Oude mening, nieuwe hetze: hoe VRT-medewerkster Jihad Van Puymbroeck in een Twitterstorm belandde
Een stortvloed aan beledigende berichten. Voor Jihad Van Puymbroeck hoort het bij het begin van haar loopbaan bij de VRT. Zij kwam onder vuur te liggen omwille van haar politiek engagement en enkele oude meningen. ‘Wij hebben niet geprobeerd om haar zwaar aan te pakken.’
Een nieuwe job. Van Puymbroeck (23) plaatste maandagochtend op Twitter een foto waarop ze poseerde met haar personeelspasje onder de VRT-toren. Ze kreeg aanvankelijk felicitaties, maar na de lunch volgden de eerste negatieve berichten. “Met zo’n voornaam (heilige oorlog) geraak je bij de VRT dadelijk aan de bak”, klonk het. Later op de dag meldt SCEPTR dat Van Puymbroeck zich heeft ingezet als bestuurslid voor Groen. De conservatieve nieuwssite stelt vragen bij haar onpartijdigheid.
In de loop van maandagavond zetten enkele twitteraars collages van oude tweets van Van Puymbroeck online. Zo heeft ze, volgens de afbeelding, in 2012, 2013 en 2014 de N-VA omschreven als “assholes” en meldde ze dat Bart De Wever haar “laat denken aan Hitler”. SCEPTR publiceert niet veel later een nieuw artikel, waarin haar tweets worden opgenomen. In de uren daarna volgen talloze kritische en beledigende opmerkingen.
Gezien de thematiek en onze volgers leek het dat dit wel zou aanslaan bij een deel van ons publiek
“Haar aanstelling was in het oog gesprongen”, zegt SCEPTR-hoofdredacteur Jonas Naeyaert. “Gezien de thematiek en onze volgers leek het ons dat dit wel zou aanslaan bij een deel van ons publiek. Maar wij hebben niet geprobeerd om haar zwaar aan te pakken. We hebben wel haar ideologische achtergrond geschetst, omdat de VRT een openbare instantie is en daarom meer verantwoording af te leggen heeft, en iets gebracht toen er op Twitter een stormpje opstak. Ik heb heel wat reacties gelezen die voorbij het goede fatsoen gaan en die deze juffrouw persoonlijk aanpakken. Dat kan uiteraard niet de bedoeling zijn en daar staan wij als SCEPTR ook helemaal niet achter.”
Bagage
Het mag intussen wel een trend worden genoemd: jonge Vlamingen die op sociale media door het slijk worden gehaald. Van Puymbroeck werkt naar verluidt standvastig voort, maar het kan ook anders aflopen. Youssef Kobo verloor na een hetze zijn job als CD&V-kabinetsmedewerker, terwijl de voormalige voorzitter van Jong N-VA Dylan Vandersnickt uit het leven stapte.
'Sommige sociale media-gebruikers lijken haast klaar te zitten om zo’n kwetsbare mensen aan te pakken'
Zij kwamen allemaal onder vuur te liggen na (bijzonder) onverstandige uitspraken of cartoons.
Maar daar, zo stelt moraalfilosoof Patrick Loobuyck (UAntwerpen/UGent), gaat het eigenlijk niet om. “Sommige sociale media-gebruikers lijken haast klaar te zitten om zo’n kwetsbare mensen aan te pakken. Het is zeer ongepast en bedroevend, maar sociale media lenen zich hiertoe. Het wordt steeds erger, al ben ik er nog altijd van overtuigd dat een groot deel van de Vlamingen dit ongepast vindt.”
De VRT laat weten dat Van Puymbroeck haar politieke activiteiten heeft stopgezet. “Tijdens de sollicitatieprocedure is haar politiek engagement ter sprake gekomen, maar we hebben niet iedere tweet tot vijf jaar terug tegen het licht gehouden”, zegt woordvoerder Hans Van Goethem. Hij verwijst ook naar ombudsman Tim Pauwels, die op de VRT-nieuwssite zes redenen plaatste waarom Van Puymbroeck voor de VRT mag werken.
'We hebben tijdens de sollicitatieprocedure niet elke tweet tot vijf jaar terug tegen het licht gehouden'
“Sommige naargeestige reacties maken mij niet trots op ons Vlaamse maatschappelijke debat. Een jongedame van 23 is begonnen aan een baan achter de schermen op VRT NWS. Zullen we even wachten met veroordelen? Oude tweets zijn oude tweets. Er zijn weinig mensen die in hun leven nooit domme dingen doen." Pauwels wijst er ook op dat heel duidelijk geëist is dat Van Puymbroeck zich onpartijdig zou opstellen. "Bij VRT NWS is de regel al generaties lang dezelfde: wie bij VRT NWS begint, laat zijn bagage achter aan de ingang.”
Ontslag
Toch gingen verschillende politici mee in de kritiek op Van Puymbroeck. Volgens Vlaams Parlementslid Miranda Van Eetvelde (N-VA), die een bericht deelt waarin wordt aangegeven dat er geen vragen mogen worden gesteld over wie “vrouw, links, en een halve allochtoon” is, moet zij “bewijzen” dat ze neutraal kan werken. Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) retweette verschillende berichten waarin onder meer over haar ontslag wordt gespeculeerd. Wel volgde, parallel aan de harde reacties, ook een solidariteitsgolf.
“Bon, normaal blijf ik weg van twitterhetzes”, schreef Kamerlid Valerie Van Peel (N-VA). “Meningen mag je bekampen, ook in deze. Maar een enthousiaste jonge vrouw als @Jihad_VP wens ik in de eerste plaats succes met de nieuwe job.”
Ook staatssecretaris Theo Francken, die zich in 2016 nog denigrerend uitliet over de Twitternaam van Van Puymbroeck en zich nadien excuseerde, stak haar een hart onder de riem. “Proficiat met uw job, Jihad. Iedereen verdient een tweede kans.”
Zulke hetzes passen doorgaans in een kader waarin links, pro-migratie en de mainstream media verdacht worden gemaakt
Toch mag de politieke klasse volgens Loobuyck haar verantwoordelijkheid niet ontlopen. “Zulke hetzes passen doorgaans in een breder kader waarin links, pro-migratie en de zogeheten mainstream media verdacht worden gemaakt. De aanval op Van Puymbroeck is dan niet zo toevallig, denk ik. In het maatschappelijk debat zien we dat een hardere toon bovendien loont. Juist daarom is het logisch, maar tegelijk ook ontgoochelend, dat toonaangevende politici niet vaker het goede voorbeeld geven.”