Zelfs gisteren nog, drie ­dagen voor kerst, kreeg tandarts Nathalie Knoors uit Hasselt telefoon van patiënten die absoluut vóór januari op controle wilden komen. Een wanhoopspoging, want voor niet-dringende zaken zit de agenda van dr. Knoors al lang helemaal vol tot het einde van het jaar. “Ook al zijn we deze maand uitzonderlijk ook op donderdag open en wordt er zelfs tussen kerst en oudejaar gewerkt.”

De grote drukte is het gevolg van de invoering van het ‘mondzorgtraject’. Volwassenen die in het vorige kalenderjaar niet op controle gingen, betalen sinds de ­zomer van 2016 tot dubbel zoveel uit eigen zak voor behandelingen zoals het trekken van een tand (14 in plaats van 7 euro) of het vullen van gaatjes (17 in plaats van 8,5 euro). Vanaf januari word je nog meer ­gestraft als je je jaarlijkse controle overslaat. Dan stijgt het remgeld voor sommige behandelingen met een volle euro, voor trouwe klanten is dat slechts met een halve.

Vaker controle, betere tanden

December is traditioneel ­altijd een drukke maand, zegt Alex Van Weymbergh van Dentius, een groepering van praktijken over heel Vlaanderen. “Maar sinds de invoering van het mondzorgtraject is het nog meer alle hens aan dek. Op het einde van het jaar willen sommigen nog snel op consultatie komen, maar zo krijgen we niet iedereen ­ingepland. Soms leidt dat tot grote frustratie.”

Het mondzorgtraject is ­desondanks een goeie zaak, vinden de tandartsen. Het motiveert mensen om vaker hun gebit te laten nakijken. Zo blijft het langer gezond en zijn er op lange termijn net minder kosten. Vier op de tien volwassen Belgen gaan nu niet elk jaar op controle. Toch heeft de huidige regeling ook nadelen. “Wie in december plots tandpijn heeft of een stuk tand verliest, vindt amper nog een dokter die tijd heeft”, zegt dr. Knoors. “Ook al doen we er alles aan om iedereen zo snel mogelijk te helpen.”

Volgens de Vlaamse ­Beroepsvereniging voor Tandartsen is er nochtans een op papier eenvoudige ­oplossing. “Geef elke patiënt twaalf maanden de tijd om na een controle een nieuwe ­afspraak te maken”, zegt voorzitter Frank Herrebout. “Nu wordt er naar kalenderjaren gekeken. Wie dit jaar in januari zijn gebit liet nakijken, kan daardoor in principe wachten tot december 2018 en toch ontsnappen aan de ­lagere terugbetalingen. Uitstelgedrag mogen we echter niet belonen.”

De ziekteverzekering laat weten dat de eerste grote evaluatie van het mondzorgtraject voorzien is voor volgend jaar. “Tot nader order is de boodschap: wacht niet tot het einde van het jaar”, zegt ­Stefaan Hanson van het Vlaamse Verbond der Tandartsen. “Vraag je tandarts ­gerust nu al om een afspraak voor in 2018, ook al is die pas voor over enkele maanden.”