Op 7 augustus besliste het Internationaal Paralympisch Comité (IPC) dat geen enkele Russische atleet mag deelnemen aan de Paralympics in Rio. De Russen gingen in beroep bij het sporttribunaal TAS, maar kregen nul op het rekest. De schorsing kwam er na het dopingschandaal dat Richard McLaren, onafhankelijk onderzoeker bij het Wereldantidopingagentschap (WADA), bij Russische atleten aan het licht bracht. Bij de Olympische Spelen besloot het Internationaal Olympisch Comité (IOC) geen volledige uitsluiting te hanteren, maar aan de verschillende sportbonden het recht op uitsluiting van Russische sporters uit te besteden.

Rusland besliste intussen zelf al een tweedaagse competitie te organiseren voor de Russische paralympische atleten die geschorst zijn voor de Spelen in Rio. Het toernooi zal op 7 en 8 september gehouden worden in een trainingscentrum in de buurt van de Russische hoofdstad Moskou.

De Paralympische Spelen hebben naast een gebrek aan sponsors te kampen met een slabakkende ticketverkoop, in tegenstelling tot Londen 2012. Tijdens de Olympische Spelen waren al veel lege zitjes te zien, vanaf 7 september lijkt dat niet anders te zullen zijn. Twee weken voor het event voor sporters met een handicap was amper 12 procent van de beschikbare tickets verkocht. Andrew Parsons, voorzitter van het Braziliaans Olympisch Comité, vroeg daarop zijn landgenoten tickets te kopen en omschreef dit als een “nationale plicht”. Drastische prijsverlagingen zorgden er uiteindelijk voor dat acht dagen voor de start van de Paralympische Spelen toch 1 van de 2,5 miljoen beschikbare tickets de deur uit waren. Afgelopen vrijdag waren dat er al 1,4 miljoen.

Wegens onvoorziene uitgaven tijdens de Olympische Spelen (herstellingen in appartementen van atleten, reinigen duikzwembad met groen water) moest het Internationaal Olympisch Comité (IOC) meer dan verwacht het algemene budget van Rio 2016 aanspreken. Gezien de verminderde financiële slagkracht trachten de organisatoren van de Paralympische Spelen dan ook te beknibbelen op personeel, infrastructuur, transport en catering. Een tiental deelnemende landen moest lang op de verwachte subsidies wachten, waardoor ze mogelijk geen atleten zullen sturen naar het evenement in Brazilië, getroffen door een recessie en een politieke crisis.

“Nooit eerder in de 56-jarige geschiedenis van de Paralympische Spelen werden we geconfronteerd met dergelijke omstandigheden”, verklaarde Philip Craven. Voor de voorzitter van het Internationaal Paralympisch Comité (IPC) is het al een succes dat de 22 geplande sporten kunnen doorgaan. “Ondanks de problemen waarmee we geconfronteerd worden, geloven we toch dat de Paralympische Spelen van Rio 2016 de wereld zullen inspireren en een meer inclusieve samenleving zullen bewerkstelligen.”

Russische paralympiërs zullen er niet bij zijn in Rio. Dat besliste het IPC op 7 augustus, nadat Richard McLaren een door de staat gedirigeerd dopingsysteem in Rusland aan het licht had gebracht. Het Russisch Paralympisch Comité ging vervolgens in beroep bij het Internationaal Sporttribunaal (TAS) en een Zwitserse rechtbank, maar ving telkens bot.

Wegens de uitsluiting van de Russische atleten kregen vijf Belgische paralympiërs alsnog een uitnodiging van het IPC om deel te nemen in Rio. De Belgische delegatie telt bijgevolg 29 in plaats van de vooropgestelde 24 atleten. Het Belgisch Paralympisch Comité (BPC) acht de Belgen, aangevoerd door onder anderen amazone Michèle George, atleten Marieke Vervoort en Peter Genyn, tennisser Joachim Gérard en boccia-speler Pieter Cilissen, in staat om met acht medailles huiswaarts te keren. Vier jaar geleden traden er 40 Belgische sporters aan in Londen. De Belgen behaalden er zeven stuks eremetaal. China, in Londen dominant met 231 medailles, wordt in Rio naar verwachting opnieuw de grote slokop. Bij afwezigheid van Rusland gaat de strijd om de ereplaatsen tussen het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Oekraïne en Brazilië. Het gastland telt 285 atleten en mikt op de vijfde plaats in het landenklassement.

