“Aan alles hangt een prijskaartje.” De Europese begrotingscommissaris Günther Oettinger windt er geen doekjes om: “De vele politici die roepen om sterkere buitengrenzen moeten nu keuzes maken”, klinkt het op Twitter.

Binnenkort begint Europa aan begrotingsgesprekken, en de ­financiering van de grensbewaking maakt daar deel van uit. Daarom komt de Commissie op de proppen met drie scenario’s voor de toekomst van het Europese grensbeleid.

In het eerste scenario verandert er weinig. De huidige grens- en kustwacht wordt uitgebreid, goed voor meer dan duizend personeelsleden, en een budget van 1,15 miljard euro per jaar.

Het tweede scenario stelt een ferme upgrade voor. Er treden minstens 3.000 personeelsleden in dienst, en dat komt neer op een bedrag van zo’n 3 miljard.

Maar het derde voorstel springt het meest in het oog. Hier haalt de Europese Unie de mosterd in de VS en Canada, waar vaste controleposten voortdurend de grenzen in het oog houden, en een aanzienlijk budget krijgen. Om op die schaal te opereren zal de EU meer dan 100.000 medewerkers nodig hebben. Kostprijs: 21,4 miljard euro per jaar. Voor België zou dat neerkomen op jaarlijks meer dan 950 miljoen euro.

“Europa is het beu om altijd de zondebok voor alles te zijn”, zegt Europakenner Hendrik Vos (UGent). “Politici doen soms gratuite uitspraken, zonder daarop een kostprijs te plakken. De EU biedt hen nu een duidelijke keuze, zodat ze nadien niet kunnen zeuren.”

Pushbacks

Europarlementslid Sander Loones (N-VA) pleit al langer voor extra personeel. “Maar dat is slechts de helft van het verhaal”, zegt hij. “De vraag is niet alleen welke diensten je uitbouwt, maar welke procedures je volgt. Die moeten heel wat strikter.”

Ook staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) bewandelt die lijn. “Ja, er moet Europees meer geld naar grensbewaking, maar belangrijker dan hoeveel geld we uitgeven, is hoe we het spenderen”, zegt hij. “Door simpelweg te investeren in grenswachten, die wachten totdat mensen toekomen, gaan we de migratiestromen niet controleren.”

Daarom ziet N-VA heil in opvang in eigen regio, pushbacks op de Middellandse Zee, en een vluchtelingendeal met Tunesië.

Hoe dan ook belooft het een complex begrotingsdebat te worden, denkt professor Vos. “Deze discussie draait behalve om geld ook om principes. De EU-landen moeten uitmaken hoeveel macht ze willen afstaan aan Europa. Zal Italië aanvaarden dat pakweg Denen en Hongaren voortdurend voor de Italiaanse kusten patrouilleren?”

Volgende week vrijdag komen de 27 staatshoofden en regeringsleiders alvast samen in Brussel om de spits af te bijten van wat een maandenlange discussie belooft te worden.