Een van de meest omstreden voorstellen van de jongste maanden is de oprichting van een Patriot Act in ons land. Die zou het mogelijk maken om mensen met ‘foute’ ideeën of sympathieën preventief op te sluiten, zonder dat een rechter daar uitspraak over moet doen.

Het voorstel van N-VA kon meteen op heel wat tegenkanting rekenen, onder meer van socioloog Luc Huyse. Die ziet een gelijkenis met de bijzondere besluitwet, die in september 1945 ingevoerd werd om mensen die met de Duitsers gesympathiseerd hadden te kunnen opsluiten. Ze verloren ook hun burgerrechten en job, zonder dat een rechter zich daar over moest uitspreken.

Zonder reden

“Die vergelijking klopt”, zegt Bruno De Wever, historicus en broer van N-VA-voorzitter Bart De Wever, in Humo. “Op de gevreesde lijst van de auditeur stonden soms mensen die niets gedaan hadden, maar gestraft werden voor hun ideeën. Vaak was dat zonder reden, is achteraf gebleken, dat was gewapend bestuur.”

Volgens Huyse stelt N-VA nu maatregelen voor die destijds veel Vlamingen zich tegen de Belgische staat hebben doen keren. “Dat is juist. Men stelt vandaag voor waar men ooit zelf het slachtoffer van is geweest. Een zekere mate van inconsequente is eigen aan de politiek zeker? Decennialang hebben die Vlaams-nationalisten die wetten onrechtvaardig genoemd en België uitgeroepen tot ‘onrechtsstaat’. Nu nemen ze elementen van die wetten letterlijk over.”

“Het gaat niet alleen over preventief opsluiten zonder rechterlijk bevel, maar ook over het afnemen van burgerrechten tot en met het verbod op publiceren van je eigen ideeën”, zegt De Wever. “Indertijd was dat gericht tegen ‘foute’ Vlaams-nationale denkers en journalisten, dan zou je toch verwachten dat uitgerekend hun politieke erfgenamen gevoelig zouden zijn voor het mogelijke misbruik ervan?”