De nieuwe Amerikaanse belastingwet in vijf vragen en antwoorden

Vooral bedrijven zijn de grote winnaars van deze belastinghervorming. Zij zullen fors minder vennootschapsbelasting betalen: één zelfde tarief van 21% voor alle bedrijven, in plaats van tot 35% vandaag. Grote Amerikaanse bedrijven die in het buitenland actief zijn zullen eenmalig een beperkte belasting betalen op de winst die ze gemaakt hebben, en vallen nadien onder het nationale systeem. Gehoopt wordt dat Amerikaanse bedrijven hierdoor hun winsten weer in de VS zullen investeren, in plaats van die in een belastingparadijs op te potten.

Goed nieuws ook voor de meeste Amerikanen. Ze zullen (tijdelijk) minder inkomstenbelasting moeten betalen, afhankelijk van de inkomensgroep waartoe ze behoren.  Een maatregel die geldig is tot 2025. Ook de hypotheekrente mogen ze aftrekken van woningen tot 750.000 dollar. Wie een erfenis krijgt zal minder moeten afgeven. Per kind is er een grotere belastingkorting mogelijk. 

Amerikanen moeten vanaf volgend jaar geen boete meer betalen wanneer ze geen ziektezorgverzekering nemen, zoals vandaag wel het geval is. Op die manier valt de verplichting van Obamacare dus weg, en komt Trump zijn verkiezingsbelofte na om de verplichte zorgwet te ontmantelen. Bovendien zal er dankzij de nieuwe wet ook meer naar olie geboord kunnen worden.

Van zodra de handtekening van president Trump onder de nieuwe wet staat, kan die worden uitgevoerd. De meeste maatregelen beginnen in 2018. Het Tax Policy Center heeft uitgerekend dat acht op de tien Amerikanen de positieve gevolgen volgend jaar al zullen voelen. De wet is politiek slim verpakt, want iedereen gaat er aanvankelijk op vooruit.

Maar echt lang zal het mooie liedje  niet duren, want tegen 2025 vervallen de meeste gunstmaatregelen. Meer nog : volgens het Tax Policy Center zal twee jaar later de helft van de Amerikanen zelfs méér belastingen moeten betalen dan vandaag, zo is berekend. En daar knappen veel Amerikanen op af. 

Hierover is heel wat discussie. De Republikeinen geloven dat de nieuwe wet de Amerikaanse economie zal stimuleren. Meer investeringen, uitgaven en groei dus. Pure "trickle-down economics" zoals ook president Reagan destijds lanceerde, en daar moeten alle inkomensklassen van profiteren. 

Maar volgens de Democraten en andere tegenstanders is de nieuwe wet een gigantische ramp. Een "roofoverval" noemen ze het zelfs. De rijksten gaan er beter op vooruit dan de middenklasse en de armen. De kloof tussen arm en rijk zal ongeziene proporties aannemen, wat een hypotheek legt op toekomstige generaties.

Simulaties hebben al aangegeven dat dat ook klopt. Vooral de rijkste Amerikanen zullen hiervan het meest profiteren. Zij zullen zo'n 3 tot 4,5% minder belastingen betalen dan vandaag, terwijl de allerarmsten het met een vermindering van 0,1 % moeten stellen. 

Gevreesd wordt dat ook steeds minder Amerikanen geneigd zullen zijn om een ziektezorgverzekering te nemen, nu de verplichting wegvalt. Dat dreigt dan weer de kostprijs van de gezondheidszorg voor op te drijven, zeker voor de armere Amerikanen die het geld dat ze met de belastingvermindering gekregen hebben in rook zullen zien opgaan. Van Obamacare blijft op manier nog amper iets over.

Bovendien spelen heel wat Amerikanen een pak bestaande belastingvoordelen kwijt, zeker in die staten waar al een hoge lokale belasting geheven wordt.  Sommige Amerikanen zullen zelfs méér belasting moeten betalen – en dat zijn niet toevallig de bewoners van die staten waar meestal Democratisch gestemd wordt, zoals Maryland, Californië of Minnesota.

Vandaar ook dat de nieuwe wet niet bepaald populair is bij de meerderheid van de Amerikanen. Ook ontgoocheling bij heel wat Trump-kiezers van het eerste uur, de zogenaamde "vergetenen" van Amerika die oorspronkelijk voor Trump hadden gekozen om zijn economisch populisme. Hij zou een einde maken aan de heerschappij van het grote geld, maar lijkt precies het omgekeerde te doen.

Bedrijven en beurzen reageren alvast wél enthousiast. Toch heeft alles heeft een prijskaartje. Minder belastingen betekent ook minder
inkomsten voor de overheid, en dus minder geld dat beschikbaar is voor overheidsdiensten.

Bovendien heeft het Congres zelf berekend dat hierdoor het begrotingstekort de komende 10 jaar zal toenemen met 1400 miljard dollar. En dat kan dan weer een argument zijn voor de Republikeinen om verder te bezuinigen op overheidsuitgaven - iets wat elke Amerikaan op termijn voelen. 

Hoe je het ook draait of keert, president Trump haalt hiermee  zijn grootste slag thuis van zijn eerste jaar in het Witte Huis. Hij kreeg al felle kritiek te slikken omdat de meeste van zijn andere plannen, zoals de bouw van de muur en zijn eigen zorgwet, nog steeds niet verwezenlijkt werden. Deze belastinghervorming is het mooiste kerstgeschenk dat hij zich kan dromen.