Louis Tobback over Uplace-light: "Enkel twee bollenwinkels, drogisterij en een café zijn aanvaardbaar"

De pogingen om Uplace van de ondergang te redden met een beperkter project bestempelt Tobback als "de allerlaatste stuiptrekking". "Ook met een lightversie zal Uplace immers bijkomend verkeer aantrekken wat het nu al overbezette Brussel niet zal kunnen slikken", aldus Tobback, die beklemtoont dat hij ondanks zijn verzet tegen het project niet werd geconsulteerd door de Vlaamse topambtenaar Wim Van Asschot.

Uplace was van bij de opmaak van de brownfieldconvenant in 2009 volgens Tobback "een grote dwaasheid" van de Vlaamse regering. "Verhaeghe heeft eerst Open Vld voor zijn kar weten te spannen en daarna N-VA. Uit de wijze waarop Muyters vrijdagmorgen op de radio rond de pot draaide, leid ik af dat de Vlaamse overheid nattigheid voelt en grote schadeclaims van Verhaeghe vreest, die op die manier ongetwijfeld toch nog zal proberen iets te verdienen aan dit project".

Ook de komst van een eventueel 'Uplace light', dat een derde kleiner is dan gepland, is voor burgemeester van Vilvoorde Hans Bonte "onverteerbaar". Dat heeft hij vandaag gezegd in De Ochtend op Radio 1. "Het verbaast mij dat minister Muyters daar niet meer vraagtekens bij plaatst", aldus de sp.a'er.

Vlaams minister van Economie Philippe Muyters (N-VA) zou na "maandenlang geheim topoverleg" een "ultiem plan" op tafel hebben gelegd om het Uplace-winkelcomplex van de ondergang te redden, schrijft De Tijd vandaag. Volgens de krant stelt Muyters de regering voor om Uplace met een derde te verkleinen en legt het omstreden winkelcentrum zich daar ook bij neer. Er zou 70 procent minder kantoorruimte komen en 10 procent minder winkelruimte. Het geplande hotel wordt geschrapt.

Maar volgens Muyters gaat het gewoon om een rapport van bemiddelaar Wim Van Asschot, dat hij heeft doorgespeeld aan zijn collega's binnen de regering. "Ik heb zelf geen voorstel gedaan en heb in het dossier ook geen enkele rol te spelen", zei de minister in De Ochtend. Over de inhoud van het rapport bleef Muyters veeleer op de vlakte, al vindt hij het wel "goed dat er iets gebeurt met vervuilde grond."

Voor Hans Bonte is wat in het rapport van Van Asschot staat sowieso "onverteerbaar", al heeft hij het document nog niet gekregen. "Een Uplace light moet qua gevolgen voor milieu en mobiliteit niet onderdoen" voor het volwaardige project, vindt de burgemeester van Vilvoorde. Het omstreden winkelcomplex zou op de gesaneerde grond naast het viaduct van Vilvoorde worden neergepoot, maar daar heeft Bonte zich altijd tegen verzet.

"Het verbaast mij dat Muyters als minister van Economie daar niet meer vraagtekens bij zet. Dit is gewoon een organisatie van de stilstand, en dat heb ik tegen Van Asschot ook gezegd toen hij op bezoek kwam", zei Bonte.

Volgens Uplace-CEO Jan Van Lancker "werd er tijdens de onderhandelingen constructief gezocht naar de meest maatschappelijk relevante oplossingen voor de reconversiezone Vilvoorde-Machelen".

"Wij hebben goed geluisterd naar de bezorgdheden van de voor- en tegenstanders van het project, en de nodige aanpassingen voorgesteld", zegt de Uplace-CEO in een korte reactie. "De regio kampt met grote maatschappelijke uitdagingen en wacht ondertussen al meer dan 20 jaar op broodnodige vooruitgang, welvaart en groei."

Verdere commentaar geeft Uplace niet. Het bedrijf wil de gesprekken niet in de media voeren, maar is "enthousiast" om aan het project te werken. De Raad van State moet zich nu uitspreken over het ruimtelijk plan voor de zone Vilvoorde-Machelen. "We moeten nu afwachten wat de Raad van State zegt. Ik veronderstel dat als er een vernietiging komt, daar binnen de regering over gesproken moet worden", aldus minister Muyters nog. 

