Wie staan vandaag terecht?

Alles draait om twee terroristen: hoofdrolspeler Salah Abdeslam (28) en zijn Tunesische kompaan Sofien Ayari (24). Zij staan terecht omdat ze op 15 maart 2016 in een appartement in de Driesstraat in Vorst het vuur openden op zes agenten. Bij de huiszoeking dachten de agenten dat ze een leegstaand safehouse zouden aantreffen. Maar de terroristen bleken zwaarbewapend met machinegeweren. Een sluipschutter kon de derde terrorist, Algerijn Mohamed Belkaid (35), uitschakelen. Abdeslam en Ayari konden ontkomen.

Abdeslam werd drie dagen later in een andere woning in Sint-Jans-Molenbeek opgepakt. Het proces vandaag heeft nog niets te maken met de aanslagen in Parijs of Brussel. Die processen volgen later nog.

Waarom is er zoveel aandacht voor dit proces?

Het proces over de schietpartij in de Driesstraat is de eerste maal dat personen die rechtstreeks betrokken waren bij de aanslagen in Parijs, in het openbaar voor een rechter zullen verschijnen. Het gerecht zal Abdeslam en Ayari aan de tand voelen over hun rol bij die aanslagen en hun aandeel in de schietpartij.

Welke straf riskeren ze?

Abdeslam en Ayari worden vervolgd voor poging tot moord in een terroristische context. Maar al op de eerste procesdag dreigt discussie te ontstaan over de precieze strafmaat die de terroristen riskeren. Het kabinet van justitieminister Koen Geens (CD&V) meent dat Salah ­Abdeslam veertig jaar celstraf riskeert. Ook de Brusselse rechtbankvoorzitter Luc Hennart is die mening toegedaan. Maar Sven Mary, ­Abdeslams advocaat, is het daar niet mee eens. Volgens hem zorgt een recent arrest van het Grondwettelijk Hof ervoor dat zijn cliënt maximaal twintig jaar cel riskeert. Pas op het proces zal blijken hoeveel de aanklager uiteindelijk vordert.

Welke veiligheidsmaatregelen worden genomen?

De maatregelen zijn ongezien. Niet verwonderlijk, want alleen al de media­belangstelling – 350 (internationale) journalisten komen het proces volgen – maakt duidelijk wat vandaag op het spel staat.

Er worden zo’n 150 agenten ingezet. “Rond het justitie­paleis is een perimeter waarin op veel plaatsen een parkeerverbod geldt”, zegt Ilse Van de keere, woordvoerster van de politiezone Brussel Hoofdstad. “Mensen die in het justitiepaleis moeten zijn, moeten rekening houden met veel vertragingen. Iedereen zal uitgebreid gecontroleerd worden. Vandaar dat het gebouw al om 6.30 uur opent.”

Waar verblijft Abdeslam?

Abdeslam wordt door Frankrijk uitgeleend voor het proces en brengt elke nacht door in de gevangenis Fleury-Mérogis in het Noord-Franse Vendin-le-Vieil.

“Hij is niet meer in Fleury-Mérogis”, klonk het bij de (anonieme) bron, zonder dat die meer details gaf over het uur van vertrek en het traject naar België. Het is in elk geval zo dat een konvooi van de antiterrorisme-eenheid van de Franse gendarmerie (GIGN) de gevangenis verliet tussen 3.30 en 4 uur. Maar journalisten die ter plekke waren, konden niet vaststellen wie er zich in de voertuigen bevond.

Hoe hij naar het proces geëscorteerd wordt, blijft dus geheim en kan in extremis nog veranderd worden. De kans is reëel dat het transport per helikopter gebeurt. “Maar of hij nu te land, ter zee of door de lucht wordt overgebracht, we geven dat niet op voorhand prijs”, verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) gisteren.