Bekaert: "Nooit gedacht dat men Europees aanhoudings­bevel zou intrekken"

Vandaag heeft de Spaanse rechter het Europees aanhoudingsbevel tegen Puigdemont en de vier ministers die samen met hem in ons land verblijven ingetrokken. Het vijftal is naar hier gevlucht, omdat ze in Spanje zware celstraffen riskeren voor ongehoorzaamheid, rebellie, misbruik van overheids­geld en opruiing. De Brusselse raadkamer zou op 14 december moeten beslissen of de Catalanen effectief aan Spanje moesten worden uitgeleverd, maar dat is dus niet meer nodig. 

Doordat het Europees aanhoudingsbevel is ingetrokken, kan Puigdemont nu gaan en staan waar hij wil in Europa en de rest van de wereld, behalve in Spanje. Het Spaanse arrestatiebevel blijft wel overeind, dus als Puigdemont of een van de gevluchte ministers voet op Spaanse bodem zet, is een arrestatie en vervolging wel mogelijk. 

Volgens Bekaert reageert Puigdemont zeer tevreden. "Hij is altijd heel combatief geweest. Hij gaat zich nu vooral toespitsen op zijn verkiezings­campagne." Op 21 december zijn er in Catalonië vervroegde verkiezingen. 

Of Puigdemont na de verkiezingen zal terugkeren naar Spanje, is nog niet duidelijk. "Hij blijft op dit moment in België", zegt Bekaert. "Hij wil voorkomen dat hij in Spanje naar de gevangenis gebracht wordt." Morgen geeft Puigdemont meer uitleg tijdens een persconferentie om 13 uur in Brussel. 

Volgens professor internationaal recht Jan Wouters van KU Leuven is de belangrijkste reden waarom Spanje het Europees aanhoudingsbevel heeft ingetrokken de vrees dat de raadkamer in Brussel zou beslissen om Puigdemont niet uit te leveren of beperkingen zou opleggen, waardoor Spanje hem niet meer voor alle vijf de misdrijven zou kunnen vervolgen. 

"Spanje heeft op veilig gespeeld", zegt Wouters. "Ook omdat ze een bui zien hangen op Europees niveau." Als Spanje de Europese regels voor het Europees aanhoudingsbevel niet naar behoren zou nakomen, riskeren zij een procedure voor het Europees Hof van Justitie in Luxemburg en eventueel een procedure in Straatsburg voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. "Ze willen die twee Europese deuren liefst gesloten houden." 

Ook Wouters benadrukt dat het heel uitzonderlijk is dat een Europees aanhoudingsbevel wordt ingetrokken. "Ik ken geen andere gevallen. Het is een primeur."

(lees voort onder de video)

Volgens Wouters is het voor alle partijen een goede zaak dat het Europees aanhoudingsbevel is ingetrokken. "Het is een goede zaak voor de Belgische regering, omdat er toch wel enige verdeeldheid was en omdat het diplomatiek een onweersbuitje wegneemt. Het is ook een goede zaak voor Spanje, want men gaat geen gezichtsverlies riskeren, ook niet in aanloop naar de Catalaanse verkiezingen. En het is ook een goede zaak voor de Europese Unie. Het betekent dat een splijtzwam een klein beetje uit het gezichtsveld van de EU weggaat."

Wouters geeft toe dat hij teleurgesteld is in hoe de Europese Unie met deze zaak is omgegaan. "De Europese Unie moet daar goed over nadenken. Als wij als Europese Unie procedures opstarten tegen Polen of Hongarije omdat de rechtstaat er bedreigd is, dan denk ik niet dat we tegelijkertijd kunnen verklaren dat de situatie in Catalonië een puur interne aangelegenheid voor Spanje is."

Hij vindt het fout dat Europa alles in handen legde van de Spaanse premier Rajoy. "Europa moet tactvoller omgaan met regionale leiders en inzetten op stille diplomatie."