Dronken rijden, vluchtmisdrijf en rijden zonder rijbewijs harder aangepakt: dit is wat er verandert
De Kamer heeft enkele nieuwe wetten goedgekeurd om de verkeersveiligheid te verbeteren. Daar zit een verplicht alcoholslot bij voor wie betrapt is op dronken rijden, maar er is nog veel meer. Rijden zonder rijbewijs wordt op korte termijn harder aangepakt, net als vluchtmisdrijf plegen na een ongeluk. Wij zetten het voor u even op een rijtje.
Hogere maximumstraffen voor vluchtmisdrijf
Regelmatig komen zware gevallen van vluchtmisdrijf in het nieuws, waarbij een bestuurder een slachtoffer zwaargewond of zelfs dood achterlaat. Daar wil de regering paal en perk aan stellen, en het gaat niet enkel om de zware gevallen.
Voor een vluchtmisdrijf met gewonden loopt de straf op tot 3 jaar gevangenisstraf en/of een geldboete tot 5.000 euro.
Dit is een goede zaak, en een duidelijk signaal
Bij een vluchtmisdrijf met dode(n), wordt de maximumgevangenisstraf gezet op 4 jaar en/of een geldboete tot 5.000 euro. De bestuurder zal bij een vluchtmisdrijf met gewonden of doden ook zijn rijbewijs voor minstens drie maanden verliezen.
Politierechter Kathleen Stinckens vindt dit een goede zaak: "We kunnen strenger straffen voor zware vluchtmisdrijven, en dat is nodig, maar tegelijk wordt de minimumstraf die er was, behouden. (...) Ik weet niet of het mensen echt kan afschrikken op het moment zelf, maar het is wel een duidelijk signaal."
Dronken achter het stuur vaker bestraft met alcoholslot
Wie dronken achter het stuur betrapt wordt met 1,8g/l (of dus 1,8 promille) alcohol in het bloed, krijgt in de regel te maken met een alcoholslot. Dit kan voor een periode van 1 tot 3 jaar of definitief, al zijn er uitzonderingen mogelijk als de rechter die goed motiveert. Ook recidivisten die voor de tweede keer in drie jaar tijd betrapt worden met een alcoholpercentage van meer dan 1,2g/l, krijgen in principe een alcoholslot op hun voertuig. De nieuwe maatregel gaat in vanaf juli.
Een alcoholslot wordt mogelijk bij 1,8 promille, of bij een tweede overtreding op dronken rijden vanaf 1,2 promille
Het alcoholslot werd tot nu toe in de praktijk niet zo vaak opgelegd door een rechter, maar dat zal dus veranderen. Stinckens heeft daarover gemengde gevoelens. "Uiteraard zullen we de wet volgen, maar we vinden het als politierechter niet leuk om beknot te worden in onze beoordelingsvrijheid. Wij vinden dat een alcoholslot niet altijd voor iedereen de oplossing is, omdat we toch telkens een sanctie op maat proberen op te leggen." Volgens de nieuwe wet kan je evengoed een computer laten oordelen, zegt Stinckens.
Er zijn wel nog beperkte afwijkingen mogelijk voor de rechter, maar enkel bij een eerste overtreding. "Als een vrachtwagenchauffeur in zijn auto betrapt wordt op rijden onder invloed, zouden we kunnen zeggen dat het alcoholslot geldt voor zijn auto, en niet voor de vrachtwagen."
Rijden zonder (geldig) rijbewijs of rijdens tijdens een rijverbod kan leiden tot celstraf
Een bestuurder zonder rijbewijs zal nu ook een gevangenisstraf tot 2 jaar riskeren, en niet enkel een geldboete. In de eerste helft van 2017 werden in ons land 16.935 bestuurders betrapt op rijden zonder (geldig) rijbewijs.
"Men heeft die mogelijke celstraf destijds afgeschaft, maar we hebben gemerkt dat er toch wel veel bestuurders bleven rijden zonder geldig rijbewijs. Geldboetes bleken niet altijd voldoende", zegt Stinckens daarover.
Wie rijdt zonder rijbewijs, riskeert nu (opnieuw) ook een celstraf
Herhaaldelijk niet-verzekerd rijden
De minimumstraffen bij een eerste recidive binnen de drie jaar na de eerste veroordeling, worden verhoogd van minstens 8 dagen rijverbod naar minstens 3 maanden. De veroordeelde moet ook altijd opnieuw zijn theoretische en praktische proeven afleggen. Recidiveert hij een tweede keer binnen de drie jaar, dan moet het rijverbod minstens 6 maanden bedragen (+ afleggen proeven). Bij derde recidive wordt dat minstens 9 maanden rijverbod (+ afleggen proeven).
Steeds meer mensen rijden rond zonder verzekering, zegt Stinckens. "Het is belangrijk dat we daar voldoende signalen geven dat dit niet te tolereren is. Als iemand een tweede keer betrapt wordt op onverzekerd rijden, zullen we naast een fikse straf ook minimaal drie maanden rijverbod moeten opleggen, samen met de examens en proeven." Het is sociaal onaanvaardbaar om zonder verzekering rond te rijden, zegt Stinckens.
Het is sociaal onaanvaardbaar om zonder verzekering rond te rijden, maar steeds meer mensen doen het
Verjaringstermijn dubbel zo lang
Tot nu toe was een verkeersmisdrijf na één jaar verjaard. Met andere woorden, na één jaar kon het niet meer voor de rechter komen. Dat verandert nu, en wordt naar twee jaar gebracht. Verjaring van de zwaarste misdrijven blijft drie jaar. Ook dit juicht Stinckens toe: de verjarinsgtermijn was vroeger kort, en daar wordt iets aan gedaan.
Wanneer bestuurders die om medische of psychologische reden niet meer mochten rijden, bewijzen dat ze meewerken aan hun herstel kunnen ze sneller hun rijbewijs terugvragen. Momenteel moeten ze hiervoor twee jaar wachten maar met deze aanpassing wordt de termijn verkort.
Zo willen de ministers bijvoorbeeld bestuurders die na een alcoholverslaving weer op het rechte pad zijn, stimuleren om opnieuw hun rijbewijs te halen wanneer ze kunnen bewijzen dat ze intensief aan hun verslaving gewerkt hebben.
Eigenaar moet spreken
Als er een overtreding van een bepaald voertuig wordt vastgesteld, maar de eigenaar zegt dat hij of zij niet achter het stuur zat, dan kan die voortaan gestraft worden als die niet zegt wie er dan wel achter het stuur zat. Het gaat om een geheel nieuwe regel.
"Dit is absoluut een goede zaak", zegt Stinckens. "We merken dat er verkeerscriminelen zijn die hun wagen laten inschrijven op naam van een minderjarig kind. We bleven in een vacuüm zitten omdat we niet wisten wie de chauffeur was. Nu zal dat veel moeilijker worden.
De nieuwe maatregelen gaan vanaf eind deze maand van kracht gaan, de nieuwe wetgeving rond het alcoholslot vanaf juli.
