Topman Belgische militairen in Irak: "De vijand is van gedaante veranderd"
"Terreurbeweging IS is teruggedrongen, maar nog niet verslagen." Dat zegt Carl Gillis, de man die de Belgische militairen in Irak aanstuurt. Die Belgische aanwezigheid wordt in 2018 verdubbeld. "De vijand is van gedaante veranderd en opnieuw ondergronds gegaan", luidt het in "De ochtend" op Radio 1.
2017 zal de geschiedenis ingaan als het jaar waarin terreurgroep IS zijn zelfverklaarde kalifaat in Syrië en Irak verloor. En daar heeft ons land een stukje bij geholpen, met F-16's die vanuit Jordanië IS bombardeerden en met elite-eenheden in het noorden van Irak.
"Ze hebben 98 procent van hun terrein verloren, een gebied dat drie keer zo groot is als België", zegt Carl Gillis, directeur operaties en kapitein-ter-zee. "Ze hebben hun greep verloren op ongeveer 8 miljoen burgers. Hun propagandamachine begint te sputteren. En ze zijn hun bron van inkomsten kwijt, de olieproductie. Ze zullen dus opnieuw moeten overgaan op afpersing, diefstal, enzovoort."
"Maar Daesh (een andere benaming voor IS) is nog niet verslagen. We zien in Irak dat de vijand van gedaante veranderd is, dat ze opnieuw ondergronds zijn gegaan en opnieuw aanslagen en moorden zullen plegen. We zien ze ook opduiken in andere landen: in Afghanistan, in Mali, in Niger."
"We zijn voor een stuk terug in de situatie die we gekend hebben voor 2015, toen Daesh aan zijn militaire opmars begon. Dat betekent dat we opnieuw te maken hebben met een vijand die een assymetrische oorlog voert en die strijd zal nog wel een hele tijd duren."
We zijn voor een stuk terug in de situatie die we gekend hebben voor 2015
"Elke opdracht houdt risico's in"
In de kerstperiode keren de Belgische F-16's terug. Ze worden afgelost door Nederlandse toestellen. Maar de grondtroepen worden verdubbeld in 2018, tot een 100-tal. "We hebben twee opdrachten", zegt Gillis. "De eerste is capaciteitsopbouw: het trainen van Iraakse veiligheidstroepen. In de laatste 2 jaar zijn 126.000 mensen opgeleid. De tweede opdracht is het ondersteunen van antiterreureenheden in de strijd tegen Daesh."
Houdt die opdracht geen risico's in voor de Belgische elite-eenheden? "Elke militaire opdracht houdt een zeker risico in", antwoordt Gillis. "We moeten een goede risicoanalyse maken en op basis daarvan maatregelen nemen om het risico terug te dringen tot een aanvaardbaar niveau, in functie van de opdracht."
De Belgische militairen, die deel uitmaken van een grotere coalitie van 60 landen, zijn er dus ter ondersteuning van de Iraakse troepen. Gillis erkent dat het niet evident is voor Defensie om alle opdrachten te blijven combineren, maar hij wijst erop dat het internationaal zeer op prijs wordt gesteld."We kunnen bepaalde nichecapaciteiten inzetten die zeer gevraagd zijn en dat wordt enorm geapprecieerd door onze coalitiepartners."