En of toeval bestaat: amateur ontdekt plots satelliet die NASA al twaalf jaar kwijt is

"De op maandagochtend om 02.00 uur Belgische tijd vanop Cape Canaveral in Florida met een Falcon-9 draagraket gelanceerde ultrageheime satelliet met codenaam Zuma, is verloren gegaan", klonk het op 9 januari van dit jaar triest, een dag nadat SpaceX - het ruimtevaartbedrijf van Elon Musk - een geheime Amerikaanse spionagesatelliet de ruimte had ingestuurd. Omwille van allerlei technische problemen was de lancering eerder al twee maanden uitgesteld. 8 januari werd uiteindelijk vastgepind als lanceerdatum, maar een dag later liep het toch nog mis. Plots werd alle contact verbroken en raakte Zuma zoek. Een euforische tweet van de raketbouwer bleef uit - het was wereldwijd nochtans de eerste lancering dit jaar.

Intussen worden nog altijd verwoede pogingen gedaan om (een spoor van) Zuma terug te vinden, maar die zijn tot nog toe op niets uitgedraaid. Experts geloven dat de satelliet in de atmosfeer is opgebrand of ergens in zee is gestort.

Al levert het speurwerk naar de satelliet wel ander positief nieuws op. Scott Tilley bijvoorbeeld, een amateur-astronoom, ontdekte plots een andere satelliet in de ruimte. Eentje die NASA al sinds 2005 verloren waant. Toen de wetenschapper zendsignalen ontving via zijn radioantenne, botste hij op een onbekend ruimtevaartuig met code '2000-017A, 26113'. Na wat opzoekwerk bleek het om de IMAGE te gaan, of 'Imager for Magnetopause-to-Aurora Global Exploration'.

Die satelliet werd in 2000 door NASA gelanceerd om de magnetosfeer van de aarde te bestuderen. Dat is de ring die onze planeet onder meer beschermt tegen de vernietigende zon. Met zijn UV-camera kon de satelliet ook verschillende fraaie opnames van het poollicht maken. IMAGE werkte bijna vijf jaar lang feilloos, maar viel eind 2005 plotseling stil. 

Sinds dat jaar ontbreekt dus elk spoor naar het ruimtetuig, tot nu dus. NASA had in het verleden nog geprobeerd contact te leggen, maar dat lukte niet. In 2007 had het ruimtevaartbedrijf gehoopt dat de satelliet opnieuw uit zichzelf zou opstarten, maar ook toen niets. Onderzoekers geloven nu dat IMAGE tussen 2007 en 2018 dan toch opnieuw signalen is beginnen uitzenden. Alleen had NASA daar geen weet van, omdat het toen al gestopt was met het beluisteren van opnames van IMAGE.

Dankzij Tilley is er dus goed nieuws. NASA heeft intussen al laten weten dat het onderzoekt of men de satelliet opnieuw in gebruik kan nemen. Al kan dat nog even duren. De oude software die immers nodig is om het contact met de satelliet te herstellen, blijkt ook nog zoek...