Crowdfunding bij luisteraars brengt 100.000 euro op: TOPradio kan digitaal verder

Het zou een somber eindejaar worden in de studio's van TOPradio. Het radiostation greep bij het uittekenen van het nieuwe frequentieplan naast een erkenning en moest op de laatste dag van het oude jaar van de FM-band verdwijnen. 

Maar dat was buiten de fans gerekend. Op 13 november werd een crowdfunding opgestart, die TOPradio, ondanks het schrappen van de FM-frequentie, toch in leven moest houden. Op de FM-band mag er dan geen plaats zijn voor de hitradio, de zender kan wel digitaal blijven voortbestaan. DAB+ heet de reddingsboei, digitale radio via de ether waarvoor geen erkenning van de Vlaamse overheid nodig is. 

Alleen hangt daar een fors kostenplaatje aan vast. Om het radiosignaal de lucht in te krijgen, moest TOPradio bij Norkring aankloppen. Dat Noorse bedrijf was in 2009 de enige kandidaat voor een licentie voor het doorsturen van digitale radio en tv via de ether en mag sindsdien als enige digitale radiosignalen de lucht in sturen. 

Wat meteen ook betekent dat er over de prijs van zijn diensten niet te onderhandelen valt. "Een jaar uitzending via DAB+ kost ons 100.000 euro", vertelt Bruno Heyndrickx, directeur bij TOPradio. "Een bedrag dat vergelijkbaar is met wat zenders in Nederland betalen." 

Toch zou Heyndrickx graag wat meer concurrentie zien. "Anders dan in 2009 zijn nu wel andere partijen in die licentie geïnteresseerd. En het spreekt voor zich dat met meer aanbieders de prijzen voor digitale radio zouden dalen." 

Ook op politiek vlak is men zich bewust van het probleem. Maar Norkring kreeg destijds een licentie voor vijftien jaar en dus is het wachten tot 2024 voor er iets aan die monopoliepositie kan veranderen. 

Koffiedik kijken 

Ondanks dat prijskaartje experimenteren ze bij TOPradio al sinds mei 2015 met digitale radio. "Die uitzendingen betaalden we met de reclame-inkomsten van onze FM-uitzendingen", zegt Heyndrickx. "Maar die zijn er nu niet meer." 

En dus wordt er een beroep gedaan op de luisteraars. In amper twee maanden tijd brachten die 79.020 euro bij elkaar. Een aantal bedrijven met sympathie voor TOPradio deed daar nog eens 21.140 euro bij, zodat werd afgeklokt op 100.160 euro. "Daarmee kunnen we al zeker één jaar verder."

Hoe het daarna verder moet, is koffiedik kijken. Op de FM-band had het radiostation een bereik van zowat 160.000 luisteraars. Daar blijven er nu slechts een fractie van over. Wie sinds 1 januari naar TOPradio wil luisteren, heeft immers een DAB+-radiotoestel nodig. En die zijn op dit moment nog behoorlijk schaars. 

Van alle 156.179 radiotoestellen die in het tweede kwartaal (april-juni 2017) verkocht werden in België, konden 11.292 toestellen DAB+ ontvangen, zo blijkt uit nieuwe cijfers van het marktonderzoeksbureau GfK. Dat komt neer op 7,2 procent. Op de automarkt is de situatie iets beter. Dertig procent van de nieuwe voertuigen heeft een DAB+-ontvanger. 

"Hoeveel luisteraars we nu overhouden, weten we niet", zegt Heyndrickx. "Maar het zullen er heel wat minder zijn." 

Dat heeft gevolgen voor de reclame-inkomsten. "Ook ons adverteerdersbestand is gedecimeerd. Tijdens onze uitzendingen zijn nu nog slechts een handvol spotjes te horen." 

Raad van State

Bij TOPradio moeten ze dus vooral hopen dat de populariteit van DAB+ de komende maanden pijlsnel de hoogte in schiet zodat de zender zijn luistercijfers en de daarmee samenhangende reclame-inkomsten kan opkrikken. 

Al hebben ze bij TOPradio nog een ander ijzer in het vuur. Heyndrickx en co. dienden klacht in bij de Raad van State. Zij beweren dat er bij de toekenning van de FM-vergunningen van alles fout liep, hebben vragen bij de manier waarop hun dossier beoordeeld is en hopen dat de Raad van State hen alsnog aan een FM-vergunning helpt. De uitspraak in het dossier wordt de komende maanden verwacht.