Dat de neonicotinoïden, gemeenzaam ‘neonics’ genoemd, gevaarlijk zijn voor bijen werd reeds lang vermoed, en vorige zomer definitief bevestigd in een reeks studies die gezamenlijk verschenen in het wetenschappelijke topblad Science. Zeven maanden later komt de European Food Safety Authority (EFSA) nu tot hetzelfde besluit.

Vijf jaar geleden stelde de Europese Commissie een tijdelijk verbod in op de neonics, uit voorzorg en in afwachting van meer definitieve informatie. Het rapport van haar eigen waakhond kan als die informatie beschouwd worden. Maar een uiteindelijk verbod (of niet) zal een politieke keuze zijn, waarbij ook moet afgewogen worden wat de alternatieven zijn voor de neonics, en welke nadelen en gevaren die inhouden.

Neonicotinoïden zijn de afstammelingen van de ‘biologische’ bladluizenbestrijding op grootvaders wijze: week tabak in water en kwispel het bruine sap over je planten. Omdat de stoffen opgenomen worden door de plant, komen ze ook in nectar en stuifmeel terecht, en zo bij de bijen. Ongeveer parallel met het gebruik van de neonicotinoïden zijn de bijenvolkeren ernstig achteruitgegaan. Maar lag dat aan de neonicotinoïden, aan andere pesticiden (ook die voor binnenhuisgebruik), de varroamijt, de klimaatopwarming, het deformed wing virus, onze landbouwmethoden, de deet in muggenmelk, versnippering van het landschap, een darmparasiet, van elders overgekomen insecten die zich een plaatsje veroverden?

De neonics zijn alvast een belangrijke oorzaak van die achteruitgang, al zijn ze niet het hele verhaal, zo weet de wetenschap intussen. De rest is nu aan de politici.