Belgische klimaatexpert: "Delen van Vlaanderen zullen onder water komen te staan. Over 300 jaar of vroeger: het zal gebeuren"

Van Ypersele weet waarover hij spreekt. De belangrijkste klimatoloog van ons land is huisexpert bij de Verenigde Naties en was jarenlang ondervoorzitter van het belangrijkste wetenschappelijke klimaatpanel ter wereld: het Intergovernmental Panel on Climate Change, of IPCC. Ook geeft hij advies aan de autoriteiten van Fiji, een eilandengroep in Oceanië die door de stijgende zeespiegel van de wereldkaart dreigt te verdwijnen.

In zijn laatste boek heeft de adellijke professor een antwoord op belangrijke klimaatvraagstukken. De Nederlandse vertaling van 'In het oog van de klimaatstorm' ligt deze week in de winkelrekken. 

Volgens Van Ypersele zal ook ons land niet ontsnappen aan de gevolgen van klimaatverandering. "We kunnen niet voorkomen dat grote delen van Vlaanderen onder water komen te staan. Over driehonderd jaar, misschien vroeger, maar het zal gebeuren. Een groot deel van de regio ligt niet zo hoog boven het zeeniveau. We kunnen er wél voor zorgen dat het zo weinig mogelijk gebeurt en dat de zeespiegel geen vijf maar drie meter stijgt."

De Vlaamse kust met haar dijken en appartementen kan in haar huidige vorm niet blijven bestaan, meent de klimaatexpert. Hij wijst erop dat de Britse overheid al heeft beslist om mensen die hun huis verliezen door zee-erosie in sommige streken geen compensatie krijgen. "Wie wil nog aan de kust wonen, als de zeespiegel met een paar meter stijgt?"

De gevolgen van de klimaatwijziging zijn overigens vandaag al zichtbaar in België. "Het KMI heeft vastgesteld dat de intensiteit van de regen is toegenomen." Samen met de toegenomen betonnering van de bodem leidt dat tot overstromingen. Van Ypersele wijst voorts op de hittegolf van 2003, die aan 70.000 Europeanen het leven kostte. In ons land stierven toen 1.200 mensen. Ook de voorbije zomers bezweken telkens honderden Belgen door de hitte. 

Desondanks dat de situatie ernstig is, blijven we massaal fossiele brandstoffen erdoor jagen. Volgens de klimatoloog vraagt het tijd om onze manier van leven over een andere boeg te gooien. Hij pleit onder andere voor een meer efficiëntere besteding van subsidies. "Het is onzinnig om zonnepanelen te subsidiëren nu de kostprijs zo gedaald is. Elke investering in energie-efficiëntie levert meer op dan eender wel spaarboekje, ook zonder subsidies. Het zou interessant zijn voor banken om daarrond producten aan te bieden."

Te weinig politici beseffen de ernst van het klimaatprobleem, stelt de Belgische wetenschapper nog vast. "De volgende discussie gaat niet over de verdeling van een aandeel van 5 of 7 procent hernieuwbare energie, maar over 30 procent. En daarna 50 en 70 procent. Het is onmogelijk de zeespiegelstijging helemaal te vermijden, maar het is wel mogelijk een worstcasescenario te voorkomen." Hoewel de toekomst er op klimaatvlak niet rooskleurig uitziet, blijft de expert toch ook optimistisch. Want als iedereen ineens fatalistisch wordt, gaan we nog maar een paar decennia van de aarde kunnen genieten, klinkt het. "En dan is het gedaan."

'In het oog van de klimaatstorm' (222 p., 17 euro) ligt vanaf 15 februari in de winkel.