Direct naar artikelinhoud
Berlinale

In deze antifascistische fabel spelen honden de hoofdrol

In de nieuwe Wes Anderson-film spelen honden de hoofdrol.Beeld EPA

Vier jaar na The Grand Budapest Hotel is Wes Anderson terug met de verbluffend knap gemaakte stop-motionfilm Isle of Dogs. Opnieuw mocht hij de Berlinale openen, en opnieuw combineert hij luchtig avontuur met een stevige dosis politiek.

Honden op een vuilnisbelt. Met dat eenvoudige beeld legde Wes Anderson vierenhalf jaar geleden de basis voor wat na veel gezwoeg zijn nieuwe animatiefilm Isle of Dogs zou worden. "Ik wist op dat moment absoluut nog niet welk verhaal ik wilde vertellen", gaf de populairste arthousefilmer van de VS ridderlijk toe op het filmfestival van Berlijn. Met Isle of Dogs leverde Anderson een geslaagde openingsfilm én een broodnodige lading sterren, op een voor de rest behoorlijk low profile editie van de Berlinale. Onder het oog van internationale fotografen en tv-ploegen bewandelden Bill Murray, Bryan Cranston, Jeff Goldblum, Greta Gerwig en Tilda Swinton de rode loper. Allemaal leenden ze hun stem aan een van de honden uit Isle of Dogs.

Hatsjie!

De film speelt zich af in het Japan van de nabije toekomst. De stad Megasaki kampt met een enorm hondenprobleem: er zijn er te veel, en ze lijden allemaal aan snuitkoorts of hondengriep – zelden zo vaak 'hatsjie!' gehoord in een film. De drastische oplossing van burgemeester Kobayashi: alle honden worden gedeporteerd naar een afgelegen eiland, waar de Megasakinezen ook hun vuilnis dumpen. Maar dat is buiten Kobayashi's neefje Atari gerekend: de jongen is vastberaden om zijn hond Spots terug te halen, en krijgt daarvoor de hulp van vijf harige – en snipverkouden – loebassen.

Eerste vaststelling: Wes Anderson speelt het toch maar weer mooi klaar. Isle of Dogs is zoals steeds een heerlijk plezierige, warme film. Maar net zoals in The Grand Budapest Hotel, dat zich afspeelde tegen de achtergrond van het oprukkende fascisme in het Europa van de jaren 30, zit er ook een donker randje aan. De gruwelijke plannen die burgemeester Kobayashi bedenkt om van de hondenbevolking af te raken, en de manier waarop hij zijn politieke tegenstanders het zwijgen oplegt, verwijzen behoorlijk expliciet naar de nazi's en de Holocaust. En er is meer: Kobayashi is een eersteklas populist die een broertje dood heeft aan wetenschap en pers, en die zijn macht in stand houdt door angst te zaaien en een bepaalde bevolkingsgroep te demoniseren. Jawel, dit is Donald Trump, door de ogen van Wes Anderson.

'Isle of Dogs' is, zoals steeds bij Anderson, een heerlijk plezierige, warme film. Maar die heeft ook een donker randje

Aanvankelijk was het nochtans niet Andersons bedoeling om de maatschappij een spiegel voor te houden, zegt hij. De film ontstond nog in een ander Amerika, waar Obama de plak zwaaide. "Het verhaal van de film was oorspronkelijk gewoon een product van onze fantasie. Maar terwijl we eraan werkten, begon de wereld te veranderen. En zo is de echte politieke situatie toch stilaan in het verhaal geslopen. Nu gaat het eigenlijk niet meer over Japan, maar eerder over Texas, waar ik vandaan kom. (lacht) We hebben veel over de politieke dimensie van de film gepraat, terwijl we hem maakten."

Regisseur Wes Anderson op de rode loper van de Berlinale.Beeld EPA

Mooiste stop-motion ooit

Die ernstige ondertoon kan de pret echter niet drukken. Tijdens de persvoorstelling kon je de zaal bijna voelen kwispelstaarten van genot. Het scenario laat hier en daar wat te wensen over, maar visueel is Isle of Dogs een snoepje. Misschien wel de mooiste stop-motionfilm die we ooit zagen.

Onmiskenbaar Wes Anderson ook, al stonden er geen acteurs van vlees en bloed voor de camera, maar wel poppetjes. Net als in zijn eerste stop-motionfilm Fantastic Mr. Fox drukt de regisseur overduidelijk zijn stilistische stempel. Dat ligt enerzijds aan de dialogen, en het hoge debiet waaraan die uitgesproken worden. "Het moest voor Wes altijd sneller gaan", zegt de Japanse coscenarist Kunichi Nomura, die ook de Japanse stemmenregie op zich nam. "Soms stuurde hij me in het midden van de nacht een e-mail: 'Kun je ervoor zorgen dat die zin geen 10, maar 8 seconden duurt?' (lacht)" Anderson is inderdaad geobsedeerd door tempo en ritme, erkent hij: "Toen we eind jaren 90 Rushmore opnamen, haalde ik er zelfs soms een stopwatch bij. Ik vond het een uitdaging om scènes zo beknopt mogelijk te maken."

Ook Andersons vaak geïmiteerde beeldtaal is natuurlijk aanwezig: frontale shots, symmetrische kaders vol kleine details, warme kleuren, kordate camerabewegingen... "Ik zoek die stijlelementen niet bewust op, maar ik heb nu eenmaal een erg beperkt palet als filmmaker", zegt Anderson met de glimlach. Al heeft hij dat palet deze keer wel verrijkt met typisch Japanse elementen: "Vooral de houtsneden van Hokusai waren een enorme bron van inspiratie voor deze film. En de films van Miyazaki!"

Isle of Dogs, vanaf 11/4 in de bioscoop.