Elk jaar krijgen zowat 23.000 Belgen een nieuwe knie. Onder hen ook heel wat 95-plussers en personen die aan het einde van hun leven zijn beland. Een ingreep kost de sociale zekerheid enkele duizenden euro’s aan terugbetalingen, in totaal goed voor zo’n 200 miljoen euro per jaar. “Dat is te veel geld”, zegt N-VA-Kamerlid Yoleen Van Camp, die de cijfers opvroeg bij minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD). Ze stelt nu voor om duidelijke criteria in het leven te roepen, vooraleer over te gaan tot de dure chirurgische ingreep.

“Sommige mensen krijgen kort voor het einde van hun leven nog een prothese. Je kan je afvragen of dat wel een goed idee is”, aldus Van Camp. “Via een vragenlijst kunnen we peilen of de levenskwaliteit van de patiënt voelbaar zou verbeteren. Wanneer blijkt dat een ingreep weinig wetenschappelijk nut heeft, dan is terugbetaling door de overheid niet echt aangewezen.”

Van Camp vindt het ook niet logisch dat patiënten met dementie, vooral op hogere leeftijd, nog knieprothesen krijgen. Dat geldt volgens het Kamerlid ook voor personen die amper zelfredzaam zijn, en die constant hulp nodig hebben.

“Het is waar dat België hoog scoort wat het aantal knieprothesen betreft”, zegt gezondheidseconoom Lieven Annemans (UGent). Zo vinden in ons land een derde meer ingrepen plaats dan in Nederland. “Maar de oplossing is niet om vooraf beperkingen op te leggen, zoals het koppelen aan een of andere ziekte”, zegt hij. “Er zijn trouwens veel gradaties bij dementie. Voor artsen zou het onmogelijk zijn om te bepalen wie nog in aanmerking komt voor de operatie, en wie niet.”

“Geen starre criteria”

Professor Annemans stelt voor om via een verbetering van de informatica chirurgen met elkaar te vergelijken. Wie te veel opereert, krijgt dan begeleiding van een collega. Die moet dan mee de medische richtlijnen opvolgen, om zo de uitgaven te drukken.

Minister De Block wuift het voorstel van coalitiepartner N-VA alvast weg. “We gaan niet besparen door mensen op basis van starre criteria het recht op een terugbetaalde knieprothesen te ontzeggen”, klinkt het. “Het is aan de artsen om een zorgvuldige afweging te maken per patiënt, en dat doen zij al vandaag.”