Plastic van tweedehands speelgoed kan gevaarlijk zijn voor kinderen

Onderzoekers van de Britse University of Plymouth analyseerden 200 tweedehands plastic speelgoedjes uit woningen, kinderdagverblijven en kringwinkels. Onder het speelgoed waren er autootjes, treinen, figuurtjes, puzzels en bouwdozen, en de speelgoedjes waren allemaal zo klein dat jonge kinderen er op konden kauwen. 

De onderzoekers ontdekten hoge concentraties aan gevaarlijke elementen als antimoon, barium, broom, cadmium, chroom, lood en selenium, in veel blokken uit bouwdozen, figuurtjes en juwelen, meestal bij gele, rode of zwarte exemplaren. Die elementen zijn chronisch giftig voor kinderen die over een langere periode blootgesteld worden aan lage concentraties. 

Twintig van de 200 speelgoedjes bevatten sporen van al de negen giftige elementen, en sommige concentraties lagen boven de Europese normen. 

Als de kinderen het speelgoed in hun mond zouden steken, of zouden inslikken, zouden ze aan hogere niveaus van de schadelijke chemicaliën blootgesteld worden. Dat bleek uit verdere tests, waarbij een deel van het speelgoed blootgesteld werd aan omstandigheden die die in de maag nabootsen, waarbij verdund zoutzuur gebruikt werd. Verschillende exemplaren gaven  broom, cadmium of lood vrij in hoeveelheden die de limieten van "The Toy Safety Directive" van de Europese Commissie overschreden.  Cadmium werd in een aantal gevallen zelfs vrijgegeven in hoeveelheden die verschillende keren hoger waren dan de limiet. 

"Lego-blokjes uit de jaren 70 en 80 zijn het grootste fiasco", zei doctor Andrew Turner aan de BBC. "In die tijd werd speelgoed niet getest, en nu gebruiken we dat nog steeds, en geven we het door." 

Het team van Plymouth onder leiding van doctor Andrew Turner gebruikte röntgenfluorescentiespectometrie - een techniek waarbij een materiaal met röntgenstraling wordt bestraald, en de verschillende elementen in het materiaal op hun beurt röntgenstraling uitzenden met een karakteristieke golflengte. Aan de hand van die golflengten kan dan vastgesteld worden welke chemische elementen in het materiaal zitten. 

"Dit is het eerst systematische onderzoek naar gevaarlijke elementen in tweedehands speelgoed in het VK", zo zei Turner op de website van de University of Plymouth. "Tweedehands speelgoed is een aantrekkelijke optie voor families omdat het direct geërfd kan worden van vrienden of familie, of makkelijk en goedkoop gekocht kan worden bij liefdadigheidswinkels, vlooienmarkten en het internet. Maar de "Toy Safety Directive" geldt enkel voor nieuwe producten, en er bestaat geen regelgeving voor het recyclen of doorverkopen van ouder speelgoed."

"Met het introduceren en verfijnen van de "Toy Safety Directive" heeft de plasticindustrie stappen moeten zetten om gevaarlijke elementen uit nieuw speelgoed te verwijderen. Het publiek zou echter beter bewust gemaakt moeten worden van het potentiële risico van klein, fel gekleurd plastic speelgoed dat in de mond gestoken kan worden. Als dat niet gebeurt, kunnen de aantrekkelijke kostprijs, het gemak en de recycleerbaarheid van eerder gebruikt speelgoed mogelijk leiden tot een nalatenschap van chemische besmetting bij jongere kinderen", zei Turner. 

De studie van het team van Turner is gepubliceerd in "Environmental Science&Technology".

"Cadmium is kankerverwekkend en elke inname ervan moet vermeden worden als dat mogelijk is, vanwege de chronische effecten", zo zei professor Andrew Watterson van de University of Stirling, die niet aan de studie heeft deelgenomen, aan de BBC. 

"Dit tweedehands speelgoed, vooral met bepaalde kleuren, kan dus een risico inhouden, maar het zal moeilijk zijn om dat in getallen uit te drukken", zo zei hij.

Het zou slim zijn de verkoop ervan voorzichtig te benaderen, volgens Watterson, "vooral omdat de socio-economische bevolkingslaag die er aan blootgesteld wordt, hoogstwaarschijnlijk meer kans loopt om in hun leefomgeving ook in contact te komen met andere bronnen van dezelfde gevaarlijke stoffen zoals lood en cadmium, meer dan kinderen die nieuw speelgoed krijgen". 

"Al wat tweedehands gekocht wordt, gaat niet dezelfde garanties hebben op het gebied van veiligheid", zo zei Mark Gardiner van het Chartered Trading Standards Institute. 

"Ouders moeten de risico's afwegen, vooral als ze hun kinderen speelgoed geven dat erg oud is, en dat mogelijk in de loop van de tijd aangetast is geraakt. Als de ouders zich zorgen maken, zouden we hen de raad geven het speelgoed weg te nemen", zo zei hij aan de BBC.