De leugen van de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra over zijn zogenaamde ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin heeft tot zijn ontslag geleid.
De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra stapt op na een leugen over een bijeenkomst met Poetin.
De VVD-minister sprak in 2016 op een partijcongres een waarschuwing uit over de territoriale ambities van Vladimir Poetin. Hij zei in de speech dat hij begin 2006 in het buitenverblijf van Poetin was, en dat die daar werd gevraagd wat hij verstond onder Groot-Rusland. ‘Zijn antwoord was Rusland, Wit-Rusland, Oekraïne en de Baltische Staten. En oh ja, Kazachstan was ‘nice to have”, aldus Zijlstra in de toespraak.
Zijlstra heeft het verhaal naar eigen zeggen sinds ‘begin 2014’ zowel binnen als buiten de VVD verteld. Hij zou als Shell-medewerker samen met Shell-topman Jeroen van der Veer en Poetin in het buitenverblijf hebben gezeten.
De minister gaf nu toe daar niet bij te zijn geweest, maar het verhaal van iemand anders te hebben gehoord. ‘Het is niet verstandig geweest. Ik had het anders moeten doen’, zei hij. ‘De geopolitieke betekenis van die woorden waren en zijn groot. Ik vond het daarom van politiek belang deze uitspraken wereldkundig te maken.’ De minister heeft naar eigen zeggen het citaat op zichzelf betrokken om de bron te beschermen.
Zijlstra houdt vol dat de ‘inhoud van de boodschap klopt’ en vindt daarom dat hij ‘geen desinformatie heeft verspreid’, schreef De Volkskrant, die het verhaal naar buiten bracht.
Van scherpe tong tot soepel diplomaat tot Pinocchio
Zijlstra is de eerste bewindsman van het derde kabinet van premier Rutte die moet opstappen. De Friese politicus is een van de architecten van de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.
Vooraf werden in Nederland nog wel wat vraagtekens gezet bij zijn benoeming tot minister. Bij zijn aantreden zei de VVD’er: ‘U zult een andere kant van mij zien’. Daarmee bleek hij niets te veel gezegd te hebben. De fractievoorzitter van de afgelopen jaren, bekend en hier en daar wellicht berucht om zijn scherpe toon en koers, veranderde in een soepele diplomaat.
Dat Zijlstra de leiding kreeg van Buitenlandse Zaken, hadden maar weinigen zien aankomen. Tijdens de ellenlange kabinetsformatie, waarin hij samen met partijleider Mark Rutte als VVD-onderhandelaar optrad, werd het departement van Sociale Zaken vaak met hem in verband gebracht. Dat paste op het oog ook beter bij de in 1969 geboren Fries, die zijn sociaaleconomische belangstelling nooit onder stoelen of banken stak. Maar door de politieke problemen rond zijn partijgenote Jeanine Hennis, de beoogde bewindspersoon van Buitenlandse Zaken in Rutte III, kwam Zijlstra op zijn huidige post terecht.
Zijlstra heeft al een lange politieke carrière achter de rug. Hij was gemeenteraadslid in Utrecht, Tweede Kamerlid en staatssecretaris van Cultuur in het eerste kabinet-Rutte. In 2012 werd hij fractievoorzitter in de Tweede Kamer. Hij leek klaar te worden gestoomd om Rutte op te volgen. Maar dat ging niet door, want Rutte werd opnieuw VVD-lijsttrekker. Zijlstra liet vervolgens binnen de partij weten graag tot het kabinet te willen toetreden. Dat gebeurde ook en zeker niet zonder succes. Tot hij in De Volkskrant moest toegeven gelogen te hebben over een bezoek aan de datsja van de Russische president Vladimir Poetin. Kort daarop bleek ook nog eens dat zijn interpretatie van Poetins vermeende uitspraken over ‘Groot-Rusland’ betwist wordt.