Belgische selectie

Atletiek:Marieke VervoortPeter GenynLivia De ClercqBasile MeunierJoyce Lefevre

Boccia:Pieter CilissenKenneth VerwimpKirsten De Laender

Wielrennen:Kris Bosmans (weg + baan)Griet Hoet (tandem: weg + baan) + pilote Anneleen MonsieurJonas Van de Steene (handbike: weg)Christophe Hindricq (handbike: weg)Jean-François Deberg (handbike: weg)Diederick Schelfhout (weg + baan)Tim Celen (tricycle: weg)

Ruitersport:Michèle GeorgeBarbara MinneciCiska VermeulenEveline Van Looveren

Zwemmen:Sven DecaessteckerMaarten LibinMichelle FranssenYannick Vandeput

Tennis:Joachim GérardMike DenayerTafeltennis:Florian Van AckerLaurens DevosMathieu LoicqMarc Ledoux

Programma van de Belgen (Belgische tijd tussen haakjes)

Woensdag 7 septemberOPENINGSCEREMONIE (Maracana-stadion)18u15 (23u15)

Donderdag 8 septemberTAFELTENNIS- Riocentro - Pavilion 3 (Barra)9u00-10u20 (14u00-15u20):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C8: Marc Ledoux, Mathieu Loicq10u20-11u20 (15u20-16u20):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C9: Laurens Devos18u40-20u00 (23u40-01u00, 9 september):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C11: Florian Van Acker19u20-20u40 (00u20-01u40, 9 september):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C8: Marc Ledoux, Mathieu LoicqZWEMMEN- Olympisch zwembad (Barra)10u53 (15u53):100m rugslag S14 (m) - Reeksen: Yannick Vandeput19u09 (00u09, 9 september):100m rugslag S14 (m) - Finale: Yannick Vandeput (ov)

Vrijdag 9 septemberATLETIEK- Olympisch stadion (Engenhao)20u24 (01u24, 10 september):100m T34 (v) - Reeksen: Joyce LefevreTAFELTENNIS- Riocentro - Pavilion 3 (Barra)09u00-10u20 (14u00-15u20):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C9: Laurens Devos16u00-16u40 (21u00-21u40):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C11: Florian Van Acker19u20-20u40 (00u20-01u40, 10 september):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C8: Marc Ledoux, Mathieu LoicqTENNIS- Olympische tennissite (Barra)11u00-22u30 (16u00-03u30, 10 september):Enkelspel mannen - 1e ronde: Joachim Gérard en Mike DenayerWIELRENNEN- Olympische wielerbaan Rio (Barra)10u00-10u48 (15u00-15u48):1km tijdrijden klasse B (v) - Finale: Griet Hoet10u50-11u22 (15u50-16u22):3km achtervolging C3 (m) - Reeksen: Kris Bosmans, Diederick Schelfhout18u52-19u07 (23u52-00u07, 10 september):3km achtervolging C3 (m) - Finale: Kris Bosmans, Diederick Schelfhout (ov)

Zaterdag 10 septemberATLETIEK- Olympisch stadion (Engenhao)11u03 (16u03):400m T52 (v) - Finale: Marieke Vervoort18u06 (23u06):100m T34 (v) - Finale: Joyce Lefevre (ov)18u27 (23u27):Verspringen T42 (v) - Finale: Livia De Clercq19u20 (00u20, 11 september):1500m T38 (m) - Finale: Basile MeunierBOCCIA- Carioca Arena 2 (Barra)12u40-14u10 (17u40-19u10):Pair BC3 - Kwalificatiewedstrijden: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp, Kirsten De Laender17u20-18u50 (22u20-23u50):Pair BC3 - Kwalificatiewedstrijden: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp, Kirsten De LaenderTAFELTENNIS- Riocentro - Pavilion 3 (Barra)09u00-10u20 (14u00-15u20):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C9: Laurens Devos13u00-13u40 (18u00-18u40):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C11: Florian Van Acker16u00-16u45 (21u00-21u45):Enkelspel mannen - Poulewedstrijden C8: Marc Ledoux, Mathieu Loicq19u00-19u45 (00u00-00u45, 11 september):Enkelspel mannen - Kwartfinales C11: Florian Van Acker (ov)19u45-20u30 (00u45-01u30, 11 september):Enkelspel mannen - Kwartfinales C9: Laurens Devos (ov)20u30-21u15 (01u30-02u15, 11 september):Enkelspel mannen - Kwartfinales C8: Marc Ledoux, Mathieu Loicq (ov)TENNIS- Olympische tennissite (Barra)11u00-22u30 (16u00-03u30, 11 september):Dubbelspel mannen - 1e ronde: Joachim Gérard/Mike DenayerWIELRENNEN- Olympische wielerbaan Rio (Barra)16u30-17u54 (21u30-22u54):1 km tijdrijden C1-C3 (m) - Finale: Kris Bosmans, Diederick Schelfhout

