D-day bij Brussels Airlines: vliegt CEO Gustin de deur uit?

Vandaag rond 13 uur vindt er in Frankfurt, Duitsland, een raad van bestuur van de SN Airholding plaats, de holding boven Brussels Airlines. Op de agenda staat naar verluidt het mogelijke ontslag van CEO Bernard Gustin en zijn financieel directeur Jan De Raeymaeker.  Het Duitse management van Lufthansa zou al langer ontevreden zijn over de huidige topbestuurders van Brussels Airlines omdat ze naar eigen zeggen niet langer dezelfde visie delen. Eind 2016 werd Brussels Airlines volledig overgenomen door Lufthansa met als bedoeling een volledige integratie van de maatschappij in de Duitse lagekostenmaatschappij en tevens dochteronderneming van Lufthansa, Eurowings.

Het fundamentele verschil tussen de Duitsers en de Belgen wordt duidelijk wanneer er over de toekomst van Brussels Airlines wordt gepraat. De Belgen willen graag de maatschappij behouden in haar huidige "hybride" vorm: dat wil zeggen een combinatie van een uitgebouwd Europees netwerk met goedkope vluchten én langeafstandsvluchten naar Afrika, Noord-Amerika en India. 

CEO Gustin probeert Lufthansa al een jaar lang te overtuigen van de meerwaarde van dit systeem binnen de grote Lufthansagroep, maar dat is niet naar de zin van Carsten Spohr, de CEO van de Duitse luchtvaartreus. Die wil naar verluidt het Europese netwerk van Brussels Airlines volledig integreren binnen Eurowings. Er is onzekerheid over de langeafstandsvluchten bij Brussels Airlines: mogelijk zouden er heel wat routes verhuizen naar Frankfurt en mag Brussels Airlines enkel het Afrikanetwerk behouden. Maar het zou ook kunnen dat er net routes bijkomen. Onduidelijkheid en ongerustheid troef dus.

Het mogelijke vertrek van de CEO doet de gemoederen bij het personeel van Brussels Airlines hoog oplopen. Ze zijn intussen een onlinepetitie gestart gericht aan de bazen van Lufthansa met als boodschap "Lufthansa: houd Bernard Gustin als CEO van Brussels Airlines". Op de werkvloer gonst het intussen van de geruchten, net zoals in de pers, maar het personeel zelf tast voorlopig in het duister over de toekomstplannen van Duitsland.

De vakbonden roepen op tot kalmte en nemen een afwachtende houding aan. Iedereen kijkt naar vandaag, 13 uur. Als CEO Gustin moet opstappen en de Duitsers hun integratieplannen eenzijdig doorduwen, zijn acties niet ondenkbaar, dat zegt ook Filip Lembrechts van de liberale vakbond ACLVB:

"Indien het worst case scenario zich zou voltrekken, en de Duitsers vandaag bevestigen dat Brussels Airlines zou opgedoekt worden, dan bestaat de kans dat de mensen heel emotioneel gaan reageren. Mensen die in de luchtvaart werken zijn gepassioneerd door hun job. Dat zou dus wel een zware klap zijn."

Bovendien bestaat de vrees dat ondersteunende diensten zoals marketing en verkoop wel eens zouden kunnen verhuizen naar de hoofdkantoren van Eurowings in Düsseldorf. Want, zo redeneren de Duitsers, waarom moet je een aparte marketingafdeling hebben in Brussel, wanneer je toch allemaal voor één overkoepelend internationaal merk werkt, namelijk Eurowings.

Brussels Airlines is sinds haar oprichting (eerst als DAT, later SN Brussels Airlines) na het faillissement van Sabena in 2002 de belangrijkste klant van Brussels Airport. Een mogelijke integratie van de maatschappij binnen Eurowings volgen ze dan ook met argusogen op de luchthaven.

De maatschappij is met 9 miljoen reizigers per jaar een belangrijke bron van inkomsten en tewerkstelling op de luchthaven. Bovendien zorgt het partnership van Brussels Airlines binnen de grote internationale luchtvaartalliantie Star Alliance ervoor dat andere internationale spelers naar Brussel komen (denk maar aan het Chinese Hainan Airlines) om vervolgens hun passagiers te laten overstappen op het Brussels Airlines-netwerk. De geruchten dat de langeafstandsvluchten naar Afrika, Noord-Amerika en India mogelijk afgebouwd zouden worden of zelfs deels zouden kunnen verhuizen naar Duitsland wordt in Brussel alvast niet op applaus onthaald.

Intussen voeren de piloten van Brussels Airlines al twee weken stiptheidsacties. Aanleiding zijn niet de plannen van Lufthansa maar een sluimerend sociaal conflict dat nu tot uitbarsten komt. Piloten zijn ontevreden over de doorgedreven flexibiliteit die van hen gevraagd wordt, de besparing op het loon van de voorbije jaren, het gebrek aan fatsoenlijke maaltijden aan boord en zo zeggen ze 'een tekort aan personeel' waardoor piloten in hun vrije dagen erg vaak worden opgebeld om toch te gaan vliegen.

Ook de overname van Thomas Cook Airlines Belgium door Brussels Airlines zorgt voor spanning. De piloten bij Thomas Cook hadden een hoger basisloon dan die van Brussels Airlines. Dat komt omdat Thomas Cook, een vakantievlieger, weinig tot geen overnachtingen had in het buitenland voor zijn bemanningen. Voor die overnachtingen krijgt de bemanning bij Brussels een premie, hun basisloon ligt daarom lager. Nu ook de piloten van Thomas Cook voor Brussels Airlines vliegen en ze dus wel bijna wekelijks overnachtingen hebben, krijgen ze daarvoor ook premies. Dat zorgt voor een verschil in de lonen tussen beide groepen piloten. Ook willen ze bij Brussels Airlines dat de Thomas Cook-piloten onderaan de ladder van de anciënniteit terechtkomen.

Wie deze week aan boord van een vlucht zit van Brussels Airlines vanuit Brussels Airport moet ermee rekening houden dat het toestel mogelijk tot 15 minuten later vertrekt, langer onderweg is naar de startbaan en uiteindelijk ook sneller zal vliegen om de verloren tijd in te halen, maar vooral om meer brandstof te verbruiken. Het zijn kleine acties, bedoeld om de druk op het management hoog te houden. Op 16 februari zitten bonden en directie samen, als er geen oplossing gevonden wordt dan is ook een staking niet onmogelijk hoor je bij de piloten.