Het is een wereldwijd gekend probleem - ook bij ons. De printer meldt dat een of meer van de inktpatronen “leeg” is en dat er dus een vervanging moet gebeuren alvorens er geprint kan worden. Uit meerdere onafhankelijke onderzoeken is echter al gebleken dat die “lege” patronen vaak toch nog inkt bevatten.

Uit tests van een Amerikaans laboratorium bleek dat de patronen nog voor 17 tot 23 procent gevuld waren, het magazine PC World sprak zelfs van 45 procent. Er werden in het verleden onder meer al vergelijkbare klachten ingediend tegen bekende fabrikanten als Brother, HP en Canon.

“Pingpongverhaal”

Ook bij consumentenorganisatie Test-Aankoop zijn ze al jaren bezig met het probleem. “Ook na onze eigen tests bleek er vaak nog tien procent of meer inkt in te zitten”, aldus woordvoerder Simon November. “Bij een laserprinter komt dat erop neer dat je nog liefst 226 pagina’s zou kunnen printen. Wij hebben dat altijd gezien als manipulatie, maar het is heel moeilijk hard te maken dat het ook bewust gebeurd is. We hebben het probleem - net als veel andere vergelijkbare zaken - al aangekaart bij minister van Consumentenzaken Kris Peeters, maar voorlopig blijft het daar erg stil rond. Het is een pingpongverhaal, hé. Volgens de sector is er geen probleem, volgens de consument wel. En zo gaat het altijd over en weer.”

Die klachten bleven altijd zonder gevolg. Tot nu. Na een klacht van de Franse consumentengroep Halte à l’Obsolescence Programmée (HOP) heeft het parket van Nanterre heeft een onderzoek geopend naar mogelijke manipulatie bij het Japanse printermerk Epson. De speurders proberen nu te achterhalen of de software van Epson de informatie bewust manipuleert. Wat strafbaar is. “Een wereldprimeur”, zegt Emile Meunier, advocaat bij HOP. “Voor zover ik weet is het de eerste keer dat een gerecht - zeker in Frankrijk, maar ik denk in heel de wereld - gevolg geeft aan zo’n klacht. Dit is een grote overwinning voor de consument.”

Zwarte goud

Nu de maatschappij meer en meer “digitaliseert”, hebben printerfabrikanten het steeds moeilijker. Inkt vormt een belangrijke bron van inkomsten. Uit een grafiek van de Australische nieuwswebsite NineMsn bleek in 2012 “het zwarte goud” zowat de duurste vloeistof ter wereld moest zijn. Voor een liter gekleurde inkt betaalde je toen bijna 3.700 euro, voor zwarte inkt was dat ook al 3.610 euro. In vergelijking: voor een liter Chanel N0.5-parfum betaalde u toen 2.070 euro en voor een liter “vintage” Dom Perignon-champagne “maar” 185 euro. Uit recentere onderzoeken blijkt dat de inktverkoop goed is voor twee derden van de jaaromzet van HP.