Het interne rapport van Oxfam LETTERLIJK: Van Hauwermeiren “bekende dat hij prostituees had ontvangen in woning” ngo

Een e-mail die de Britse poot van Oxfam op 12 juli 2011 kreeg, stak het vuur aan de lont volgens het rapport. Daarin stond dat “verscheidene leden van ons personeel in Haïti de Gedragscode van OGB (Oxfam Great Britain, red.) gebroken hadden”. Het ging om “seksuele exploitatie (contact met prostituees in woningen van OGB en seksuele intimidatie van personeel), fraude, nalatigheid en nepotisme” (vriendjespolitiek). Daarop werd besloten om een onderzoek te starten.

Voor het onderzoeksteam naar Haïti vertrok “kwamen er beschuldigingen binnen dat de ‘country director’ (CD Roland Van Hauwermeiren, red.) ook de Gedragscode had geschonden door vermeend contact met prostituees in zijn woning die door OGB werd betaald”. Het management van Oxfam in Oxford besliste daarop dat de beschuldigingen aan het adres van de topman eerst moesten worden bekeken en ze belegden een meeting met hem. (lees hieronder verder)

De eerste vier dagen dat het onderzoeksteam in Haïti was, wist bijna niemand van hun aanwezigheid. “Terwijl we de CD aan het doorlichten waren, werd hij niet op de hoogte gebracht van de komst van het team”, staat er in het rapport. “We gebruikten de tijd om de inlichtingen en het bewijsmateriaal te verzamelen en te onderzoeken, en te bepalen wie er allemaal bij betrokken kon zijn.”

De enige gefundeerde beschuldiging tegen Van Hauwermeiren bleek het contact met prostituees in zijn woning van OGB. Daar werd hij telefonisch van op de hoogte gebracht - net als van het bredere onderzoek - en er volgde een ontmoeting in het hotel waar het onderzoeksteam verbleef. “Hij kwam aan in het hotel en ontmoette daar het onderzoeksteam”, klinkt het in het rapport. “Hij werd op de hoogte gesteld van de beschuldigingen die tegen hem waren ingebracht en formeel ondervraagd door twee leden van het onderzoeksteam.”

“Tijdens het interview bekende CD dat hij prostituees had ontvangen in zijn woning van de OGB. Toen hij op de hoogte werd gebracht van de bredere beschuldigingen, nam hij de volledige verantwoordelijkheid op zich en bood hij zijn ontslag aan. Na een verdere discussie werd overeengekomen dat de OGB zijn ontslag zou aanvaarden en hem een gefaseerde en waardige exit zou gunnen, in acht genomen dat hij ten volle zou meewerken aan de rest van het onderzoek.” Er werd daarbij rekening gehouden met de “significante bijdrage die hij had geleverd in zijn tijd bij de OGB. Er werd daarop overeengekomen dat de CD de organisatie zou verlaten na een periode van maximaal een maand.” (lees hieronder verder)

Nadat het personeel in Port au Prince op de hoogte was gebracht van het onderzoek, volgde de hoofdmoot van het werk. “Tijdens het onderzoek werden 40 getuigen ondervraagd”, staat er te lezen. Terwijl dat aan de gang was, lekte iemand een van de onderzoeksrapporten. “Dat resulteerde erin dat drie van de verdachten een van de getuigen die in het rapport vermeld werd, fysiek bedreigden en intimideerden. Dat leidde ertoe dat er extra beschuldigingen van pesterijen en intimidatie werden ingebracht tegen de drie personeelsleden.”

In het rapport staat ook te lezen wat het resultaat was van het onderzoek. Daarbij zijn de namen van de betrokkenen wel onherkenbaar gemaakt. “A werd ontslagen voor ernstig wangedrag omdat hij zijn taak niet vervulde om het personeel te beschermen. Hij bekijkt of hij beroep wil aantekenen tegen die beslissing. B werd ontslagen voor ernstig wangedrag omdat hij contact had met prostituees in een eigendom van OGB. C is ontslagen voor ernstig wangedrag omdat hij personeel van OGB pestte en intimideerde en informaticamateriaal van OGB misbruikte om pornografische en illegaal materiaal te bekijken en te downloaden. Hij tekende beroep aan tegen die beslissing, maar dat werd verworpen. D werd beschuldigd van ernstig wangedrag omdat hij contact had met prostituees in een eigendom van OGB en personeel van OGB pestte en intimideerde. Hij nam ontslag tijdens het onderzoek en verblijft momenteel in het buitenland. Maar hij heeft zich er akkoord mee verklaard om aanwezig te zijn op een disciplinaire hoorzitting op 2 september.” (lees hieronder verder)

“E is ontslagen voor ernstig wangedrag omdat hij personeel van OGB pestte en intimideerde. F werd beschuldigd van het ontvangen van prostituees in een eigendom van OGB en CV-fraude. Hij nam ontslag tijdens het onderzoek terwijl hij met vakantie was in zijn thuisland, maar heeft zich er akkoord mee verklaard om aanwezig te zijn op een disciplinaire hoorzitting op een later datum. G heeft een laatste schriftelijke waarschuwing gekregen voor schending van het vertrouwen omdat hij een rapport van het onderzoek lekte. Door een incident tijdens het onderzoek werd de proefperiode van H verlengd nadat gegronde beschuldigingen werden geuit over bedreigingen met geweld … en gedrag dat OGB in diskrediet kan brengen.” (lees hieronder verder)

Het rapport verduidelijkt ook dat “geen van de initiële beschuldigingen over fraude, nepotisme of contact met minderjarige prostituees werd aangetoond tijdens het onderzoek, hoewel het niet kan worden uitgesloten dat geen enkele van de prostituees minderjarig was”.

Het rapport besluit met de lessen die Oxfam uit het incident getrokken heeft en een actieplan dat mistoestanden in de toekomst moet voorkomen. De organisatie maakte ook duidelijk dat het rapport bij hoge uitzondering publiek werd gemaakt “omdat we zo transparant mogelijk willen zijn over de beslissingen die we maakten tijdens dit specifieke onderzoek en als een erkenning van de schending van het vertrouwen die de feiten veroorzaakten.”

Oxfam geeft ook aan dat het de regering van Haïti zal ontmoeten om zich te verontschuldigen voor zijn fouten en om te bespreken wat er nog meer kan gebeuren, onder meer voor de vrouwen die het slachtoffer werden van de feiten. “We hopen dat dit ook kan bijdragen aan het heropbouwen van het vertrouwen met diegenen die ons werk steunen”, klinkt het nog.  

Je kan het volledige rapport hier downloaden.