Het Belgische koppel was in september met een 4x4 onderweg van Zuid-Afrika naar de Egyptische hoofdstad Caïro toen ze in Malawi aangevallen werden. Ze werden klemgereden en uit hun wagen gesleurd door een bende die hen ervan beschuldigde “vampiers” te zijn, zo bevestigt de regering van Malawi in een persbericht. Volgens het statement raakten de twee Belgen “zwaargewond”. “Ik wil de aanvallen op het Belgische koppel en andere slachtoffers ten strengste veroordelen”, verklaarde minister van Werk Henry Mussa.

Wie de Belgen zijn, is nog niet duidelijk. De FOD Buitenlandse Zaken werd op het moment van de feiten niet officieel op de hoogte gesteld, aldus een woordvoerder.

De twee Belgen waren lang niet de enige slachtoffers van de zelfverklaarde “vampierjagers” in het Afrikaanse land. In de voorbije drie maanden werden maar liefst 9 mensen gedood. Meer dan 250 “jagers” werden al opgepakt.

“Plan van oppositie om onrust te stoken”

De aanvallen stoelen op het plaatselijke bijgeloof rond hekserij en vampiers, ter plaatse ook wel anamapopa genoemd, en situeren zich vooral in de zuiderse districten Mulanje en Phalombe, twee van de armste regio’s van het land.

Volgens minister van Informatie Kondwani Nankhumwa begonnen de nieuwe aanvallen na “geruchten” die gelanceerd werden door de oppositiepartijen van het land “om onrust te stoken in de regio”.

De geruchten werden kracht bijgezet door president Peter Mutharika. Op een volksvergadering zou hij verklaard hebben dat “als er mensen zijn die hekserij gebruiken om bloed te zuigen van anderen, dan zal ik die bestrijden”. Al ontkent hij sindsdien met klem dat hij dat gezegd heeft.

Slachtoffer van ‘vampier’ getuigt

Hoe de geruchten ook begonnen zijn, de schrik zit er alvast goed in bij de lokale bevolking. “Het gaat hier niet om verhalen van horen zeggen”, getuigt de 40-jarige Jamiya Bauleni. “Ik weet zeker dat iemand mijn bloed gezogen heeft. Plots zag ik licht komen uit een van de hoeken van mijn dak. Ik kon niet meer rechtstaan, maar voelde ineens wel een stekende pijn in mijn linkerarm.”

Gestenigd en verbrand

Een maand na de aanval op de Belgen vielen in Blantyre, de op één na grootste stad van Malawi, twee dodelijke slachtoffers: een 22-jarige man werd eerst gestenigd en vervolgens levend verbrand en een andere werd dood gestenigd. Nog zeven andere slachtoffers zouden in de voorbije drie maanden in vergelijkbare omstandigheden om het leven gebracht zijn en de aanvallen zouden intussen ook overgewaaid zijn naar het naburige Mozambique. Ook daar werden al meer dan 40 ‘jagers’ opgepakt.

“Het eiland in de lucht”

Toerisme vormt de belangrijkste bron van inkomsten en is de voornaamste werkgever in het zuidelijke deel van Malawi. Vooral de beklimming van de Mount Mulanje, ook wel “het eiland in de lucht genoemd”, is erg populair bij bezoekers. Sinds de aanval op de Belgen is het aantal bezoeken aan de regio echter fel gedaald.

Volgens Anthony Mtuta, docent antropologie aan de Katholieke Universiteit van Malawi, vindt het bijgeloof zijn oorsprong “in de economische moeilijkheden en ongelijkheid waar het land al zo lang mee kampt”. “Je ziet dat niet alleen in Malawi, maar ook in andere Afrikaanse landen. Het is rijk versus arm. De armen zeggen dat de rijken gulzig, gierig zijn en het bloed van de armen letterlijk uitzuigen.”

Rijk versus arm

Zo kon de rijke ondernemer Orlendo Chaponda maar nipt een aanval vermijden. Ongeveer 2.000 dorpelingen, gewapend met machetes en stenen, bestormden dit jaar zijn woning. Hij was niet thuis op het moment, waar zag op camerabeelden wel wat er gebeurde en verwittigde de politie. Na een confrontatie van meer dan vijf uur en na het inzetten van traangas konden de agenten de kwade aanvallers uiteindelijk uit elkaar drijven.

“Er zit helemaal geen waarheid in de verhalen over de vampieren. Het gaat gewoon om jaloerse mensen, criminelen die er hun voordeel uit willen halen en rijke mensen aanvallen”, aldus Chaponda. “Als je een mooie auto hebt, ben je een vampier.”