De vijf boeken die het leven van econoom Geert Noels hebben veranderd

Geert Noels is de oprichter van Econopolis, een vermogensbeheerder en financieel-economisch advieshuis. Maar daarnaast schrijft hij ook colums, is hij een graag geziene gast in duidingsprogramma's en verkondigt hij graag zijn mening op Twitter. Soms over economische thema's en de financiële wereld, maar evengoed over allerlei maatschappelijke kwesties.

Voor zijn selectie heeft hij gekeken naar de boeken die hij het vaakst gelezen, herlezen of geschonken heeft. Het zijn vooral titels die aansluiten bij zijn eigen economische leefwereld.

"Agatha Christie, Albert Camus en de "Aeneis" van Vergilius zouden ook zeker een plaats verdienen, omdat ze kleur hebben gegeven aan mijn jeugd", vertelt hij. "Tot mijn 23e las ik minstens één boek per week, dat is sindsdien verminderd tot één per maand. Er zijn helaas ook wel wat boeken die ik niet volledig heb gelezen, zoals het werk van Piketty. Boeken die niet tot het einde gelezen zijn, zijn geen goede boeken."

Van zijn eigen boek "Econoshock" zijn er alles bij elkaar meer dan 100.000 exemplaren verkocht. "Mochten er boeken gekocht worden, maar niet gelezen, stort ik graag de auteursrechten terug aan de koper."

David S. Landes, overleden in 2013, was een gerenommeerde professor Economie en Geschiedenis aan de universiteit van Harvard. "Ik hou van de mix tussen geschiedenis en economie", zegt Noels. "In dit boek, "Arm en rijk" in het Nederlands, analyseert Landes de historische en culturele achtergronden van landen en de invloed daarvan op hun welvaart, of het gebrek eraan."

"Hij legt ook het verband uit tussen economische en militaire kracht. Het boek is erg goed gedocumenteerd en heeft me bijzondere inzichten gegeven over Rusland, China en het Midden-Oosten. Ik heb het geschonken aan tientallen vrienden, onder wie onze huidige koning."

"Mark Twain is een enorm veelzijdige persoonlijkheid en een bijzondere auteur", vertelt Noels. "Ik heb de reeks rond Tom Sawyer gelezen toen ik 12 was. In de bibliotheek was dat toen niet zo gebruikelijk. De boeken stonden per leeftijdscategorie en daar werd strikt op toegekeken. Ik was altijd geïnteresseerd in de hogere leeftijdscategorie en omdat ik vier keer per week in de bib kwam, werd dat oogluikend toegestaan."

"Tussen de stapels stripverhalen door -die ik intussen bijna allemaal heb gekocht- verorberde ik alle leesboeken die er te vinden waren. Vandaag ken ik Mark Twain om zijn humoristisch-filosofische quotes en wijsheden. De combinatie van humor, maatschappelijke en politieke kritiek, economische inzichten en beleggingsideeën maakt dat hij voor mij een sleutelfiguur is."

Malcolm Gladwell (54), een Canadese journalist en schrijver, is volgens Geert Noels "de Angelo Branduardi van de economen", verwijzend naar de Italiaanse muzikant en componist met de wilde haardos. "Wat hij schrijft, lees je zo graag -toch als je ecomisch inzicht wil hebben- en is zo makkelijk te lezen omdat het zo mooi is. Intelligentie, diepgang, humor, herkenbaarheid, herleesbaarheid,... Gladwell heeft het allemaal."

"The tipping point" is in het Nederlands vertaald als: "Het beslissende moment: hoe je net het verschil kunt maken". "Ik neem dit boek, en niet bijvoorbeeld "Outliers" of "David against Golliath", omdat het zijn bekendste werk is", zegt Noels. "Op methodische manier legt Gladwell uit hoe je een hype kan creëren, of hoe bepaalde dingen plots een kantelpunt bereiken. Ideaal voor marketeers, maar even goed voor politicologen, sociologen of iedereen die wil begrijpen waarom "Sesamstraat" zo populair is geworden." 

Peter Bernstein, overleden in 2009, is een Amerikaanse econoom en historicus. "Hij is voor mij een gids op economisch, financieel en historisch vlak", zegt Noels. "Deze charmante en wijze man heeft een breed oeuvre aan werken die geschiedenis en economie combineren. Zijn bekendste werk is "Against the gods" (voor het eerst gepubliceerd in 1996) en legt uit hoe we aan risicobeheersing zijn beginnen te doen."

"Vroeger vond men dat "des duivels" of "against the gods". Je moest je lot aanvaarden, of ongeluk aanvaarden, omdat het je overkwam. Geleidelijk is men gaan beseffen dat heel wat risico’s beheersbaar en diversifieerbaar zijn geworden. Een bijzonder aangenaam boek, dat helaas een laatste hoofdstuk ontbreekt: de financiële crisis heeft de feilbaarheid van de risicomodellen aangetoond waar Bernstein nog sterk in geloofde."

"Ik neem dit boek van Kindleberger omdat het een historisch perspectief geeft over hypes, zeepbellen, overdrijvingen. De mens kan blijkbaar niet evenwichtig en rationeel blijven, maar hij verliest regelmatig zijn zinnen. Dat blijkt onvermijdelijk te zijn."

En dat blijft een actueel thema. "We verliezen onze rationaliteit al sinds mensenheugenis, of het nu om de kruistochten gaat, de tulpenbollenmania of de digitale tulpen van vandaag: de bitcoin."