Strengere verkeerswetten op komst: alcoholslot verplicht bij zware dronkenschap, geen achterpoortje meer voor wie 'vergeet' wie overtreding beging

De voorstellen staan in een wetsontwerp van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) en Mobiliteitsminister François Bellot (MR). De tekst passeerde vorige maand al in de Kamercommissie Infrastructuur en werd nu unaniem goedgekeurd in de Kamer.

De mogelijkheid een alcoholslot op te leggen bestaat al enkele jaren, maar rechters maken er tot nu toe nog maar weinig gebruik van. "Het is geen geheim dat het Belgische alcoholslot tot nu toe geen succesverhaal was", weet de regering. "Enerzijds duurde het lang vooraleer men uit de startblokken kon schieten, anderzijds zijn er sinds de feitelijke start van het alcoholslot in augustus tot mei 2017 slechts tweeënvijftig veroordeelden in het omkaderingsprogramma gestapt en begeleid."

Een nieuwe wet moet daar nu verandering in brengen en van het alcoholslot de regel maken bij zware dronkenschap. Concreet zouden rechters verplicht worden een alcoholslot gedurende minimaal een jaar op te leggen aan wie betrapt wordt met minstens 1,8 promille alcohol in het bloed. Een andere maatregel kan enkel wanneer de rechter dat heel concreet kan motiveren. 

De wettelijke drempel voor alcohol achter het stuur ligt op 0,5 promille. 

De strenge verkeerswet die de parlementsleden straks goedkeuren, moet ook een achterpoortje sluiten waar een aantal hardnekkige verkeersovertreders nu nog regelmatig gebruik van proberen te maken. Wie kan aantonen dat hij of zij tijdens een overtreding niet zelf achter het stuur zat, wordt vandaag niet gestraft. Het is bovendien niet verplicht door te geven wie wel de bestuurder was.

Wel wordt het niet meedelen van de bestuurder strafbaar gemaakt in een apart wetsartikel, waarbij de rechter een ruime marge tot bestraffing heeft. De boete kan variëren van 50 tot 4.000 euro, de gevangenisstraf van 15 dagen tot 2 jaar. Dat moet het de rechter mogelijk maken toch rekening te houden met de oorspronkelijke overtreding.

"De houder van de kentekenplaat moet weten aan wie hij zijn voertuig toevertrouwt en wordt verondersteld daarvoor zijn verantwoordelijkheid te nemen", motiveert de regering. "Hij moet bijgevolg ook weten wie zijn voertuig bestuurde op het ogenblik van de feiten."

De regeringsvoorstellen voorzien ook in een reeks strengere straffen bij recidive en vluchtmisdrijf. Wie herhaaldelijk zware inbreuken pleegt, zoals dronken rijden en rijden tijdens een rijverbod, kan de straf zien verdubbelen.

Voor vluchtmisdrijf - wat vaak een probleem is van hardleerse bestuurders - gaan de maximumstraffen omhoog. Voor vluchtmisdrijf zonder gewonden, kan de straf oplopen tot 6 maanden gevangenisstraf en/of een boete tot 2.000 euro. Indien de bestuurder een slachtoffer gewond achter laat, loopt de straf op tot 3 jaar gevangenisstraf en/of een boete tot 5.000 euro. Wanneer er een dode viel bij het ongeval, wordt de maximumstraf bepaald op 4 jaar en/of een boete tot 5.000 euro. De bestuurder zal bij een vluchtmisdrijf met gewonden of doden zijn rijbewijs minstens drie maanden verliezen.

Wie in de toekomst wordt betrapt voor rijden zonder rijbewijs, kan daarvoor een gevangenisstraf oplopen, en niet enkel een boete. Het fenomeen is niet zo uitzonderlijk. In de eerste helft van 2017 werden in ons land 16.935 bestuurders betrapt op rijden zonder (geldig) rijbewijs. Voor wie meermaals niet-verzekerd rijdt, worden de minimumstraffen bij een eerste recidive binnen de drie jaar na de eerste veroordeling verhoogd naar minstens 3 maanden. De veroordeelde moet ook altijd opnieuw zijn theoretische en praktische proeven afleggen. Recidiveert hij een tweede keer binnen de drie jaar, dan moet het rijverbod minstens 6 maanden bedragen. Bij derde recidive wordt dat minstens 9 maanden rijverbod.

Tot slot verlengt de verjaringstermijn voor verkeersmisdrijven van een naar twee jaar. Voor de zwaarste misdrijven geldt een termijn van drie jaar.