Segui il tuo corso, e lascia dir le genti. Peter Mertens begon zijn toespraak op de nieuwjaarsreceptie van zijn partij in het Antwerpse Zuiderpershuis met een streep Italiaans. Hij haalde het zinnetje uit De Goddelijke Komedie van Dante Alighieri. Het betekent zoveel als: Volg je eigen weg, wat anderen er ook van zeggen. Mag het verbazen dat Karl Marx het zinnetje ook al gebruikte?

De weg die de marxisten van de PVDA/PTB willen volgen noemen ze ‘authentiek links’. ‘Wij passen ons niet aan aan de waan of de modder van de dag. Wij blijven trillen voor elk onrecht. En wij doen er iets aan.’ Met haar eigen recepten wil de partij armoede bestrijden. Want, doceerde Mertens, Marx schreef het al, ‘een samenleving die groeit in rijkdom zonder de armoede te laten afnemen, moet verrot zijn tot in de diepste kern’.

Nieuw logo

Mertens speechte met achter zich op het podium onder meer Borgerhouts districtsschepen Zohra Othman, dokters van Geneeskunde voor het Volk, en nationaal gezicht Raoul Hedebouw. Achter hen de opgewekte campagneaffiche, een lachend kind in een bolderkar, vuistje in de lucht. ‘Kies partij voor een stad op mensenmaat – Verover de stad’ staat erbij. Ook het nieuwe logo siert de affiche. De ster met groene punt is vervangen door een hartje met daarin een ster, zij het zonder groene punt. Niet alle militanten zijn al overtuigd. ‘Over die ster hebben we lang nagedacht en er met 600 man over gestemd. Dit is sneller beslist. Het is... nog wat wennen’, vertrouwt er eentje ons toe.

Die sterrenwissel heeft de militanten trouwens niet tegengehouden. Dik 600 man, de zaal zat vol. Hedebouw pakte die allemaal in door ze te filmen terwijl hij ze liet scanderen: ‘Wij zijn één, nous sommes un!’

‘Antwerpen is niet te koop’

Maar terug naar Dante. Want die was niet toevallig uitgenodigd in Antwerpen. De dichter neemt in zijn magnum opus de politieke cultuur, de hoogmoed en decadentie van de toenmalige pausen en heersers in Florence op de korrel, zei Mertens. En, ‘soms zou je denken dat ook hier in Antwerpen een ‘Goddelijke Komedie’ aan de gang is. Er is een zeer zorgelijke cultuur ontstaan van verwevenheid tussen vastgoedbaronnen, financiële holdings, speculanten en politieke kingmakers. Een cultuur die stedelijke ruimte en publieke diensten verpatst en die het zonlicht niet verdraagt.’ Hij verwees daarmee naar de saga rond het verjaardagsfeest van vastgoedman Erik Van der Paal, in ‘t Fornuis.

‘Wij kiezen partij voor een stad op mensenmaat, die niet te koop is aan de hoogste bieder. Links moet zich buiten die verwevenheid houden. En er ook iets aan doen. Antwerpen is niet te koop. Wij willen geen komma’s veranderen, wij willen de stad veranderen.’

De breuk van Samen kwam niet expliciet ter sprake, maar tussen de lijnen liet Mertens toch verstaan dat zijn partij geen tijd heeft voor dat soort intern gekrakeel. ‘Wij zijn niet bezig met de postjes en de macht te verdelen. Wij zijn niet bezig wie met wie, en wie niet met wie. Wij zijn bezig met onze stadsvisie. Wij zijn bezig met ons programma voor te leggen. Dag in dag uit. Aan de Aldi, in de blokken van ’t Kiel, van de Luchtbal en van Linkeroever, in de sportclubs, aan de scholen, in de jeugdhuizen, op het werk, overal.’

Water en Turtels

Mertens keek ook terug op de successen die zijn partij behaalde in 2017. De gewonnen juridische strijd tegen de Turteltaks staat bovenaan. Maar ook dat de stad Antwerpen recent besliste om niemand meer af te sluiten van water, schrijft PVDA/PTB op eigen conto. Het moet gezegd, in zijn boek Graailand trekt Mertens daar al in het eerste hoofdstuk stevig tegen van leer.

De komende maanden zal de partij lokaal proberen om zoveel mogelijk mensen te bereiken met haar enquêtes. Nationaal zal ze vooral de klemtoon leggen op de pensioenen. Ze is beducht dat het puntensysteem waar de regering op broedt amper houvast zal bieden voor een deftig pensioen. ‘Per gewerkt jaar zou je een punt krijgen in plaats van centen, maar hoeveel die punten waard zullen zijn, weet je niet. Dat is afhankelijk van de begroting, van de staatsschuld en van de levensverwachting. Een loterij dus. Een tombola, zonder winnend lot.’

Mertens herhaalde het voornemen van zijn partij om in alle centrumsteden en provinciehoofdsteden door te breken in 2018. Of in de woorden van Hedebouw: ‘In Charleroi, Luik,... daar waren we al. Maar nu moeten we doorbreken in Turnhout, in Mechelen en alle centrumsteden. Zodat we in 2019 met vijf in het parlement zitten.’ ‘En vooral’, het blijft een hoofdbekommernis voor de nationale partij PVDA/PTB, ‘met deze Peter Mertens.’