"De reanimatie van Nouri is dramatisch verlopen. In feite is er acht minuten lang niets gedaan"

In de medische wereld is veel kritiek op de hulpverlening aan Nouri (20) op het veld, maar niemand durft dat openlijk te doen. Ook de twee artsen die de beelden van het drama op 8 juli vorig jaar hebben gezien, willen anoniem blijven. Maar ze zijn eensgezind in hun conclusie. "Er had meteen gereanimeerd moeten worden."

Ajax-fysiotherapeut Ronald Vermeer was als eerste bij Nouri, nadat die tijdens een oefenwedstrijd in Oostenrijk in elkaar was gezakt. Kort daarna spoedde ook clubarts Don de Winter zich naar de voetballer. Op de beelden is te zien hoe ze Nouri op zijn zij draaien en zich focussen op een mogelijk ingeslikte tong.

Nouri werd in een stabiele zijligging gelegd, maar dat wordt in de medische wereld nooit gedaan. Dat laatste is een veelgemaakte fout op het voetbalveld. "Je tong kan iets naar achteren zakken, maar je kunt ‘m niet inslikken en daardoor stikken" zegt een SEH-arts (Spoedeisende Hulp). "Nouri werd in een stabiele zijligging gelegd, maar dat wordt in de medische wereld nooit gedaan. Tenzij iemand dronken is en gaat braken."

De procedure is simpel, zeggen de artsen. Als iemand onwel raakt, moet eerst gekeken worden of hij aanspreekbaar is. Daarna moet de pols gecontroleerd worden op een hartslag. "Is die er niet of er is twijfel, dan ga je reanimeren. Aan de tong trekken en in een stabiele zijligging leggen, is in feite hetzelfde als 'niks doen'."

Bij Nouri snelden binnen een paar minuten wel twee Oostenrijkse hulpverleners met een defibrillator (AED) het veld op. Maar het apparaat werd bij zijn voeteneind in het gras gelegd en niet gebruikt. "Op een foto zie je dat het gezicht van Nouri helemaal grauw is", aldus de SEH-arts. "Zo zie je eruit als je dood bent. Aan zijn blik zie je dat het niet goed gaat."

Die kostbare minuten die verloren gaan, kunnen funest zijn. Hoe langer de hersenen geen zuurstof krijgen, des te groter de schade. "Ik zag op de beelden geen bewegingen die passen bij een reanimatie", zegt een vooraanstaande anesthesioloog. "Dat was over een vrij lange periode. Als er vijf minuten niet gereanimeerd is, treedt beschadiging van de hersenen op. Hoe langer het duurt, des te ernstiger de beschadiging."

In dit geval lijkt het alsof ze de diagnose gemist hebben en pas laat in de gaten hadden dat Nouri een hartstilstand had. Volgens de anesthesioloog leert elke arts tijdens de opleiding de procedures rond een reanimatie. "Ik kan me niet voorstellen dat een sportarts die cursus niet heeft gehad. Je mag verwachten dat hij daarin onderlegd is. In dit geval lijkt het alsof ze de diagnose gemist hebben en pas laat in de gaten hadden dat Nouri een hartstilstand had."

De SEH-arts heeft zelf in vergelijkbare gevallen bij jonge mensen gezien dat een AED op een wonderlijke wijze iemand weer kan oplappen. "Je weet nooit wat de uitkomst bij Nouri was geweest. Maar hij had de kans om er goed uit te komen. Die kans heeft hij nu niet gehad. Ajax zegt elke keer dat er goed is gereanimeerd maar ook op basis van tv-beelden durf ik te zeggen dat dat niet zo is. De reanimatie was dramatisch. Ik heb nog geen collega gesproken die het niet met me eens is. In feite is er acht minuten niks gedaan."

De familie Nouri heeft inmiddels een letselschadeadvocaat in de arm genomen. Die presenteert binnenkort zijn conclusies over een onderzoek naar de hulpverlening en het nieuws dat de KNVB en Ajax al in 2014 wisten dat Nouri een hartafwijking had. Als blijkt dat bij de reanimatie fouten zijn gemaakt, kan de familie Ajax wettelijk aansprakelijk stellen.