OPINIE: "De apartheidsschooltjes van Francken zijn voor niemand nodig"

Het bericht was nog niet goed en wel de wereld in, of het regende al meningen. Vooral uit rechtse hoek probeerde men de ongemakkelijke waarheid te ontkennen of te relativeren. Met vreemde stuiptrekkingen van onze beleidsmakers tot gevolg. Theo Francken en Koen Daniëls van N-VA wilden al meteen een eigen school beginnen. Daniëls wil een school oprichten, zo tweet hij, ‘waar leerkrachten gevrijwaard worden van ‘correct denkende’ adviezen, met ambitieus onderwijs, met de mogelijkheid tot uitblinken, met kennis, met leerkrachten die écht les willen geven’. 

Nodeloos te stellen dat zoveel dedain voor wat leerkrachten vandaag elke dag doen, met hart en ziel, bij velen in het verkeerde keelgat schoot. Maar ook minister Crevits zat in negatiemodus: 'We moeten het gewoon niet meer over het watervalsysteem als term hebben. En kinderen blijven nog te lang hangen in een richting die niet bij hen past, dus we moeten ze nog minder laten blijven zitten.' Dat laatste kan een terecht punt zijn, maar is natuurlijk helemaal geen antwoord op de ongelijke behandeling die de studie aankaart.

Ja, kinderen in een richting laten zitten die niet bij hen past, brengt ons geen stap verder. En ja, goed onderwijs moet er zijn. Maar voor iedereen. Dan is het namelijk pas goed onderwijs. Goed onderwijs en gelijke kansen gaan niet over presteren en excelleren, maar over boven jezelf uitstijgen en daar alle kansen toe krijgen. Ongeacht je afkomst, sociale achtergrond, huidskleur, lichaamsbouw of beperking.

Vandaag knelt daar het schoentje. Niet bij de leerkrachten die zogezegd te weinig ambitie hebben of te politiek correct omgaan met verschil. Niet bij de leerlingen die niet mee kunnen. Maar bij het feit dat ons onderwijs geen ruimte laat voor ècht gelijke kansen. Als we ècht voor gelijke kansen willen gaan, moeten we de conclusies uit de UNIA-studie ter harte nemen en er mee aan de slag gaan. Dan moeten we eindelijk werk maken van ondersteuning, in plaats van ontkenning. 

In grote steden als Gent en Antwerpen, in Brussel, in de Vlaams Rand is de leerlingenpopulatie voor 50 procent samengesteld uit kinderen met een migratieachtergrond. Het M-decreet vraagt ook inclusie van leerlingen met een beperking. Leerkrachten en directies doen elke dag hun best om de uitdagingen die dat met zich meebrengt het hoofd te bieden. Ze gaan om met een veeltalige realiteit, ze moeten experts zijn in armoedeproblematieken en kunnen omgaan met verschillende beperkingen. Ze differentiëren zich kapot. Ze roeien met de riemen die ze hebben. Ze moeten hoe ze lesgeven omgooien. Ze doen het. Heel pragmatisch en oplossingsgericht. Ze moeten zo moe of boos worden van de dedain waarmee regeringsleden stellen dat ze zelf wel scholen zullen oprichten waar écht les kan gegeven worden en waar men nog kan excelleren…

Om kinderen in onze scholen te laten excelleren, is een ander beleid nodig. Een ambitieuze onderwijshervorming had TSO- en BSO-richtingen echt moeten opwaarderen. Die kans werd jammerlijk gemist.  Verder verdienen leerkrachten veel betere ondersteuning, zijn er veel meer zorgleerkrachten nodig in onze scholen die kunnen helpen met taal- en andere zorgnoden, en is er nood aan permanente duurzame bijscholing. Het beleid moet segregatie tegengaan en inzetten op scholen met een sociale mix. Oriëntering gebeurt er beter, toont het onderzoek, en onbewuste vooroordelen wegen minder hard door, gewoon omdat men ‘de ander’ beter kent. Er is misschien nog het meest nood aan erkenning van wat mensen op de klasvloer vandaag al doen. Natuurlijk zullen leerkrachten in onze bestaande scholen dan weer met heel veel plezier écht les geven en alle leerlingen laten excelleren. En dan zijn de apartheidsschooltjes van Francken en Daniels voor niemand nodig.

Elisabeth Meuleman, Vlaams parlementslid Groen.