Betrouwbare cijfers over de evolutie van de luchtkwaliteit zijn er volgens het kabinet van schepen van Leefmilieu Nabilla Ait Daoud (N-VA) nog niet. Vlaanderen beheert de meetstations die de immissies - wat er in de lucht hangt - registreren en doet liever uitspraken over een langere termijn. “Uiteraard begrijpen we dat iedereen geïnteresseerd is in wat de inspanning oplevert op het vlak van gezondheid”, zegt Ait Daoud. “Momenteel zijn we analyses aan het laten maken van de emissies, dus wat er uit de uitlaat van de rondrijdende voertuigen komt. De resultaten verwachten we eind februari.”

Het wagenpark van de Antwerpenaars en bezoekers lijkt er wel al op vooruit te gaan. “Voor de invoering van de LEZ was 85 procent van de voertuigen conform de Vlaamse toelatingsvoorwaarden”, zegt Ait Daoud. “Na bijna een jaar zien we dat 97,5 procent conform is. Eén procent is in overtreding, 1,5 procent geniet een vrijstelling of tijdelijke toelating.”

Het aantal overtredingen in de Antwerpse lage-emissiezone is in de loop van het eerste jaar gedaald van 5 procent van de binnenrijdende voertuigen (15.210 in maart 2017) tot 1 procent (6.355 in november 2017). Drieënnegentig procent van de binnenrijdende voertuigen heeft een Belgisch kenteken, de rest zijn vooral Nederlandse voertuigen (4 procent). De eerste boetes voor Nederlandse en Franse bestuurders zullen echter pas dit voorjaar kunnen worden verstuurd.

Buitenlandse overtreders

Buitenlandse bestuurders die met een niet-conform voertuig de Antwerpse LEZ binnenreden, werden tot voor kort alleen beboet wanneer ze op het terrein werden tegengehouden. De gegevensuitwisseling voor Nederlandse en Franse bestuurders liep heel wat vertraging op: pas in november werd daarover een akkoord bereikt en momenteel worden de ICT-koppelingen tussen de stad, Informatie Vlaanderen en de Dienst voor Inschrijvingen van Voertuigen (DIV) nog afgewerkt. De eerste brieven zullen in principe nog tijdens het eerste kwartaal van 2018 worden verstuurd, stelt Ait Daoud.

Voor andere landen, die dus goed zijn voor minder dan 3 procent van de voertuigen in de LEZ, wil de stad samenwerken met “gespecialiseerde bureaus” in die landen zelf, om zo ook tot volautomatische beboeting te kunnen overgaan. Het bestek hiervoor werd al goedgekeurd door het schepencollege.

Wie niet automatisch de LEZ in mag, kan een aanvraag voor een vrijstelling of toelating tegen betaling doen. Er werden al 79.368 aanvragen ingediend. Vierenvijftig procent was voor conforme voertuigen die niet als conform gekend waren - bijvoorbeeld buitenlandse voertuigen of dieselwagens met roetfilters. Drieënveertig procent was voor tijdelijke toelatingen zoals dagpassen. Ook de 636 tijdelijke toelatingen voor oldtimers horen hierbij. De overige 3 procent betrof vrijstellingen voor onder meer personen met een handicap en prioritaire voertuigen.