Vijf hoogtepunten uit de jaarlijkse persconferentie van Poetin

Volgend jaar in maart zijn er in Rusland presidentsverkiezingen. Zo goed als zeker wordt Poetin herkozen voor een nieuwe termijn van zes jaar. Daar lijkt niemand aan te twijfelen: een Kremlingezinde journalist vraagt of Poetins volgende termijn zal verschillen van de huidige.

Maar "waarom er onder Poetin geen enkele echte oppositiekandidaat is opgestaan", vraagt een journalist zich af. Simpel, zegt Poetin: veel jongeren herinneren zich de jaren '90 niet meer - toen het land verzonk in chaos en de economie in het honderd draaide - maar onder Poetin is het land er enorm op vooruit gegaan. Sinds 2000 is het BBP met 75 procent gestegen. 

Zelf zou Poetin ook graag meer concurrentie hebben, benadrukt hij. "De Russische autoriteiten zijn niet bang van competitie." "Maar de oppositie heeft geen echte politieke agenda", volgens de president. "Het is belangrijk om niet alleen maar lawaai te maken op straat."

(lees door onder de foto)

Oppositieleider Aleksej Navalny - de enige uitdager van Poetin die het hem enigszins moeilijk zou kunnen maken - mag niet deelnemen aan de verkiezingen, omdat hij veroordeeld is in een proces dat internationaal wordt afgedaan als een politiek schijnproces.

Op de vraag van journaliste en presidentskandidate Ksenija Sobtsjak waarom  Navalny niet mag meedoen, legt Poetin de link met de Maidan-revolutie in Oekraïne. Hij noemt Navalny niet bij naam - dat heeft hij nog nooit gedaan - maar beschuldigt hem van radicalisme. "We willen niet dat Rusland een versie van Oekraïne wordt. Ik ben er zeker van dat de meerderheid van de Russen dat niet zal toelaten."

Navalny zelf reageert laconiek op Twitter: "Poetin heeft vandaag voor het eerst toegegeven dat het een bewuste politieke keuze is om mij niet toe te laten tot de verkiezingen."

President Poetin en de Amerikaanse president Trump spreken elkaar aan met de voornaam, zegt Poetin. Over zijn Amerikaanse collega is hij positief: "Trump heeft heel wat verwezenlijkt, kijk maar naar de beurzen. Dat betekent dat investeerders hem vertrouwen."

Toch is een toenadering op dit moment niet mogelijk, beseft Poetin. Het Rusland-onderzoek van de Amerikaanse veiligheidsdiensten hangt als een schaduw over de Amerikaans-Russische relaties. Volgens Poetin is dit onderzoek gebaseerd op verzinsels van tegenstanders van Trump die hem op die manier willen beschadigen. De "spionomanie" wordt kunstmatig opgeklopt.

Onlangs besliste het Internationaal Olympisch Comité om Russische sporters niet toe te laten bij de Winterspelen van 2018. Poetin is ervan overtuigd dat het dopingschandaal wordt opgeklopt aan de vooravond van de presidentsverkiezingen in Rusland.  Hij erkent dat er problemen zijn geweest met doping, maar die zijn er in andere landen ook. En enkel in Rusland worden ze volgens Poetin zo opgeklopt.

Er zijn dan ook geen bewijzen van een door de overheid gesubsidieerd dopingsysteem, benadrukt Poetin. Aan de getuigenis van klokkenluider Grigori Rodtsjenkov, de vroegere directeur van het Russische anti-dopingagentschap, tilt hij niet te zwaar. De man staat volgens Poetin onder controle van de Amerikaanse veiligheidsdiensten. "Welke preparaten dienen ze hem toe, zodat hij zou zeggen wat zij willen?"

Elk jaar daagt dezelfde Oekraïense journalist op in de zaal, die Poetin een scherpe vraag voorschotelt over de Russische inmenging in de oorlog in Oekraïne. Zijn vraag wordt op luid gejouw onthaald bij een deel van de andere journalisten.

"Er zijn geen Russische soldaten" in Oost-Oekraïne, benadrukt Poetin nog eens, "maar er zijn wel milities die klaar staan om terug te slaan bij een groot offensief in de Donbass." 

Rusland heeft altijd ontkend dat Russische soldaten in actieve dienst meevechten in Oekraïne, waar nu al drieënhalf jaar oorlog woedt. Wel zijn er ex-soldaten die vrijwillig gaan strijden aan de zijde van de pro-Russische rebellen. Als die rebellenmilities er niet waren, zouden"nationalistische Oekraïners er een bloedbad aanrichten erger dan in Srebrenica."

Soms lijkt de zaal vol journalisten meer op een theater dan op een persconferentie. Er wordt 'boe' geroepen bij kritische, of onpopulaire vragen in Rusland. Er wordt geapplaudisseerd als Poetin een krasse opmerking of een mop maakt. 

Een van de weinige kritische vragen komt van Tatjana Felgengauer, journaliste bij de enige quasi onafhankelijke Russische radiozender Echo Moskvy. Felgengauer werd onlangs nog aangevallen met een mes, maar overleefde. 

(lees door onder de foto)

Ze vraagt Poetin waarom in Rusland het gerecht met twee standaarden werkt. Sommige rechtszaken worden grondig onderzocht, terwijl bij andere, meer politiek gevoelige, zelfs kroongetuigen niet worden gehoord. In een kort antwoord mompelt Poetin dat er geen verschillende rechtssystemen bestaan voor verschillende mensen. 

En daarmee is de kous af. Vervolgvragen kunnen niet in dit format, zegt Poetin ook zelf tegen een andere journalist: "Dit is geen discussie. Dit is vraag en antwoord."