Welke wetenschappelijke vooruitgang bracht 2017 en wat mogen we verwachten in 2018? Lieven Scheire geeft antwoord

"Het meest spectaculaire voor mij in het voorbije jaar was de “varken-mens-mengeling” die gemaakt is", vertelt Scheire. "Ze hebben met CRISPR (een revolutionaire techniek om DNA aan te passen, red.) in een varkensembryo de genen weggeknipt die een hart moeten vormen. Op de plek waar normaal dat hart gevormd zou worden, hebben ze menselijke stamcellen ingespoten. Wat blijkt? Die menselijke stamcellen vormen een mensenhart in het varken."

"Dit kan in de toekomst een manier zijn om donororganen te kweken in andere dieren zonder afstotingsverschijnselen omdat het genetisch je eigen hart is. Het varken is nooit geboren, ze hebben het afgebroken om ethische redenen. Maar het is bijzonder spectaculair dat we al zo diep aan het prutsen zijn in de code van het leven."

Scheire is diep onder de indruk van de vooruitgang die geboekt is in de robotica, een van zijn interesses. In de Atlas-robot van Boston Dynamics, een bedrijf in de VS, ziet hij een kantelpunt. Misschien heeft u het filmpje wel zien voorbijkomen waarin Atlas vlotjes een achterwaartse salto maakt.

"Het is niet zomaar een robot die een salto maakt. Onthoud dit moment, want vanaf nu gaat het heel snel gaan. We hebben nu een robot die mag vallen. Dat wil zeggen: een robot die kan oefenen. Hij kan dingen uitproberen, onthouden wat werkt en wat niet werkt. Meer zelfs, als die robot dingen heeft bijgeleerd, kan hij die uploaden naar een robot van hetzelfde type."

Scheire verwacht dat er grote stappen vooruit zullen gezet worden in de robotica. "Onze mond gaat openvallen van verbazing in de komende jaren."

"Hou sowieso de genetica, de robotica en de artificiële intelligentie in de gaten", is het advies van Scheire. "Leer een beetje bij over de genetica, want er komt heel veel nieuws op ons af en dan kan je dat beter snappen. Het is niet zo moeilijk, een beetje basisgenetica is een goed idee op dit moment."

Ondernemer Elon Musk wil met zijn ruimtebedrijf SpaceX graag twee rijke ruimteroeristen naar de maan vliegen in 2018. Al zullen ze er voor alle duidelijkheid niet landen, enkel rondom vliegen. "Het is 40 jaar geleden dat er nog mensen zo ver van de aarde gevlogen hebben", zegt Scheire. "Het zou wel nog kunnen verschoven worden naar 2019, afhankelijk van een testlancering in januari."

Daarnaast is het uitkijken naar de mogelijke ontdekking van een nieuwe planeet. Geen planeet rond een verre ster, maar in ons eigen zonnestelsel. "Uit de afwijkende banen van bepaalde objecten voorbij Pluto hebben ze berekend dat er zo goed als zeker een planeet van de grootte van de aarde ver buiten ons "normale" zonnestelsel hangt", zegt Scheire.

"Daar wordt nu volop naar gezocht en men verwacht dat de planeet door de inzet van nieuwe telescopen in 2018 of 2109 zal ontdekt worden. Qua astronomie-nieuws is er niet echt iets groter dan de ontdekking van een nieuwe planeet."