Zondag 11 septemberBOCCIA- Carioca Arena 2 (Barra)11u00-12u30 (16u00-17u30):Pair BC3 - Kwalificatiewedstrijden: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp, Kirsten De Laender17u00-18u40 (22u00-23u40):Pair BC3 - Halve finales: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp, Kirsten De Laender (ov)TAFELTENNIS- Riocentro - Pavilion 3 (Barra)11u45-12u30 (16u45-17u30):Enkelspel mannen - Halve finales C9: Laurens Devos (ov)12u30-13u15 (17u30-18u15):Enkelspel mannen - Halve finales C11: Florian Van Acker (ov)13u15-14u00 (18u15-19u00):Enkelspel mannen - Halve finales C8: Marc Ledoux, Mathieu Loicq (ov)20u15-21u00 (01u15-02u00, 12 september):Enkelspel mannen - Finale en wedstrijd om brons C9: Laurens Devos (ov)TENNIS- Olympische tennissite (Barra)11u00-22u30 (16u00-03u30, 12 september):Enkelspel en dubbelspel mannen - 2e ronde: Joachim Gérard, Mike Denayer (ov)WIELRENNEN- Olympische wielerbaan Rio (Barra)10u00-10u45 (15u00-15u45):3km achtervolging klasse B (v) - Reeksen: Griet Hoet12u30-12u45 (17u30-17u45):3km achtervolging klasse B (v) - Finale: Griet Hoet (ov)ZWEMMEN- Olympisch zwembad (Barra)10u24-10u33 (15u24-15u33):200m vrije slag S14 (m) - Reeksen: Yannick Vandeput10u33-10u43 (15u33-15u43):200m vrije slag S14 (v) - Reeksen: Michelle Fransen10u43-10u52 (15u43-15u52):200m wisselslag SM10 (m) - Reeksen: Sven Decaesstecker18u32 (23u32):200m vrije slag S14 (m) - Finale: Yannick Vandeput (ov)18u40 (23u40):200m vrije slag S14 (v) - Finale: Michelle Fransen (ov)19u03 (00u03, 12 september):200m wisselslag SM10 (m) - Finale: Sven Decaesstecker (ov)

Maandag 12 septemberBOCCIA- Carioca Arena 2 (Barra)12u30-14u00 (17u30-19u00):Pair BC3 - Wedstrijd om brons: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp, Kirsten De Laender (ov)17u20-18u50 (22u20-23u50):Pair BC3 - Finale: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp, Kirsten De Laender (ov)RUITERSPORT- Olympische ruitersite (Deodoro)10u00-11u55 (15u00-16u55):Team test graad IV: Michèle George, Ciska Vermeulen13u00-17u22 (18u00-22u22):Team test graad Ia: Eveline Van LooverenTAFELTENNIS- Riocentro - Pavilion 3 (Barra)16u00-16u45 (21u00-21u45):Enkelspel mannen - Finale en wedstrijd om brons C11: Florian Van Acker (ov)TENNIS- Olympische tennissite (Barra)11u00-22u30 (16u00-03u30, 13 september):Enkelspel/dubbelspel mannen - 3e ronde/Kwartfinales: Joachim Gérard, Mike Denayer (ov)

Dinsdag 13 septemberATLETIEK- Olympisch stadion (Engenhao)10u34 (15u34):100m T51 (m) - Finale: Peter Genyn12u25-12u37 (17u25-17u37):400m T34 (v) - Reeksen: Joyce LefevreBOCCIA- Carioca Arena 2 (Barra)10u00-12u30 (15u00-17u30):Individueel BC3 - Plaatsingswedstrijden: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp17u00-19u30 (22u00-00u30, 14 september):Individueel BC3 - Plaatsingswedstrijden: Pieter Cilissen, Kenneth VerwimpRUITERSPORT- Olympische ruitersite (Deodoro)10u00-12u14 (15u00-17u14):Team test graad II: Barbara MinneciTAFELTENNIS- Riocentro - Pavilion 3 (Barra)10u45-11u30 (15u45-16u30):Enkelspel mannen - Finale en wedstrijd om brons C8: Marc Ledoux, Mathieu Loicq (ov)TENNIS- Olympische tennissite (Barra)12u00-22u30 (17u00-03u30, 14 september):Enkelspel/dubbelspel mannen - Kwartfinales/Halve finales: Joachim Gérard, Mike Denayer (ov)

