Hulp gevraagd in strijd tegen trollen

Twitter heeft zichzelf altijd verkocht als bakermat van de vrije meningsuiting. Een engagement dat voor CEO Jack Dorsey en zijn voorgangers meer moeilijkheden heeft opgeleverd dan positieve cijfers op de balans. Twitter kreeg net als Facebook forse kritiek over zich heen voor zijn bedenkelijke rol die het bedrijf speelt tijdens verkiezingen.

Dorsey bekende deze week schuld. In plaats van constructieve dialogen bulkt zijn platform van haat, valse accounts en desinformatie. "We zijn niet trots op ons onvermogen om snel genoeg te reageren", tweette Dorsey. Hij had de negatieve impact van Twitter zoals het vandaag werkt, onderschat. De topman gaat op zoek naar hoe hij "gezonde publieke conversaties" kan organiseren.

Professor media Ike Picone (VUB/SMIT) glimlacht wanneer hij het goede voornemen van Twitter hoort. Picone deed in 2013 al onderzoek naar de rol die online nieuwsfora spelen bij het bevorderen van een levendig online debat tussen burgers. Hij kwam toen al tot dezelfde vaststelling als Jack Dorsey vandaag.

"In de commentaarsecties van nieuwsmedia zag je toen al dat mensen niet in debat gaan met elkaar, maar dat ze enkel hun eigen mening wilden spuien", zegt Picone. Verschillende nieuwsmedia hebben hun commentaarsectie gesloten. Twitter is blijven bestaan. "Twitter is geen publiek forum, maar een klaagmuur." 

Een klaagmuur met een vervelend verdienmodel, vindt Rebekah Tromble, onderzoeker politieke en digitale communicatie aan de Universiteit van Leiden. Hoe meer mensen Twitter gebruikten, hoe meer advertenties het kon verkopen en hoe meer investeringen het kon binnenhalen.

"De gemakkelijkste manier om mensen online van zich te laten horen, is door ze van streek te brengen of boos te maken. Op die manier creëerde Twitter een heel toxische omgeving vol Twitter-trollen en shit posting, waar het nu van af wil." Van dat ecosysteem, waar haatspraak en internettrollen zo goed in gedijen, wil Twitter nu af.

Het wondermiddel van Jack Dorsey in de strijd tegen trollen en desinformatie is een plek creëren die gezonde debatten stimuleert, maar de formule die daarvoor moet zorgen, is er nog niet. "Als je iets wil verbeteren, moet je het eerst kunnen meten."

Betekenisvolle interactie

Een reflex die Tromble hoop geeft. "Ook Facebook probeert mensen dichterbij elkaar te brengen met betekenisvolle interacties. Maar het bedrijf kijkt enkel naar het aantal vind-ik-leuks of reacties om te bepalen of een interactie betekenisvol is, een val waar Twitter al jaren in vastzit en nu uit los probeert te komen." 

Onderzoekers van het MIT Media Lab in Massachusetts willen de gezondheid van Twitter graag in kaart brengen. Ze onderzoeken hoeveel overlap er is in discussies, of we op basis van van dezelfde feiten discussiëren, of we genoeg in aanraking komen met andere meningen die vertrekken vanuit dezelfde feiten en of we bereid zijn naar elkaar te luisteren.

Een interessante denkoefening, zegt Tromble: "Het komt er voor sociale media op neer dat ze nieuwe manieren vinden om de kwaliteit van reacties op hun platform te meten. Zo kunnen interessante discussies het op termijn van internettrollen winnen."

Krijg elke maandag het beste over mens en technologie in uw mailbox

Laat hieronder je e-mailadres achter en ontvang gratis de fascinerende nieuwsbrief over de relatie tussen mens, media en technologie van De Morgen-journalist Freek Evers: