er te zwart uitziet
en zag het liefst een roetveeg op zijn kaken.
De ander hoor je driftig kreten slaken
en wil een Piet in ‘t zwartste antraciet.
Geen hond die vraagt wat ìk daar wel van vind.
Hoe zwart wil ik mijn helpers op zo’n dak?
Per slot van rekening ben ik de Sint!
Welnu, ik doe niet moeilijk op dat vlak.
Hoe Zwarte Piet eruit ziet, mijn lief kind,
dat doet er voor de Sint niet toe. Geen zak.
Stijn De Paepe is docent Nederlands en taalvaardigheden aan de Gentse Arteveldehogeschool en auteur van de dagelijkse rubriek 'Dagvers' in De Morgen.
Is het geen tijd dat u gaat voor Benidorm en voor de wijntjes?
Xxxxxxxxxxxx kapoentje,
Ça va, alles goed?
Beetje moe, beetje gedoe?
Zelfs in een xxxxxxxxxxxgedicht?
Weer door de zwarte pieten opgelicht?
Wat die kruisjes zijn? Dat is censuur.
Beter voor de tikker en het rijm, en niet duur.
Elders doen die kruisjes denken aan porno
maar u heeft het sexappeal van een iglo.
Wat ik me afvroeg, witte oude man
die ik niet meer bij naam noemen kan,
wordt u niet te veel lastiggevallen en geplaagd?
U die zelf kleine en grote kinderen de stuipen op het lijf jaagt?
Nee? Niets moeten slikken of pikken? Niemand stelde u een vraag?
Alleen aan de pieten? Zie, ieder jaar dezelfde plaag.
Vandaar, beste xxxxxxxxxxx, mijn censuur.
Van nature zijn citroenen zuur
maar zwartepietdiscussies zuurder.
Beste xxxxxxxxxxx, gedaan met de flauwekul,
U bent met alle respect een XXX.
Mijn kind en ik hebben een tamelijk briljant idee.
U en de pieten en iedereen, we komen er allemaal verder mee.
Is het geen tijd dat u, xxxxxxxxxxxx,
angstaanjagende, bleke angsthaas,
dat u, zoals vroeger een clichégepensioneerde
die aftandse tradities respecteerde,
Gaat voor Benidorm en voor de wijntjes
en zoals een buitenlander Vlaams Belang-stijl fijntjes
oprot, en dat de pieten dan eindelijk god
mogen spelen over de kleintjes?
Saskia de Coster is schrijver van Wij en ik en Wat alleen wij horen.
de intocht
ziet gij hem al komen daar uit een mistig verre tijd
ziet gij hem al komen zoet druipend van algoedheid
zijn jas is bont zijn knecht is niet meer zwart
ziet gij hem al komen zijne grote heiligheid
hier staan wij dan in kou verbeidend en verbijtend
hier staan wij dan ontheemd en ongezegend
handen in de zakken en de voeten winterhard
hier staan wij dan verwachtingsvol uitgeregend
wat zal hij brengen in deze lange lange nacht
wat zal hij brengen doorheen die smalle schacht
waarlijk nieuw geluk melk honing of de gard
hij brengt niemendal – we worden weggebracht
Michaël Vandebril is dichter. Vorig jaar verscheen zijn nieuwe bundel New Romantics bij uitgeverij Polis.
Suite presque nègre
1. Eerste leerjaar, 6 december: de eenlettergreeppiet
Op de dag van Sint was elk kind toe
Aan ou en eu en ie en oe.
Ie zat in Piet die zwart als roet was,
Ou zat in kind dat stout als Piet was.
Piet maakt kind bang met oe van roe.
Wit kind roept boe boe! en eu eu!
Piet loopt weg want eu is sneu.
2. Twee-de leer-jaar, 6 de-cem-ber: de twee-let-ter-gre-pen-piet
Zwar-te Pie-ten zijn met ve-len
Per Sint-er-klaas zijn er wel tien
Of hon-derd in één win-kel mis-schien.
Maar dat kan ons niet zo-veel sche-len.
