Bij een spoorstaking kan er vanaf volgende week woensdag een minimale dienstverlening worden voorzien. Het parlement had daarvoor eind november een wet goedgekeurd, maar die voorzag in een overgangsperiode waarin de vakbonden nog advies mochten geven over de modaliteiten. Het Sturingscomité kwam daarvoor vandaag samen bij HR Rail, maar de vakbonden hielden de lippen stijf op elkaar. ‘Er blijven te veel essentiële vragen onbeantwoord vooraleer we een advies kunnen geven’, zegt Ludo Sempels, de voorzitter van de socialistische spoorvakbond ACOD. ‘Zo weten we niet hoeveel personeelsleden er dan moeten zijn.’

Dat belet niet dat de wet vanaf 7 maart van kracht wordt, zegt een woordvoerster van HR Rail, dat het personeel van Infrabel en de NMBS beheert. ‘Op 6 maart komen de directiecomités van Infrabel en NMBS samen om de essentiële beroepscategorieën te bepalen. Op 7 maart zal de raad van bestuur van HR Rail vervolgens de modaliteiten voor de intentieverklaringen bepalen. Vanaf 7 maart kan de minimale dienstverlening conform de wet worden toegepast.’

Voorrang voor grote assen

Dat betekent nog niet dat u voortaan ook op stakingsdagen zeker bent van uw trein. Bij minimale dienstverlening zullen de NMBS en Infrabel wanneer er gestaakt wordt wel zo veel mogelijk treinen laten rijden met de mensen die wel werken. Daarbij krijgen de grote assen en de spitsuren voorrang. Maar dat gebeurt ook vandaag al.

Verandert er dan niets? Toch wel. Vandaag stellen de NMBS en de spoorwegbeheerder Infrabel pas op de dag van de staking vast hoeveel mensen er komen opdagen. De belangrijkste verandering is dat spoormannen drie dagen op voorhand moeten laten weten of ze mee staken. Dat maakt het voor de spoorbedrijven makkelijker het treinaanbod te plannen. En zo kan de NMBS ook 24 uur op voorhand laten weten welke treinen er zullen rijden.

Vakbonden naar de rechter

De vakbonden zullen alvast samenwerken om de minimale dienstverlening juridisch aan te vechten. Volgens Jan Buelens, advocaat bij Progress Lawyers, hebben zij een aantal mogelijkheden. ‘Ze kunnen de wet aanvechten bij het Grondwettelijk Hof omdat het strijdig is met het stakingsrecht, of het recht op collectief onderhandelen.’ Die procedure duurt meestal een jaar, maar schorst de wet doorgaans niet.