5 vragen en antwoorden over de uitbreidingsplannen van de luchthaven van Zaventem
Vanavond krijgen de inwoners van Steenokkerzeel en Kortenberg meer uitleg van Brussels Airport over de mogelijke uitbreidingsplannen van de luchthaven. Die plannen omvatten onder andere een mogelijke verlenging van een van de landingsbanen, de aanleg van een grote geluidsmuur en de onteigening van 22 huizen. De ongerustheid is groot. Vijf vragen en vijf antwoorden door Riadh Bahri die de luchtvaartsector volgt voor VRT NWS.
De nationale luchthaven wil zich voorbereiden op de toekomst en de luchthaven in zijn huidige vorm is niet klaar voor die toekomst. De ambities van Brussels Airport zijn ook groot. De luchthaven zal grondig worden hertekend en daarvoor liggen nu verschillende mogelijke scenario's op tafel.
Een aantal terminals zullen een facelift krijgen net zoals verschillende taxibanen op de luchthaven. Dat zijn de banen waarover de vliegtuigen rijden van de start- en landingsbanen naar de parkeerposities. Maar vooral de plannen rond de huidige landingsbaan 25 links leidt tot ongeruste reacties. Er ligt namelijk een optie op tafel om die baan 900 meter langer te maken dan ze nu werkelijk is of om op zijn minst een extra taxibaan aan te leggen zodat vliegtuigen ook vanaf die baan makkelijk kunnen opstijgen.
Opstijgen leidt in het algemeen tot meer geluidsoverlast dan landen. De omwonenden van baan 25 links zijn al jaren gewoon aan landende vliegtuigen, maar vertrekkende vliegtuigen zien ze niet zitten.
De luchtvaart kent de voorbije jaren een fenomenale groei. Vliegen is spotgoedkoop geworden en de meeste mensen nemen meer dan één keer per jaar het vliegtuig. Elke dag hangen er om en bij de 100.000 vluchten in de lucht. Vorig jaar was het luchtverkeer goed voor meer dan 3 miljard passagiers en volgens de meeste voorspellingen zullen we de kaap van 7 miljard passagiers per jaar overschrijden tegen 2034.
Ook Brussels Airport wil en kan nog groeien. Tegen 2040 willen ze graag de kaap van de 40 miljoen reizigers per jaar afronden, dat is zo goed als een verdubbeling. Maar daarvoor zijn dus infrastructuurwerken nodig. Zodat Brussels Airport klaar is voor meer passagiers en om meer en grotere vliegtuigen te ontvangen, zeggen ze zelf.
Bij een uitbreiding van de huidige landingsbaan 25 links plant Brussels Airport de aanleg van een muur die het geluid moet weren. Een muur zoals er al een in het centrum van Steenokkerzeel staat. Dit keer wel een exemplaar van 4 kilometer lang en 18 meter hoog. Bovendien zal de geluidsoverlast toenemen, dat geeft de luchthaven ook zelf toe. De leefbaarheid voor de omwonenden, die niet in een ommuurde gemeente willen wonen, zal dan ook een punt van discussie worden tussen de luchthaven en de bewoners.
Het antwoord is vrij eenvoudig: ja en neen. Er is in Brussel nog marge om te groeien. Zeker wanneer de luchthaven een sterke positie wil behouden in vergelijking met andere grote Europese luchthavens. Denk dan vooral aan Schiphol in Amsterdam, Charles de Gaulle in Parijs of Frankfurt in Duitsland. Die luchthavens zitten intussen aan hun limiet en hebben weinig ruimte tot uitbreiding. Brussel kan daarvan profiteren.
De vraag is natuurlijk of een langere landingsbaan daarvoor de juiste oplossing is. Volgens verschillende specialisten is de huidige landingsbaan, 25 links, meer dan lang genoeg. Zelfs het grootste passagiersvliegtuig ter wereld, de Airbus 380, kan er landen. Dat scenario, waarbij ook omwonenden hun huis zullen verliezen door de komst van een hoge geluidsmuur, lijkt dus te zorgen voor de meeste weerstand. Een scenario waarbij een nieuwe taxibaan wordt aangelegd om van baan 25 links een startbaan te maken, lijkt een meer plausibel scenario, klinkt het. Tijdens piekuren is nu namelijk maar één baan beschikbaar: de 25 rechts. Wanneer je dus ook vanaf 25 links kunt opstijgen, verdubbel je de capaciteit.
De burgemeesters van Steenokkerzeel en Kortenberg denken dat de verlenging van de 25 links ook en vooral bedoeld is om de geluidsboetes in Brussel te omzeilen. Wanneer vliegtuigen 900 meter vroeger opstijgen, kunnen ze ook sneller afdraaien en dus Brussel én de geluidsboetes ontwijken. De geluidsoverlast komt zo vooral op Vlaanderen terecht, en dat vinden ze niet kunnen.
België heeft dringend nood aan een duidelijke vliegwet en duidelijke afspraken rond de geluidsnormen in Vlaanderen en Brussel. Dat vragen zowel de luchthaven, de luchtvaartmaatschappijen als de omwonenden. Maar de gemeenteraadsverkiezingen dit jaar en de federale - en Vlaamse verkiezingen volgend jaar leiden tot een totale stilstand in het dossier en waarschijnlijk zal er geen vliegwet zijn voor er een nieuwe regering aantreedt.
Vraag is of dat dossier nog zolang in de koelkast kan blijven. De rechtsonzekerheid voor luchtvaartmaatschappijen kan bepaalde maatschappijen Brussel de rug doen toekeren en ook nieuwe buitenlandse maatschappijen zouden Brussel wel eens links kunnen laten liggen en kiezen voor andere luchthavens. De luchthaven doet het momenteel erg goed.
De komende maanden en jaren zal er met buurtbewoners en politiek worden overlegd over de uitbreidingsplannen en de toekomst van de nationale luchthaven. Uiteindelijk is het de Vlaamse en de federale regering die moeten beslissen, maar de klok tikt.