Migratie versus sociale zekerheid: "Migranten doen ook economische vraag en groei stijgen"

"De meeste studies zijn het erover eens dat het fiscale effect van migratie voor de bestemmingslanden netto positief of heel licht negatief is", zegt econome Ilse Ruyssen van de Universiteit Gent in "De wereld vandaag" op Radio 1. Die cijfers worden volgens haar bevestigd door verschillende andere wetenschappelijke studies en door een studie van het IMF. "Een rapport van de Europese Commissie heeft het netto fiscaal effect voor België geschat op 0,2 procent van het BBP voor 2015-2016. Vanaf 2017 spreken ze zelfs van een licht positief effect."

Nog volgens Ruyssen gaat het over veel meer dan over het fiscale effect alleen. "Migranten doen ook de vraag naar private goederen en diensten stijgen, waardoor de vraag naar arbeidskrachten stijgt, ook voor autochtone werknemers. Dat leidt opnieuw tot een grotere economische groei."

Ruyssen erkent dat de perceptie vandaag anders is. "Veel hangt af van de mate waarin migranten worden geïntegreerd in de maatschappij en de kansen die ze krijgen op de arbeidsmarkt", zegt ze. De basisboodschap luidt: snellere toegang tot de arbeidsmarkt betekent ook sneller belastingen betalen. "Het positieve welvaartseffect op de economische groei blijft overeind voor alle Europese landen, inclusief België." Ruyssen wijst er wel op dat ons land slechter scoort op het vlak van arbeidsmarktparticipatie van migranten.

Te weinig migranten die aan de slag raken, dus. Professor Arbeidsrecht Marc De Vos van denktank Itinera ziet daarvoor en hele reeks oorzaken: de "kwaliteit" van de migranten, waar ze gaan wonen, eventuele culturele barrières, maar ook discriminatie. "Wij zijn van nature geen immigratienatie. Dat zit niet in ons DNA", zegt hij in "Terzake"."Bovendien is de immigratie die wij de laatste decennia over ons heen hebben  gekregen meestal niet hoogkwalitatief en ligt de toegangsdrempel tot onze economie hoog." Maar volgens De Vos kán het wel, als aan een aantal voorwaarden is voldaan.  

Volgens socioloog Mark Elchardus gaat het opiniestuk van Bart De Wever over illegale migranten. "Niet over migranten en zeker niet over vluchtelingen", verduidelijkt hij in "Terzake".

Illegale massamigratie moeten we vermijden, vindt Elchardus, maar hij plaatst er meteen een bedenking bij. "Als rijke landen mogen wij niet zeggen dat we alleen onze belangen en die van onze arbeidsmarkt laten primeren." Hij pleit voor akkoorden met de landen van herkomst, en dan moet het gaan over financiële steun aan die landen als ze mensen terugnemen en over het openen van reguliere migratiekanalen.

Marc De Vos waarschuwt voor een sluipend gif in onze maatschappij: kinderen van voorgaande migratiegolven die nog altijd uit de boot vallen. "België is het slechtst presterende land van de hele Oeso op het vlak van economische participatie van migranten van buiten de EU. Dat is maatschappelijk en economisch niet houdbaar."

"Mijnheer De Wever heeft geoordeeld dat het politiek-tactisch interessant was om die uitspraak te doen", concludeert De Vos. Dat die zijn doel heeft bereikt, bewijst het feit dat Elchardus en hijzelf zich over de kwestie buigen. "De vraag is of dit ons nu verder brengt voor de aanpak van de hele pleiade factoren." Het antwoord? "Nee, want iedereen zit te hakken in het rond en zegt dat de ander ongelijk heeft en hijzelf gelijk heeft."