Woensdag 14 septemberATLETIEK- Olympisch stadion (Engenhao)17u59 (22u59):400m T34 (v) - Finale: Joyce Lefevre (ov)BOCCIA- Carioca Arena 2 (Barra)12u00-14u30 (17u00-19u30):Individueel BC3 - Plaatsingswedstrijden: Pieter Cilissen, Kenneth VerwimpRUITERSPORT- Olympische ruitersite (Deodoro)10u-11u55 (15u00-16u55):Individueel graad IV: Michèle George, Ciska VermeulenTAFELTENNIS- Riocentro - Pavilion 3 (Barra)10u00-14u30 (15u00-19u30):Team mannen - Eerste ronde C8: Marc Ledoux, Mathieu Loicq18u00-21u00 (23u00-02u00, 15 september):Team mannen - Kwartfinales C8: Marc Ledoux, Mathieu Loicq (ov)TENNIS- Olympische tennissite (Barra)12u00-22u30 (17u00-03u30, 15 september):Enkelspel mannen - Halve finales: Joachim Gérard, Mike Denayer (ov)WIELRENNEN- Pontal (Barra)8u00-11u30 (13u00-16u30):Tijdrit H4 (m): Jonas Van de Steene8u00-11u30 (13u00-16u30):Tijdrit H3 (m): Jean-François Deberg8u00-11u30 (13u00-16u30):Tijdrit H2 (m): Christophe Hindricq13u30-16u00 (18u30-21u00):Tijdrit C3 (m): Kris Bosmans, Diederick Schelfhout13u30-16u00 (18u30-21u00):Tijdrit klasse B (v): Griet Hoet13u30-16u00 (18u30-21u00):Tijdrit T1-2 (m): Tim CelenZWEMMEN- Olympisch zwembad (Barra)10u24 (15u24):100m schoolslag SB14 (v) - Reeksen: Michelle Franssen18u13 (23u13):100m schoolslag SB14 (v) - Finale: Michelle Franssen (ov)

Donderdag 15 septemberBOCCIA- Carioca Arena 2 (Barra)10u00-11u30 (15u00-16u30):Individueel BC3 - Kwartfinales: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp (ov)16u00-17u00 (21u00-22u00):Individueel BC3 - Halve finales: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp (ov)RUITERSPORT- Olympische ruitersite (Deodoro)09u00-11u14 (14u00-16u14):Individueel graad II: Barbara Minneci12u45-17u07 (17u45-22u07):Individueel graad Ia: Eveline Van LooverenTAFELTENNIS- Riocentro - Pavilion 3 (Barra)14u00-21u30 (19u00-02u30, 16 september):Team mannen - Halve finales C8: Marc Ledoux, Mathieu Loicq (ov)WIELRENNEN- Pontal (Barra)9u35-11u20 (14u35-16u20):Wegrit H2 (m): Christophe Hindricq14u15-15u55 (19u15-20u55):Wegrit H4 (m): Jonas Van de Steene14u20-16u00 (19u20-21u00):Wegrit H3 (m): Jean-François DebergZWEMMEN- Olympisch zwembad (Barra)17u43 (22u43):100m schoolslag SB6 (m) - Finale: Maarten Libin17u58 (22u58):400m vrije slag S10 (m) - Finale: Sven Decaesstecker

Vrijdag 16 septemberBOCCIA- Carioca Arena 2 (Barra)10u00-12u00 (15u00-17u00):Individueel BC3 - Wedstrijd om het brons: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp (ov)12u30-14u00 (17u30-19u00):Individueel BC3 - Finale: Pieter Cilissen, Kenneth Verwimp (ov)RUITERSPORT- Olympische ruitersite (Deodoro)10u10-11u16 (15u10-16u16):Freestyle graad IV: Michèle George, Ciska Vermeulen14u10-15u06 (19u10-20u06):Freestyle graad Ia: Eveline Van Looveren15u20-16u16 (20u20-21u16):Freestyle graad II: Barbara MinneciTAFELTENNIS- Riocentro - Pavilion 3 (Barra)12u00-14u00 (17u00-19u00):Team mannen - Finale C8: Marc Ledoux, Mathieu Loicq (ov)TENNIS- Olympische tennissite (Barra)12u00-22u30 (17u00-03u30, 17 september):Enkelspel mannen - Finale: Joachim Gérard, Mike Denayer (ov)WIELRENNEN- Pontal (Barra)09u30-11u30 (14u30-16u30):Wegrit C3 (m): Kris Bosmans, Diederick Schelfhout13u00-14u10 (18u00-19u10):Wegrit T2 (m): Tim Celen15u00-15u45 (20u00-20u45):Teamaflossing H2-5 (m): Jean-François Deberg, Christophe Hindricq, Jonas Van de Steene

