Taalwet aanpassen voor slachtoffers aanslagen 22 maart?

Enkele slachtoffers van de aanslag op Brussels Airport vinden het niet kunnen dat het onderzoek uitsluitend in het Frans wordt gevoerd. Zo staat het in de wet. Kan of moet dat anders? Het antwoord blijkt niet zo eenvoudig, maar uiteindelijk eindigt alles met een proces waarop de verdachten terechtstaan en veroordeeld worden.

De Antwerpse advocaat Jorgen Van Laer beklaagt er zich in De Standaard over dat een aantal van zijn cliënten, slachtoffers van de aanslag van 22 maart op de luchthaven van Zaventem, niet in hun eigen taal bij het Brusselse gerecht terechtkunnen. Hij noemt dat "extra traumatiserend" voor zijn Vlaamse cliënten.

Na 22 maart was er aanvankelijk wel een Nederlandstalige onderzoeksrechter aangesteld - Brussels Airport ligt in Vlaanderen - maar nadien werd het onderzoek samengevoegd met het onderzoek naar de aanslag op de Brusselse metro. De wet bepaalt dat het onderzoek in Brussel in de taal van de meerderheid van de verdachten wordt gevoerd.

De advocaat pleit ervoor om de taalwet aan te passen, zodat het onderzoek in zaken van nationaal belang zowel in het Nederlands als in het Frans kan worden gevoerd.

Voor een goed begrip: bij de slachtoffers van de aanslagen van 22 maart waren ook buitenlanders, onder meer uit de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Italië, Zweden, Frankrijk, India en China. "Ik vecht zowel voor de belangen van mijn Nederlandstalige cliënten als voor die van bijvoorbeeld een Finse cliënte van mij", reageert Jorgen Van Laer tegen onze redactie. "Mijn Vlaamse cliënten zijn onderdanen van dit land en ik vind het onbehoorlijk dat de proceduretaal hier Frans is. Er zijn ook slachtoffers die zelf het dossier zullen willen inkijken."

Eén taal als proceduretaal

Is een gerechtelijk onderzoek in twee talen mogelijk?

"Volgens de wet is er in ons land maar één taal mogelijk als proceduretaal", zegt Joost Huysmans, wetenschappelijk medewerker strafrecht aan de KULeuven. "In Brussel wordt specifiek gekeken naar de taal van de verdachte. Die kan altijd vragen dat het proces in zijn taal wordt voortgezet."

Kunnen de Nederlandstalige slachtoffers in dit geval dan op geen enkele manier in hun eigen taal terecht bij het Brusselse gerecht?

"Slachtoffers kunnen wel mondeling in hun eigen taal worden gehoord. Het is de schriftelijke procedure die in het Frans wordt gevoerd omdat de meerderheid van de verdachten Franstalig is. De onderzoeksrechter kan wel relevante stukken uit het dossier laten vertalen. Een Europese richtlijn verplicht de lidstaten trouwens om essentiële stukken te vertalen voor slachtoffers afkomstig uit andere EU-lidstaten die de proceduretaal niet spreken."

Is een proces in twee talen mogelijk?

"Daarvoor moet de wet worden aangepast. In principe kan dat ook voor deze lopende procedure gelden, maar zoiets is een politieke beslissing", zegt Huysmans. Hoe dan ook kan zo'n wetswijziging al gauw enkele maanden aanslepen.

Meest gelezen