Greta Gerwig: "Hoop dat vrouwen na mijn Oscarnominatie denken: ik wil mijn film maken"

Gerwig was tot nu vooral bekend als actrice, vooral in komische rollen. Ze was onder meer te zien in "Greenberg" van regisseur Noah Baumbach, die na het draaien van de film ook haar partner werd. In 2012 schreven ze samen "Frances Ha", een komedie in zwart-wit over een danseres. Gerwig speelde ook de hoofdrol in de film. 

Maar intussen is Gerwig zelf achter de camera gekropen. "Lady bird" vertelt het verhaal van een rebelse tiener in Sacramento die wil gaan studeren in New York. De film is genomineerd in de categorieën beste film, beste regisseur, beste actrice in een hoofdrol (Saoirse Ronan), beste actrice in een bijrol (Laurie Metcalf) en beste origineel scenario (ook van de hand van Greta Gerwig). 

Het is makkelijk om in de film parallellen met de jeugd van Gerwig te zien. Ook zij groeide op in Sacramento en ging er naar een katholieke school vooraleer ze het platteland kon ontvluchten om naar het Barnard College in New York te gaan. "Het is natuurlijk niet letterlijk autobiografisch", benadrukt Gerwig in een uitgebreid interview met The Guardian , "maar er is wel een kern van emotionele waarheid die erg gelijkend is". "Het stoort mij niet dat mensen veronderstellen dat het autobiografisch is. Ze denken dat misschien omdat het erg echt aanvoelt. Je kunt je daardoor beledigd voelen, maar je kunt ook denken: ik heb mijn werk gedaan, jij geloofde het, jij denkt dat ik het ben." 

Gerwig kan het nog altijd maar moeilijk geloven dat ze voor de Oscars genomineerd is in grote categorieën als beste film en beste regisseur. Het is haar eerste film op basis van haar eigen scenario. "Ik begon te huilen, te lachen en te roepen", zegt de 34-jarige Gerwig. "Toen begon het langzaam tot me door te dringen... Het voelt eigenlijk nog altijd niet echt."

De nominatie in de categorie beste regisseur was een persoonlijke triomf voor Gerwig. Ook de hoofdrolspelers, de kibbelende moeder (Laurie Metcalf) en dochter (Saoirse Ronan), zijn genomineerd. Maar daarnaast is het ook een belangrijk moment voor vrouwelijke filmmakers wereldwijd. Gerwig is nog maar de vijfde vrouw ooit die genomineerd is in de categorie beste regisseur terwijl het dit jaar al de 90e editie van de Oscars is. Mocht ze op 4 maart de trofee winnen, dan zal ze pas de tweede vrouw zijn die de Oscar voor beste regisseur krijgt. Tot nu is Kathryn Bigelow de enige vrouw die de Oscar voor beste regisseur won en dat voor haar oorlogsfilm "The hurt locker". 

"Ik herinner me dat moment nog goed en hoe het leek alsof de mogelijkheden daardoor groter werden", zegt Gerwig. "Ik hoop dat vrouwen van alle leeftijden hierdoor ook gaan denken: ik wil mijn film maken. Het is ongelofelijk belangrijk om een diverse groep verhalenvertellers te hebben. Ik wil weten wat zij te zeggen hebben." 

Toch heeft Gerwig zelf nog niet durven nadenken over hoe het voor haar zou voelen om een Oscar te winnen. Toen ze tijdens de Golden Globes bekroond werd voor haar film, was ze overmand door emoties. "Ik had een hele speech voorbereid, maar toen ik daar stond, kwam er niets meer uit. Ik zag Oprah Winfrey en Steven Spielberg zitten en kwam in een staat van subliem geluk terecht. Ik zal iets voorbereiden en daar dan waarschijnlijk niets van zeggen, mocht het zover komen. Zo lijken die momenten voor mij nu eenmaal te gaan." 

Begin dit jaar gaf Gerwig aan dat ze als actrice niet meer voor Woody Allen zou werken. Ze was te zien in zijn film "To Rome with love" uit 2012. "Als ik toen geweten had wat ik nu weet, zou ik niet geacteerd hebben in die film", zei ze. 

De schandalen in Hollywood, onder meer rond Harvey Weinstein en Woody Allen, hebben een diepe indruk gemaakt op Gerwig. "Ik leefde zo mee met al die vrouwen en ik begreep die jonge vrouwen ook zo goed. Zij waren gewoon enthousiast over het maken van films. En dan kwamen ze terecht in een positie waarin ze niet wisten hoe ze "nee" moesten zeggen, waarin ze niet wisten hoe ze konden vertrekken of waarin ze zich zo overweldigd voelden en te bang waren om ook maar iets te zeggen". 

"Ik vind al zo lang dat er meer vrouwen in machtsposities zouden moeten zijn", vervolgt Gerwig. "Niet dat vrouwen magische of perfecte wezens zijn, maar ze moeten mee aan tafel zitten omdat ik denk dat deze dingen dan minder snel zouden gebeuren." 

De Oscaruitreiking op 4 maart vindt ze ongelofelijk spannend. "Ik heb altijd al naar die shows gekeken, in een mooie jurk en met mijn vrienden erbij. Het is ook een deel van wat de droom van het filmmaken inhoudt."  Toch zal het al dan niet winnen van de Oscar voor haar persoonlijk niet veel veranderen, benadrukt ze. "Ik zal films blijven maken of ik die prijs nu win of niet." 

"Lady bird" is in de Belgische zalen te zien vanaf 4 april.