Amnesty International heeft kritiek op de manier waarop de federale regering Soedanezen terugstuurde naar eigen land. Volgens de mensenrechtenorganisatie nam de regering een loopje met het principe van non-refoulement. Dat wettelijke principe, een hoeksteen van het asielrecht, houdt in dat een persoon niet kan worden teruggestuurd naar zijn thuisland als de mensenrechten kunnen worden geschonden.

De verklaring van Amnesty brengt geen nieuwe feiten. De organisatie erkent dat ze de informatie van het Tahririnstituut, dat stelde dat sommige Soedanezen bij hun terugkeer werden geslagen, niet kan bevestigen. Maar Amnesty benadrukt dat de beweringen stroken met de vaststellingen die ze twee jaar geleden bij teruggekeerde Soedanezen deed.

Amnesty vreest dat het principe van non-refoulement werd geschonden, ook al beschouwt premier Charles Michel (MR) dit ‘als heilig’. In elk geval zondigde België tegen de procedures van het refoulement. Zelfs wanneer de betrokkenen niet de intentie hebben om asiel aan te vragen, moet de regering voor elke migrant afzonderlijk onderzoeken of hij bij zijn terugkeer gevaar loopt. Het onderzoek van het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen bleef volgens Amnesty te algemeen.

Bij gebrek aan individueel onderzoek vindt Amnesty het ‘problematisch’ dat de overheid Soedanese ambtenaren de toestemming gaf om hun landgenoten te identificeren. België wist dat twee Soedanese migranten in een ander Europees land asiel hadden gevraagd. Het delen van ‘hoogst gevoelige informatie’ kan ‘resulteren in de blootstelling van deze individuen en hun familieleden aan een verhoogd risico’. Ten slotte deed België geen ‘fatsoenlijke inspanning’ om de interviews te monitoren. De aanwezige ambtenaar was het Arabisch niet machtig.

Amnesty verzet zich niet tegen identificatiemissies. Maar de organisatie beklemtoont de noodzaak van een voorafgaand onderzoek om zich te verzekeren dat de gerepatrieerden geen gevaar lopen. Bovendien mogen de identificatie-ambtenaren geen toegang hebben tot identiteit van mensen die eventueel bescherming nodig hebben.

Het kabinet van Theo Francken (N-VA) weigerde vandaag elk commentaar. Het verkiest het gevraagde onderzoek van het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen af te wachten. Tot dan zijn alle repatriëringen naar Soedan opgeschort.