"Dat monster leefde onder ons dak, maar we hadden het niet door"

Cruz woonde bij James en Kimberly Snead op het moment dat hij met een AR-15 zeventien mensen doodschoot. Hun zoon had gevraagd of de jongeman bij hen mocht komen wonen, nadat hij als wees achtergebleven was. Op 1 november was zijn adoptiemoeder gestorven aan een longontsteking, enkele jaren eerder had zijn adoptievader een hartaanval niet overleefd. "Dat verlies hakte er natuurlijk zwaar in, maar we hadden de indruk dat het net beter met hem begon te gaan", aldus het koppel.

Toch nam Kimberly hem vijf dagen voor de schietpartij mee naar een therapeut. "Hij stond er voor open, maar wilde liever geen medicatie nemen. Hij vroeg zich ook af welke kosten de verzekering zou terugbetalen."

Strikte regels
James (48) verdient zijn boterham als gegevensanalist in het leger, vroeger was hij zelf nog op missie gegaan naar het Midden-Oosten. Kimberly (49) is een verpleegster die zich bekommert om te vroeg geboren en zieke baby's.

Cruz moest zich aan strenge regels houden. "Die volgde hij heel strikt op", aldus James. "Met wapens in huis hebben we geen probleem, al benadrukten we wel dat het veilig moest blijven."

Safe
Cruz moest bijvoorbeeld een safe kopen om de wapens in zijn kamer te bewaren. Naast de AR-15 had hij nog de beschikking over enkele jachtgeweren, messen en luchtdrukpistolen.

Na een inbraak enkele jaren geleden hadden de Sneads besloten om zelf ook wapens in huis te halen. Die bewaarden ze achter slot en grendel. Cruz vroeg twee keer toestemming om ze te mogen gebruiken. Eén keer kreeg hij die, de andere keer niet.

"Hij was niet dom, maar wel heel naïef", stelt James. "Hij kon bijvoorbeeld niet koken, we moesten hem tonen hoe een microgolfoven werkt. En de was doen lukte ook niet, hij kon kortom niet voor zichzelf zorgen."

Volwassenenonderwijs
Cruz ging op hun aanraden volwassenenonderwijs volgen, elke dag brachten ze hem naar de les. Later wilde hij dolgraag militair worden. "Wat had deze familie nog extra kunnen doen om hem op het juiste pad te houden? Ze probeerden een goede daad te doen, maar het is voor hen vreselijk afgelopen", aldus hun advocaat Jim Lewis.

De avond voor de schietpartij leek er niets vreemds aan de hand. "Hij ging rond 20 uur slapen, maar dat deed hij wel vaker. We zijn er zeker van dat hij gepest werd, hij was nu eenmaal een geliefkoosd doelwit. Hij wilde heel graag een vriendin. De geruchten over een liefdesbreuk hebben we ook gehoord, maar daar weten we niets van."

Doodsbedreigingen
Daar kan Enea Sabadini echter wel meer over vertellen. De 17-jarige jongeman kreeg doodsbedreigingen van Cruz omdat hij een relatie begonnen was met zijn ex. "Ik ga je neerschieten en toekijken hoe je doodbloedt", klonk het onder meer. "Je hebt geen idee tot wat ik allemaal in staat ben." In september 2016 vochten de kemphanen het tot twee keer toe met hun blote vuisten uit, met als gevolg dat ze allebei geschorst werden.

Sms'jes naar zoon
Op de ochtend van de schietpartij zei Cruz dat hij geen lift nodig had. "Het was Valentijnsdag, dan moest hij naar eigen zeggen niet naar school", aldus Kimberly. "Ik ben om 10 uur boodschappen gaan doen, hij zou gaan vissen. Toen ik terugkwam, ben ik mijn bed ingedoken. Er stond een nachtshift in het ziekenhuis op het programma."

Cruz stuurde die dag nog enkele sms'jes naar haar zoon. Hij vroeg in welk klaslokaal hij zat en wilde hem "iets belangrijks" vertellen. Wat er dan op zijn lever lag? "Ach, niets man", luidde het antwoord. In het laatste tekstberichtje stond enkel 'Yo' te lezen. Uit onderzoek is intussen gebleken dat Cruz die sms'en stuurde terwijl hij in een taxi naar zijn oude school aan het rijden was.

Blinde paniek
Rond 14.30 uur belde de zoon van de Sneads in blinde paniek naar huis: hij had schoten gehoord op de campus. James zei dat hij hem meteen bij de Walmart-winkel zou komen ophalen.

In de auto kreeg de vader telefoon van een SWAT-agent: die wilde weten waar zijn "zoon Nik" uithing. Thuis bij zijn vrouw, dacht James. En dus maakte hij rechtsomkeer en vroeg hij om agenten naar zijn woning te sturen.

Met Kimberly bleek gelukkig niets aan de hand. Hun zoon werd ondervraagd op het politiebureau, maar al snel bleek dat hij er niets mee te maken had.

Cruz was intussen opgepakt en verscheen geboeid voor hun ogen. Kimberly probeerde naar hem toe te lopen, James hield haar tegen. "Hij zei dat het hem speet. Hij bood zijn excuses aan. Hij zag er compleet verloren uit. Dat was de laatste keer dat we hem gezien hebben."