Ook Unizo vindt een light-versie van Uplace een slecht idee. "Een Uplace Light blijft een shopping center large. Ook met tien procent minder winkeloppervlakte blijft het een groot winkelcentrum", zegt adviseur Michiel Verhamme van de  ondernemersorganisatie.

Volgens Verhamme heeft de aangestelde Vlaamse topambtenaar wel zijn ronde gedaan bij de betrokken partijen, Unizo inclusief. "Maar het was eerder een verkenningsronde dan een bemiddelingsronde. Een bemiddeling is een stap verder, en zo ver is het niet gegaan", zegt de adviseur.

Voor Unizo moet er een grote breuk komen met de bestaande plannen, en die ziet de ondernemersorganisatie niet. "We hebben altijd gezegd dat we rond de tafel willen zitten, maar er moet een wezenlijk verschil in de plannen zijn", zegt Verhamme. De lightversie blijft volgens hem een groot winkelcentrum in de periferie, zonder enige verbinding met de bestaande centra en met zware verkeershinder.

De Tijd schrijft vandaag ook over een soort koehandel om CD&V over de streep te trekken. Die houdt het been stijf over het winkelcomplex, terwijl N-VA het Eurostadion weinig genegen is. Daarom zou ook een soort 'Eurostadion Light' op tafel liggen, maar ook dat ontkent Muyters met klem. "Dit is helemaal geen piste", zegt hij. "Zo'n koehandel zou de politiek onwaardig zijn, denk ik. Dat is niet wat mensen van politici verwachten."

Voor zelfstandigenorganisatie NSZ blijft een Uplace met 10 procent minder winkeloppervlakte even schadelijk voor de detailhandel in Vlaams-Brabant en Brussel. "Een draagvlak voor dit megalomaan project ontbreekt nog steeds en daarom is er maar één juiste beslissing: Uplace afvoeren", zegt voorzitster Christine Mattheeuws.

"Mocht de Vlaamse regering evenveel tijd en energie steken in de kleinhandel dan in Uplace, zou de detailhandel in Vlaanderen nogal floreren", dixit de NSZ-voorzitster. Zij wil niet weten van een "zoveelste reanimatiepoging".

Een afgeslankte versie van Uplace, is voor werkgeversorganisatie Voka "een aanvaardbaar compromis". Daarmee verschilt Voka van mening met de andere ondernemersorganisaties Unizo en NSZ. "Het afgeslankte project biedt nog steeds het voordeel dat het de opwaardering van de verloederde zone kan stimuleren, terwijl de kleinere omvang aanvaardbaar moet zijn voor tegenstanders uit de omgeving", stelt Voka in een persbericht. "Laat ons toch nog iets in de regio realiseren."

Peter Van Biesbroeck, algemeen directeur van Voka in Vlaams-Brabant, denkt dat het goed is dat in de lightversie vooral gesneden wordt in de kantoorruimte, "omdat dit vooral veel verkeersbewegingen genereert tijdens de spits. Shoppen zal eerder na de uren en minder met slechts 1 persoon per wagen gebeuren".

"Het nieuwe voorgestelde plan verdient dus beter dan weer meteen afgeschoten te worden", vindt Van Biesbroeck. "Het is een compromis waarbij we de ontwikkeling van een verlaten zone, jobcreatie en een bijkomende economische impuls kunnen combineren met lokaal draagvlak en aandacht voor mobiliteit en ecologie. Tenzij je liever niets meer realiseert in de omgeving van de Vlaamse rand." 

Burgemeester Jean-Pierre De Groef (sp.a) van Machelen hoopt dat het Uplace-project in zijn gemeente alsnog in de light-versie kan gerealiseerd worden. Hij vindt het heel positief dat Uplace toegevingen doet om tegemoet te komen aan de bezwaren van de tegenstanders van het project.

"Het Uplace-project is voor Machelen absoluut nodig om in deze regio werk te creëren voor laaggeschoolden. Momenteel kampt in onze gemeente negen procent van de laaggeschoolden met een structurele werkloosheid. Er zijn in Machelen weliswaar 2,1 keer zoveel arbeidsplaatsen als er mensen wonen, maar het gaat over het algemeen over internationale bedrijven waar vooral werk is voor hooggeschoolden. Uplace zou bovendien de ideale trekker kunnen worden voor die desolate, braakliggende omgeving waar momenteel niet veel beweegt", aldus De Groef.