Volledige Europese grensbewaking kost 150 miljard euro

Op vrijdag 23 februari blazen de Europese staatshoofden en regeringsleiders verzamelen om hun licht te laten schijnen over de inkomsten en uitgaven van de Europese Unie na 2020. Dat belooft een pittig debat te worden. Het vertrek van Groot-Brittannië slaat een gat van 12 tot 15 miljard in de begroting, en tegelijkertijd claimen de Europese beleidsmakers dat er extra geld nodig is om nieuwe opdrachten te vervullen. Een deel kan opgevangen worden via extra besparingen, maar er zal volgens de Commissie ook vers geld nodig zijn.

Om het debat te voeden, stoomde de Commissie een aantal beleidsscenario's met variabel ambitieniveau klaar, inclusief het bijhorende prijskaartje. Onder meer defensie, onderzoeksfondsen, de mobiliteit van jongeren, de uitbouw van een digitale economie, de steun aan armere regio's en het landbouwbeleid passeren de revue. "We moeten eerst bespreken welk Europa wij willen, en vervolgens moeten de lidstaten het nodige geld toezeggen om hun ambities te verwezenlijken", zo lichtte voorzitter Jean-Claude Juncker toe.

De Commissie haalde onder meer een betere bewaking van de Europese buitengrenzen aan, een uitdaging waarvan zowat elke regeringsleider op tijd en stond het belang in de verf zet. Een voortzetting van de bestaande Europese grens- en kustwacht zou de komende zeven jaar al snel 8 miljard euro kosten. Een upgrade, met een sterkere operationele capaciteit en meer eigen middelen, zou de kosten doen oplopen tot 20 à 25 miljard euro. Een volledig Europees systeem, dat de vergelijking met het Amerikaanse kan doorstaan, impliceert tot 100.000 personeelsleden en een kostenplaatje van 150 miljard euro.

150 miljard euro is wat de Europese Unie momenteel op jaarbasis spendeert. Dat komt min of meer overeen met één procent van het bruto nationaal inkomen van de lidstaten. Dat plafond zal volgens de Commissie moeten stijgen tot iets meer dan 1,1 procent. De lidstaten, die sinds de jaren tachtig zijn uitgegroeid tot de belangrijkste financiers van de begroting, zouden met extra euro's over de brug moeten komen, maar de Commissie bepleit opnieuw ook meer eigen Europese inkomsten, bijvoorbeeld uit veilingen van CO2-uitstootrechten.

De Commissie presenteert haar voorstellen op 2 mei. Ze dringt erop aan dat de lidstaten voor de Europese verkiezingen van 2019 een akkoord zouden bereiken. 

"We mogen niet herhalen wat er in 2013 is gebeurd, toen de huidige meerjarenbegroting met aanzienlijke vertraging werd goedgekeurd. Als we weer zoveel vertraging oplopen, zullen meer dan 100.000 door de EU gefinancierde projecten niet op tijd kunnen beginnen en zullen honderdduizenden jonge mensen in 2021 niet van een Erasmus+-uitwisseling kunnen profiteren", waarschuwde begrotingscommissaris Günther Oettinger.