"Ik heb tegen niemand iets gezegd. Pas net voor mijn vertrek is mijn moeder het te weten gekomen"

De nieuwe aflevering van onze podcast "Iemand" gaat over een vergeten oorlog. Emiel is 20 als hij in 1951 vertrekt naar Korea, om er als vrijwilliger te gaan vechten. Tegen zijn familie heeft hij niets gezegd. Net als vele andere Belgische jongeren wordt hij aangetrokken door het avontuur. Maar al gauw wordt duidelijk dat de strijd in de Koreaanse bergen bittere ernst is.

Emiel Van Beeumen, rechtsboven, met enkele van zijn strijdmakkers

Emiel is 20 als hij in de lente van 1951 als vrijwilliger tekent om te gaan vechten in de oorlog in Korea. Een jaar eerder is Noord-Korea onder Kim Il-sung, de grootvader van de huidige leider Kim Jong-un, Zuid-Korea binnengevallen. Op vraag van de Verenigde Staten besluit de VN-Veiligheidsraad om troepen te sturen.  

Emiel doet op dat moment zijn legerdienst, maar heeft moeite met de discipline in de kazerne. De afgelopen jaren heeft hij op zee doorgebracht, nadat hij als 15-jarige jongen in Antwerpen aangemonsterd was op een schip voor de lange omvaart. Hij wordt geselecteerd en volgt een zware opleiding. Pas net voor zijn vertrek licht hij zijn familie in.

3.127 Belgen zullen tijdens de driejarige oorlog vrijwillig vertrekken naar Korea. Sommigen doen dat uit overtuiging, omdat ze willen gaan vechten tegen het communisme. Sommige jongeren komen uit de Vlaamse Beweging. Maar er zijn er ook die het vooral als een avontuur zien, geïndoctrineerd door de films van John Wayne. Emiel is een van hen.

Bitterkoude winters en bloedhete zomers

De Noord-Koreanen worden uit Zuid-Korea verdreven en ver teruggedreven naar het noorden. Maar dan gooit China zich in de strijd en verandert de oorlog in een bittere stellingenoorlog. De winterkou, de bloedhete zomers en het onherbergzame berglandschap zijn een even lastige vijand. Grote groepen Koreaanse vluchtelingen dolen door het land, op zoek naar voedsel.

De burgerbevolking is het grootste slachtoffer van de oorlog

128 Belgische vrijwilligers overleven de oorlog niet, in totaal zullen tienduizenden VN-soldaten sneuvelen. Naar schatting 3 miljoen Koreaanse burgers komen om, het land ligt in puin. Bij het staakt-het-vuren in 1953 blijft de grens tussen beide landen liggen waar ze voor de Noord-Koreaanse invasie lag: rond de 38e breedtegraad. Een vredesakkoord wordt nooit getekend. 

Grote groepen vluchtelingen dolen door het land, op zoek naar iets eetbaars

Bloemen op mijn graf

Maar bij zijn terugkeer wacht Emiel en de andere Belgische veteranen een koude douche. "De mensen wisten eenvoudigweg niet wat wij daar gedaan hebben", zegt hij. Een strijdmakker die in Korea een been verloren heeft, krijgt als reactie: "Je hebt dat zelf gezocht. Waarom ben je ook naar daar vertrokken?"

Maar intussen trekt Zuid-Korea zich recht uit de modder en verpopt zich tot een Aziatische tijger: het wordt een welvarend en democratisch land. De kloof met het noorden wordt elk jaar groter. En Zuid-Korea is het offer dat de Europese en andere soldaten brachten niet vergeten. 

“Elk jaar organiseren ze voor ons een feest”, zegt Emiel. "En als ik sterf komen ze bloemen op mijn graf zetten." Zelf is hij meer dan 60 jaar na datum trots op wat hij en zijn strijdmakkers verwezenlijkt hebben. "Telkens als ik een Zuid-Koreaanse auto zie, denk ik: daar heb ik een stukje aan bijgedragen."

Emiel, 87 intussen.

Hoe begon het conflict in Korea?

Videospeler inladen...

Meest gelezen