Al twaalf burgers en agent omgekomen bij onlusten in Iran

Het Iraanse volk zal de "relschoppers en bandieten", die een "kleine minderheid" uitmaken, van antwoord bieden, zegt president Hassan Rohani na een nieuwe nacht van gewelddadige manifestaties in verschillende provinciesteden.

Kleine groepjes betogers kwamen vanavond opnieuw op straat in het centrum van de hoofdstad Teheran. De politie is massaal aanwezig. Sommige betogers schreeuwen slogans tegen het regime. Dat blijkt uit beelden op sociale media en plaatselijke zenders. Het is al de vijfde dag van protesten tegen de moeilijke leefomstandigheden en het regime.

In de centraalgelegen stad Najafabad kwam gisteren een politieagent om en raakten drie anderen gewond. Dat meldt de staatstelevisie. 

Het ministerie van Inlichtingendiensten meldt dat "oproerkraaiers en elementen die problemen uitlokten, zijn geïdentificeerd en een aantal van hen is opgepakt. De anderen worden vervolgd en er wordt binnenkort hard tegen hen opgetreden."

De protesten begonnen donderdag in de noordoostelijke stad Machhad, de tweede stad van het land. Ze verspreidden zich vervolgens door de rest van het land.

De betogers hebben inmiddels de steun gekregen van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. "Dappere Iraniërs komen op straat", verklaarde hij in een videoboodschap. "Ze zijn op zoek naar gerechtigheid. Ze zoeken de basisvrijheden die hen al zo lang ontzegd worden." Volgens Netanyahu verspilt het "wrede regime" in Teheran geld om haat tussen Israël en Iran te zaaien. "Het regime is bang van het volk."

Ook de Europese leiders kregen ervan langs. "Vele Europese regeringen kijken in stilte toe hoe heldhaftige jonge Iraniërs op straat in elkaar geslagen worden." 

De onlusten in Iran eisten al verschillende doden. Volgens de staatstelevisie werden zes personen gisteravond gedood door "verdachte schoten" in Toyserkan, in het westen van het land. Eerder op de dag maakten Iraanse media gewag van vier doden in Izeh en Doroud. Ook zaterdagavond vielen twee doden in Doroud.

In de hoofdstad Teheran gebruikte de politie traangas en waterkanonnen om een groepje betogers uiteen te drijven. De manifestanten scandeerden in de universiteitswijk slogans tegen het regime.

Ook in verschillende provinciesteden vonden kleine betogingen plaats waar openbare gebouwen, religieuze centra, banken of gebouwen van de Bassidj (de islamitische militie) werden aangevallen en soms in brand gestoken. Dat gebeurde onder andere in Kermanshah, Shahinshahr, Takestan, Zanjan en Izeh. Politiewagens moesten er eveneens aan geloven.

In het weekend meldden de autoriteiten al dat tijdens protesten twee doden waren gevallen in de plaats Doroud, circa 350 kilometer ten zuidwesten van de hoofdstad Teheran. "Publieke gebouwen, religieuze centra en banken werden aangevallen en soms in brand gestoken. Politiemensen zijn gewond geraakt", verklaarde de prefect van de stad op de staatstelevisie. Volgens hem gingen betogers aan de haal met een brandweerwagen, die nadien van een helling werd losgelaten. "Het voertuig reed een oudere man en een adolescent aan. Ze overleden allebei."

De vicegouverneur van de provincie Lorestan verklaarde volgens het persagentschap Mehr dat er problemen waren in de steden Nourabad, Doroud en Khoramabad en dat er daders werden gearresteerd. Een lokale gezagsdrager meldde eveneens aan Mehr dat ook in Oroumieh tien verdachten werden opgepakt.

President Rohani verklaarde gisteravond dat zijn land "ruimte" moet bieden opdat de bevolking haar "dagelijkse bezorgdheden" kan uiten. Hij veroordeelde evenwel het geweld en de vernieling van publieke gebouwen. "Kritiek geven is iets totaal anders dan geweld gebruiken", benadrukte hij.

De autoriteiten beperkten het gebruik van sociale netwerken, in het bijzonder de veelgebruikte berichtendiensten Telegram en Instagram, om te voorkomen dat nieuwe manifestaties zouden plaatsvinden, maar dat lijkt voorlopig weinig zoden aan de dijk te brengen.