’t Zijn de Pie-ten die ons snoep uit-delen
Daa-rom zin-gen wij al-te-gaar
Weg met Sint en le-ve Piet, da’s klaar.
3. Gentse Pieten (uit een oude verzameling)
Tjoepke, wa moede gij hên van Kloas?
Zijnen tabboard en ne zak speculoas
Zijne mijter en zijn kruis (dat es nie pluis)
Zijn peerd en zijnen ezel incluis.
Loat hem langs de stroate moar luupe
(in zijnen bluute) (bis)
Binst da ‘k ’t al aan de saldoate verkuupe.
Moar wilde deur de schouwe doen zakken
Zijnen Zwarte Piet da’k hem kan pakken?
Diene neger wordt mijne kameroad
Zomer en winter, in ’t goe en in ’t koad.
Aan dienen duvel wil ‘k mijn ziele verkuupe
Veur da wijveke da’k op de Kouter zie luupen.
4. Intertekstuele roetpiet, hedendaags
Speculoos een halve meter lang. Bruin verbeeldt zwart.
Met dikke maar geen rode lippen.
Jacht op de verboden bakvorm.
Sinterklaasje zo zwart als roet, zonder hoed.
Laatste chocoladen Sint met negerkindjes in een kuip.
Redder van Turkse slaafjes. Zwart verbeeldt blank.
(Terwijl het kind gewurgd wordt en reeds de armpjes opheft)
Bonne-bonne-bonne.
Jean-Pierre Rondas was tot 2011 radiomaker bij Klara (VRT).
Dit jaar waren stoute kindjes de baas
Hey Sinterklaasje,
Ram die stoomboot keihard op de klippen
Want ik lees commentaren zo zuur
Dat een zwarte slaaf met dikke lippen
Deel is van onze Vlaamse cultuur
Flikker dat speelgoed overboord
Ook verdronken kindjes willen spelen
Door ons push-back-beleid vermoord
Want we zouden eens iets moeten delen
Pers een dikke drol door de schoorsteenpijp
En kom volgend jaar terug beste Klaas
Het heeft geen zin dat ik mijn woorden slijp
Dit jaar waren stoute kindjes de baas
Jeroen Baert is computerwetenschapper aan de KU Leuven en stand-up comedian.
Harde concurrentie
Lieve Sint,
Benijden doe ik u niet
Op uw gezegende leeftijd nog zo laat op de baan moeten
Wat een ondankbare job
Alle kinderen van de lage landen van een pakje voorzien
In slechts één nacht tijd
Terwijl uw paard het op elk moment kan begeven
Innovate or perish
De concurrentie van Amazon en Bol.com is nu eenmaal bikkelhard
Neen, benijden doe ik u niet
Met al die Zwarte Piet-discussies spreekt niemand nog over u
Vroeger wist u vele harten te beroeren
Vandaag de dag gaat alle aandacht naar uw geliefde knecht
Zwarte Piet of Roetpiet
De kip of het ei
Ach wat kan het u nog allemaal schelen
U bent de laatste migrant die op een bootje uit Turkije komt
Die nog kan rekenen op een hartelijke ontvangst op het Europese vasteland
Hoe moet het nu verder, beste Sint,
In tijden van acceleratie en polarisatie
The Times They Are a-Changin'
Zong Bob Dylan jaren geleden
Kan u nog volgen met al die zinloze identiteitsdebatjes
Waar is die goede oude tijd gebleven
Toen u nog bij me langskwam in de nacht van 5 op 6 december
Sinds ik de pubertijd bereikte, kwam u niet meer langs
Discriminatie, vermoed ik
Misschien moet u dit jaar de kinderen eens overslaan en hun ouders fêteren
Ook volwassenen hebben zo nu en dan een verzetje nodig
Voor een cola zero in 't Fornuis ben ik altijd wel te vinden
Ach liefste Sint, onze samenleving draait door
Bent u nog bij de les
Neen, benijden moet u ons echt niet
Youssef Kobo is opiniemaker, social entrepreneur, CD&V-politicus, kernlid Vrijdaggroep & WEF Global Shapers.