"Poetin slaat en zalft het Westen": Jan Balliauw analyseert opvallende state of the union
De Russische president Vladimir Poetin heeft een opvallende state of the union gehouden. Met een boodschap voor de Russen zelf, maar evenzeer voor de buitenwereld. Poetin pakte onder meer uit met een nieuw, geavanceerd raketsysteem en sprak ogenschijnlijk dreigende taal. Hoe moeten we Poetins toespraak interpreteren en moet het Westen zich eigenlijk zorgen maken? Ruslandexpert Jan Balliauw geeft meer uitleg.
1. Wat heeft Poetin verteld tijdens zijn state of the union?
De speech van Poetin bestond uit twee duidelijk gescheiden onderdelen: een boodschap voor de Russen zelf en een boodschap voor de buitenwereld. Ten eerste beloofde hij de Russen dat hij er alles aan zou doen om het land beter en sneller te laten ontwikkelen. Hij wil de armoede in het land halveren en inzetten op wegeninfrastructuur.
Ten tweede had Poetin ook een heel duidelijke boodschap voor ons, het Westen. Hij kondigde een hele reeks nieuwe wapens aan, aangedreven door kernenergie, die in staat zijn om overal door te dringen en nergens anders zouden bestaan. En dus concludeerde Poetin dat alle pogingen van het Westen om Rusland in te tomen - via sancties of het raketschild van de Verenigde Staten - nutteloos zijn geweest.
2. Moeten we ons in het Westen zorgen maken?
"Niemand wou naar Moskou luisteren, hoewel we een nucleaire grootmacht zijn. Nu zullen ze luisteren", sprak Poetin tijdens zijn toespraak. Ogenschijnlijk stoere en dreigende taal, maar Poetin voegde er wel aan toe dat Rusland geen plannen heeft om iemand aan te vallen. Ook de Russische minister van Financiën benadrukte dat Rusland zijn defensiebudget niet heeft verhoogd en al deze nieuwe wapens gewoon zijn opgenomen in de bestaande budgettaire plannen.
Het was dus slaan en zalven, wat Poetin deed. Met als boodschap dat niemand met Rusland moet sollen - want het kan stevig terugslaan als het nodig is - maar tegelijk dat het land openstaat voor dialoog met het Westen. Als dat tenminste een dialoog is tussen gelijkwaardige partners. Het Westen mag Rusland dus niet als minderwaardige partner behandelen, iets wat het volgens Poetin en vele Russen tot nog toe te vaak heeft gedaan.
Wat wil Poetin met deze speech bereiken?
Vanwaar die opvallende state of the union? Het antwoord is: de presidentsverkiezingen van 18 maart. Deze state of the union was dan ook in zekere zin zijn verkiezingsprogramma. Vandaar ook de dubbele boodschap, enerzijds aan de Russen en anderzijds aan het Westen.
Maar Poetin wil zeker ook aan de Russen duidelijk maken dat het land er onder zijn leiding weer staat en zijn rol in de internationale politiek weer kan opnemen. De degradatie van Rusland, als vroegere grootmacht die niet meer opkon tegen het Westen, was voor veel Russen een doorn in het oog. En velen vinden dat Poetin voor de eerste keer de rollen heeft kunnen omdraaien met de annexatie van de Krim, waarmee hij het Westen heeft kunnen overtroeven. Iets wat hem immens populair heeft gemaakt. Het is duidelijk dat Poetin na zijn herverkiezing - waar niemand aan twijfelt - op die ingeslagen weg verder zal willen gaan.