Zaterdag 17 septemberATLETIEK- Olympisch stadion (Engenhao)11u01 (16u01):400m T51 (m) - Finale: Peter Genyn11u43 (16u43):100m T52 (v) - Finale: Marieke Vervoort12u02 (17u02):100m T42 (v) - Reeksen: Livia De Clercq19u31 (00u31, 18 september):100m T42 (v) - Finale: Livia De Clercq (ov)WIELRENNEN- Pontal (Barra)13u35-15u35 (18u35-20u35):Wegrit klasse B (v): Griet HoetZWEMMEN- Olympisch zwembad (Barra)11u15 (16u15):200m wisselslag SM14 (v) - Reeksen: Michelle Franssen20u08 (01u08, 18 september):200m wisselslag SM14 (v) - Finale: Michelle Franssen (ov)

Zondag 18 septemberSLOTCEREMONIE (Maracana-stadion)20u00 (01u00, 19 september)

“Ons team legt momenteel de laatste hand aan de voorbereiding op de Spelen”, verklaarde Kazimirowski. “We kijken reikhalzend en vol ongeduld uit naar het begin van de competities. De spanning stijgt langzamerhand nu de openingsceremonie in aantocht is.”

“De reis van België naar Rio de Janeiro was lang voor sommige paralympiërs, onder wie Marieke Vervoort. Maar nu voelt iedereen zich goed. Daar zorgen onze arts, kinesitherapeuten en psycholoog wel voor.”

Wegens financiële problemen diende de organisatie te beknibbelen op personeel, infrastructuur, transport en catering. Voor de atleten is dit echter niet voelbaar, aldus de Belgische delegatieleider. “De ontvangst was heel hartelijk. De infrastructuur en het dorp waarin de atleten slapen is zeer goed, al mag je natuurlijk niet de vergelijking maken met Londen. Zo hebben onze rolstoelatleten een kamer die aan hun noden voldoet. De deuren en de liften zijn breed genoeg. Natuurlijk zijn er verschillende zaken die nog beter kunnen, maar over het algemeen zijn we heel tevreden.”

De ambitie om acht medailles te veroveren, blijft volgens Kazimirowski onveranderd. “We zijn ambitieus, we hebben verschillende Europese en wereldkampioenen. We hopen dat ze op de grote dag zullen presteren zoals voorzien.”

Prinses Astrid en prins Lorenz vertegenwoordigen op de Paralympische Spelen het Belgische koningshuis. Zo zullen ze woensdagavond aanwezig zijn op de openingsceremonie in het Maracana-stadion en zullen ze de komende dagen het olympisch dorp bezoeken en de Belgische atleten in enkele competities aanmoedigen.

Via het sociale project “Tennis op School”, dat deel uitmaakt van het project “Tennis voor iedereen”, krijgen momenteel 96 kinderen tussen de 7 en 12 jaar elke dinsdag en donderdag tennisles in een schooltje in de favela Vidigal.

Op vraag van het Belgisch Consulaat in Rio werden woensdag contacten gelegd tussen het project “Tennis op School” en het “Inspirations Programme” van het Belgisch Paralympisch Comité (BPC). Dat programma heeft tot doel talentvolle atleten zoals Jef Vandorpe al te laten proeven van de sfeer van de Paralympische Spelen.

“Dit is een fantastische ervaring, met het oog op mijn grote doel: Tokio 2020”, aldus de 15-jarige Vandorpe. “Hier zal ik ook mijn idool Joachim Gérard aan het werk kunnen zien. Door naar hem in deze omstandigheden te kijken, leer ik enorm veel.”

Later op de dag werden prinses Astrid en prins Lorenz nog ontvangen in de gemeenteschool Rainha Fabiola, 50 jaar na het bezoek van koningin Fabiola aan deze instelling. Daar wijdde prinses Astrid een kunstwerk van Françoise Schein officieel in.