Direct naar artikelinhoud
Standpunt

Hét probleem van de Vlaamse woonmarkt is het nijpende tekort aan betaalbare keuze op de private huurmarkt

Hét probleem van de Vlaamse woonmarkt is het nijpende tekort aan betaalbare keuze op de private huurmarkt
Beeld Eva Beeusaert

Bart Eeckhout is opiniërend hoofdredacteur. 

Het is al eerder vastgesteld. Dit land bekleedt een bijna unieke plek met het in stand houden van zijn middenklasse. Terwijl in vele andere landen hoog en laag uit elkaar drijven, weet hier een kloek deel van de bevolking zich staande te houden in het midden.

Dat is in zeer grote mate de verdienste van ons sociale en fiscale stelsel. Met al zijn ondoorgrondelijke koterij zorgt dat er toch voor dat mensen die veel belastingen bijdragen toch ook een flink deel terugkrijgen.

Dat systeem heeft ook een groot nadeel. In doelmatigheid schiet de herverdeling, hoe massief ze ook is, tekort. Logisch: alle middelen die naar de middenklasse terugvloeien, kunnen niet besteed worden aan beleid dat specifiek lagere klassen ten goede komt. Wie niet bij die ruime Belgische middenklasse geraakt, heeft pech.

Wie niet bij de ruime Belgische middenklasse geraakt, heeft pech

Doodvonnis

Nergens komt dat zo schril tot uiting als in het woonbeleid. Jaarlijks besteedt de Vlaamse regering 1,6 miljard euro enkel en alleen aan de woonbonus, de fiscale stimulans voor wie een woning koopt. Dat is een smak geld naar Vlaamse begrotingsnormen: evenveel als de gecombineerde budgetten voor cultuur-, jeugd-, sport-, media-, natuur-, milieu- en energiebeleid.

De Vlaamse regering verdedigt die volgehouden generositeit met de stelling dat een eigen haard nog altijd goud waard is. Ze heeft ook geen enkele keus: een regering die dit cadeau zou afnemen, tekent het eigen doodvonnis.

Het probleem is dat een grote groep mensen niet op die private koopmarkt geraakt. De woonbonus drijft de immoprijzen zelfs nog op.

Liefst 125.000 mensen staan op een wachtlijst voor een sociale woning. Er worden ook door deze regering wel sociale woningen bijgebouwd, maar geen regering kan aan zo’n gigantische vraag voldoen.

Zeker aan de onderkant van de huurmarkt is het aanbod ontoereikend. Vaak hangt er een vochtige schimmelgeur van huisjesmelkerij

Schimmelgeur

Het gevolg is een stille wooncrisis. Het is het verhaal dat op de achtergrond blijft bij een aantal spectaculaire stadsverhalen van de jongste tijd: het kraakprobleem in Gent (en heus niet alleen daar), het vastgoedgebikkel in Antwerpen (enkel over dure appartementen).

Hét probleem van de Vlaamse woonmarkt is het nijpende tekort aan betaalbare keuze op de private huurmarkt. Omdat de overheid van oudsher alles inzet op eigendom, blijft er weinig over voor wie wil of enkel kan huren. Zeker aan de onderkant van de markt is het aanbod ontoereikend. Vaak hangt er een vochtige schimmelgeur van huisjesmelkerij.

Ook de huurmarkt verdient een beleid die naam waardig, met subsidies en premies voor huurder en verhuurder

Dit ondergeschoven probleem verdient onze aandacht, zeker maar niet enkel nu het bar koud wordt. Ook de huurmarkt verdient een beleid die naam waardig, met subsidies en premies voor huurder en verhuurder. Een doorgedreven controle op kwaliteit van de woningen en op leegstand kunnen helpen.

Dat moet zelfs lukken zonder de sokkel onder de middenklasse weg te slaan.