Waarom we 'stukjes' in ons eten zo vies vinden

Een pak koekjes dat al drie weken open is. Een zacht geworden wortel, die al zijn knapperigheid verloren heeft. Een melige appel, veel zachter dan we verwachten bij een eerste hap. Wie er even over nadenkt, beseft dat ook de structuur van eten even belangrijk is als de smaak ervan. 

Sterker nog: zonder structuur is het veel moeilijker om te identificeren wat er precies op je tong ligt. Een studie van het Amerikaanse Duke Medical Center liet proefpersonen blind proeven van gepureerde papjes van groente, vis en vlees. Slechts in 40% van de gevallen konden zij raden wat ze aan het eten waren. Een Australische studie met hetzelfde opzet kwam tot gelijkaardige resultaten. Puree van sla werd aangezien voor kool, komkommer, avocado, spinazie en wortel. Appel werd als peer geïnterpreteerd, en ook lam en cottage cheese bleken erg moeilijk te herkennen in gepureerde vorm. 

Dat de structuur van voeding dus minstens even belangrijk is dan de smaak, bewijzen deze experimenten. Het verklaart ook waarom kinderen hun neus ophalen voor fruityoghurt met stukjes fruit in, maar zelfs volwassenen kunnen dit nog steeds niet lekker vinden. Onderzoekers vermoeden dat het mogelijk is terug te brengen op ons overlevingsmechanisme, dat we aan de evolutie hebben overgehouden. Smaakt voedsel niet zoals we verwachten of vinden we onherkenbare brokjes of stukjes terug? Doordat we niet weten wat we eten, zijn we liever extra voorzichtig. "Stukjes horen voor ons gevoel niet thuis in een homogene substantie zoals yoghurt, legt eetonderzoeker en psycholoog Chantal Nederkoorn van de universiteit van Maastricht uit aan Quest. Dat zou kunnen duiden op besmetting of viezigheid. Deze theorie wordt vaker in de wetenschap geopperd. Maar het is niet bewezen."

De theorie van de Pools-Amerikaanse voedselwetenschapper Alina Szczesniak, die jaren onderzoek deed naar texturen, klinkt nog anders. We willen het voedsel in onze mond makkelijk kunnen controleren, vermoedt zij. Krijgen we dan eten met een moeilijke textuur op ons bord - zoals bijvoorbeeld brokjes - dan zijn we bang om te gaan kokhalzen of te stikken, zelfs heel onbewust. Daarenboven zijn we ook bezig met hoe we eten, en wil je aan tafel liever niet beginnen hoesten of dingen uit je mond laten vallen. Daarom dat we "moeilijk" eten onbewust sneller laten staan.  Bewezen of niet, met deze argumenten is meteen het perfecte excuus aangeleverd om ook als volwassene nog schaamteloos de aanvraag te doen voor "yoghurt zonder stukjes". Graag gedaan.