Dit is 'Groenen-vreter' Alexander Dobrindt (46), de nieuwe rechtse kwelgeest van Merkel

Het tegengeluid van de CSU uit Beieren klinkt vertrouwd, maar toch ook niet. Want het is niet meer de Beierse minister-president Horst Seehofer die de kanselier het vuur aan de schenen legt. De 68-jarige politicus die tot voor kort gold als Merkels rijzige kwelgeest, zit nu naast haar aan de onderhandelingstafel en gedraagt zich hoegenaamd voorbeeldig.

De verbale strijdbijl heeft Seehofer overgedragen aan de volgende generatie, aan Alexander Dobrindt (46). Deze oud-minister van Verkeer, herkenbaar aan zijn duimdikke zwarte montuur, is sinds december voorzitter van de CSU-fractie in het Duitse parlement. Al tijdens de Jamaica-onderhandelingen viel hij op met zijn laatdunkende uitlatingen over de Groenen.

Nu bepleit hij, in een opiniebijdrage in dagblad Die Welt, ‘een burgerlijk-conservatieve omwenteling’. Dobrindt wil een eind maken aan de dominantie van de ‘linkse elite.’

'Groenen-vreter'

Het jaar 2018, de vijftigste verjaardag van de studentenopstanden van 1968, lijkt hem daarvoor een uitgelezen moment. "In die tijd hebben linkse activisten en denkers een ‘mars door de instituties’ uitgeroepen en al snel sleutelposities veiliggesteld in de kunst, cultuur, media en politiek", schrijft hij. "Dicht bij de macht, maar ver weg van de mensen." Hun doel, volgens Dobrindt: "De heropvoeding van het burgerlijke midden."

Die afkeer van alles wat links is, etaleerde Dobrindt ook al vóór zijn ministerschap. ‘Groenen-vreter’ luidt zijn bijnaam sinds hij de homoseksuele groene politicus Volker Beck voor pedofiel uitmaakte. Ook stelde hij ooit voor om de linkse partij Die Linke door de geheime dienst te laten afluisteren vanwege ‘gevaar voor extremisme’.

Het is overigens wel waar dat de politieke en maatschappelijke erfenis van de '68’ers’ in Duitsland langer dominant is gebleven dan elders in West-Europa. Vooral in de media is hun stem nog steeds duidelijk hoorbaar. Het is ook waar dat lang niet alle Duitsers zich herkennen in hun pro-Europese, antinationalistische en areligieuze wereldbeeld. Maar Dobrindt insinueert in zijn artikel een links complot op een manier die sterk doet denken aan de van vijandbeelden doorspekte toespraken van Victor Orbán.

De omstreden Hongaarse regeringsleider was gastspreker op de CSU-bijeenkomst dit weekend in het Beierse klooster Seeon. Net als bij zijn eerste bezoek in 2015 kreeg hij veel bijval voor zijn ‘oplossing’ van het vluchtelingenvraagstuk: een hek. Het was een van die momenten waarop de afstand tussen Beieren en Berlijn een stuk groter leek dan 600 kilometer – een andere wereld.

In die wereld is Dobrindt erg populair. "Het burgerlijke midden", noemt hij het zelf in zijn artikel, "van de rijtjeshuisbewoners." Voor hen wil hij een wereld tot stand brengen (of terugbrengen) waarin mensen "trots en graag Duitser zijn" en in elk klaslokaal verplicht een kruis hangt.

Dobrindts drijfveer voor zijn provocaties aan het adres van links is dezelfde als die voor de gedweeë zwijgzaamheid van Seehofer en van de derde invloedrijke man binnen de CSU, Markus Söder, die de volgende minister-president van Beieren wil worden: de deelstaatverkiezingen van september, waar CSU met vrees naar uitkijkt, na de klap bij de landelijke verkiezingen van vorig najaar.
De partij van Dobrindt verloor 10 procent ten opzichte van 2013, vooral aan de rechts-populistische AfD. De vijand in Beieren komt dus niet van links, zoals Dobrindt schrijft, maar van rechts. En dus doet Dobrindt wat al zoveel middenpartijen in Europa hem voordeden, maar Merkel tot nu toe weigert: tegen rechts tot extreemrechts aankruipen.

Al te veel speelruimte heeft hij niet. Want ook hij wil een coalitie met de SPD mogelijk maken. Het is het eeuwige dilemma van de CSU: als ze regeren, moeten ze concessies doen aan de minder rechtse CDU, maar als ze niet regeren, zijn ze niets meer dan een regionale partij.

En dus pleit Dobrindt nu voor een korting op de uitkeringen aan erkende vluchtelingen, zodat het minder aantrekkelijk wordt om naar Duitsland te komen. Ook wil hij dat minderjarig ingeschreven vluchtelingen verplicht een medische leeftijdscontrole ondergaan – onder meer een beenmergpunctie – om te achterhalen of ze de waarheid spreken. Beide voorstellen vallen slecht bij de SPD, maar ook bij het progressievere deel van de CDU.

Daarmee bewijst Dobrindt zich nu al als geschikte opvolger van Seehofer in de kwelgeestdynastie. Hij gaf er zijn demissionaire ministerspost dan ook direct na de verkiezingen voor op. Duitse media melden dat hij dat deed om te ontkomen aan de verdenkingen die hem achtervolgen in het dieselschandaal. De voormalige minister van Verkeer zou de auto-industrie steeds de hand boven het hoofd hebben gehouden.