Gisteren weer te laat gaan slapen? Met deze tips ga je voortaan wel op tijd naar bed

We weten maar al te goed dat we het 's avonds niet te lang moeten trekken, en toch speelt er zich iedere avond weer hetzelfde scenario af: twee stemmetjes in je hoofd nemen het tegen elkaar op. Het ene zegt dat het stilaan tijd is om onder de wol te kruipen, terwijl het andere vindt dat je na al dat harde werk wel wat me-time hebt verdiend. Aangezien dat tweede stemmetje best wel een goed punt maakt, zetten we toch nog gauw die volgende aflevering op Netflix op. Pas wanneer we de volgende ochtend doodmoe uit bed rollen, vragen we onszelf af wat ons de vorige avond bezield heeft.

Ook communicatie-expert Liese Exelmans kampt met dat probleem. "Het gaat niet goed met onze slaap”, zegt ze. “Eén op de drie volwassen slaapt slecht. Dat is een probleem omdat slaap de benzine is van ons lichaam. We kunnen wel even doorgaan dankzij reserves, maar dat duurt niet lang. Mensen die te weinig of niet goed slapen, lopen een groter risico op hart- en vaatziekten, depressie en zwaarlijvigheid. Daarnaast kunnen ze zich minder goed concentreren, met eventueel een verkeersongeval tot gevolg.” Nochtans tonen cijfers aan dat we graag slapen, dus hoe komt het dan dat we collectief een strijd voeren tegen bedtijd?

"Mensen die later gaan slapen dan ze gepland hadden, vertonen gedrag dat niet strookt met hun intenties. Ze willen wel, maar het lukt hen niet." De voornaamste reden van dat probleem is uitstelgedrag, en meer specifiek onze zelfcontrole. In de volksmond ook wel karakter of discipline genoemd.

Het komt erop neer dat we onze zelfcontrole gebruiken om goede keuzes te maken tussen datgene wat we op lange termijn belangrijk vinden en datgene wat zich op korte termijn aanbiedt en we als leuk ervaren. Zo is er bijvoorbeeld de keuze om te gaan sporten en niet de hele avond te netflixen. Ook ons slaapgedrag wordt beïnvloedt door onze zelfcontrole. Maar het probleem dat onderzoekers daarbij ondervinden, is dat we de voordelen van op tijd gaan slapen als minder waardevol beschouwen dan de voordelen die andere activiteiten (zoals series kijken) op korte termijn bieden. De grootste boosdoener in dit verhaal zijn verleidelijke media.

Mediagebruik is een van die activiteiten die we erg moeilijk in de hand hebben. We nemen media tegenwoordig zelfs gewoon mee naar bed. 9 op de 10 volwassen sluit hun dag af voor een scherm, we kunnen simpelweg niet aan de verleiding weerstaan. Ook onze zelfcontrole is op het einde van de dag uitgeput. Want hoe minder slaap, hoe minder zelfcontrole. Exelmans geeft daarom enkele concrete tips om die vicieuze cirkel te verbreken:

- Geen smartphone, tablets of tv in de slaapkamer. Zo kan je beter aan de verleiding van de constante mediastroom weerstaan.

- Meet je mediagebruik. Gebruik een app die in kaart brengt hoeveel je op je smartphone zit, de confrontatie is vaak een heel goede trigger om je gewoontes te doorbreken.

- Schakel de post-playfunctie van Netflix uit en beslis zelf wanneer je verder kijkt.

- Stel een timer in die je een halfuur voor je geplande bedtijd een signaal geeft. Investeer die tijd in een gezond slaapritueel.